برنامه ریزی کنکور دکتری روانشناسی

اغلب شما که از سد کنکور کارشناسی ارشد روانشناسی گذشته اید، با شیوه مطالعاتی صحیح برای کنکور آشنا هستید. چه برای آنها که جزو این دسته هستند و چه کسانی که زمان زیادی را صرف مطالعه کنکور کارشناسی ارشد نکرده اند، این ماه های باقی مانده فرصت بسیار مناسبی است تا نتیجه مطلوبی کسب کنند. با در نظر گرفتن تفاوت هایی که در کنکور دکتری وجود دارد لازم است که بار دیگر چارچوب مطالعاتی اصولی را مرور کرده و با رعایت نکات ریز اما مهم از اولین مرحله آخرین کنکورتان به راحتی بگذرید.

مثل همیشه اولین گامی که به آن تاکید می شود، هدف شما از ادامه تحصیل است. شاید بتوان گفت که در اینجا تاکید بر هدف حتی مهم تر از قبل است. هر کدام از شما بعد از پایان مقطع کارشناسی ارشد درگیر کاری هستید و یا برنامه ای را در ذهن می پرورانید. این سوال را از خودتان بپرسید ” ورود به مقطع دکتری چه کمکی به دستیابی من به هدفم می کند”. چه چیزی می خواهید که با مدرک کارشناسی ارشد نمی توانید به دست بیاورید؟ آیا صرف چندین سال در دانشگاه واقعا مناسب شرایط و برنامه شماست؟ وقتی این پاسخ را یافتید و مشخص کردید که ورود به این مقطع می تواند وسیله ای مناسب برای رسیدن شما به اهدافتان باشد انگیزه لازم را برای شروع و حفظ برنامه مطالعاتی خواهید داشت اما در صورتی که از این مرحله به درستی عبور نکنید یا نمی توانید در کنکور موفق شوید یا حتی اگر وارد مقطع دکتری شدید با سردرگمی بیشتری روبه رو خواهید شد. بنابراین گام اول، تعیین هدف های روشن است.

پس از تصمیم برای شروع مطالعه، اولین کار شما مرور تجارب کنکور کارشناسی ارشد است. در کنکور کارشناسی ارشد چه کردید؟ اگر نتیجه مطلوب را کسب کرده بودید، فکر می کنید چه عواملی در آن نقش داشتند؟ اگر نه، چه چیزی عامل عدم کسب نتیجه مطلوب بود؟ قطعا مشخص کردن این عوامل کمک بسیاری خواهد بود که راه را برای شما هموارتر خواهد کرد و مانع آزمایش و خطا خواهد شد. برای دروس اختصاصی چه منابعی مطالعه کرده بودید؟ آیا این منابع جزو اولویت های مطالعاتی کنکور دکتری هستند؟ اگر این طور باشد، قطعا کار شما راحت تر خواهد بود چرا که مطالب با یک مرور مناسب از حافظه بلندمدت شما بازیابی خواهند شد. اگر هم اینطور نیست، زمان مناسبی دارید که اولین اولویت پیشنهادی را تهیه و مطالعه کنید و در صورت زمان کمتر برای سایر مطالب از مجموعه های سایت استفاده کنید. تست های کنکور کارشناسی ارشد نیز در زمینه دروس تخصصی کمک کننده خواهند بود. تنها در مورد آمار است که باید با تلاش بیشتری نسبت به ارشد با آن روبه رو شوید و سرمایه گذاری بیشتری برای آن بکنید.

گام بعدی، توجه به دروس عمومی و تصمیم گیری درباره آنها است که گرچه ضریب پایینی دارند اما همچون درسهای ضریب پایین کارشناسی ارشد، جای رقابت شما هستند و نباید از آنها چشم پوشی کنید! مشکل بسیاری از دوستان در اینجاست چرا که ممکن است سال ها از زبان عمومی فاصله گرفته باشند و تا به حال حتی اسم درس استعداد تحصیلی را هم نشنیده باشند! اما از انجا که دروس تخصصی به زیادی ارشد نیستند می توان زمان مناسب را برای این دروس گذاشت و چون به طور کلی درصد این دروس در بین داوطلبان بالا نیست رسیدن به یک درصد متوسط کفایت می کند. اما دسته ای از داوطلبان هستند که زمان مطالعاتی بسیار کمتری دارند. این دوستان می توانند بیشتر وقت خود را صرف دروس تخصصی که ضریب چهار دارند بکنند، اما خوب مرور کنند تا بتوانند درصد مطلوبی را به دست آورند چرا که اگر زمان مناسبی برای مطالعه همه دروس نباشد قطعا دروس تخصصی در اولویت است. استعداد تحصیلی کلا زمان زیادی از شما نخواهد گرفت چون همه بخش های آن را نمی خوانیم ولی زبان به یک برنامه منظم روزانه نیاز دارد.

گام بعدی مشخص کردن برنامه مطالعاتی بلندمدت و کوتاه مدت است. در ابتدا باید منابع مطالعاتی برای تک تک دروس مشخص شوند و بر اساس حجم و زمان مطالعاتی یک برنامه ریزی واقع بینانه مشخص شود. از آنجا که تعداد دروس زیاد نیست پیشنهاد می شود که برای هر یک منبع اصلی پیشنهادی را مطالعه کنید و یک حتما یک مجموعه کتاب کمک آموزشی برای پوشش سایر مطالب بخوانید. در صورتی که زمانتان کم است می توانید تنها مباحث مهم و پرتکرار را از منابع اصلی بخوانید و برای باقی مطالب خلاصه کتاب بخوانید. در نهایت دسته ای از دوستان هم هستند که فقط باید خلاصه کتاب بخوانند چرا که دوره مناسب بسیار مهمتر از منابع مطالعاتی متعدد است. پس از مشخص کردن منابع، یک برنامه ریزی بلندمدت نیاز دارید که می توانید با محاسبه تعداد صفحات یا فصول آن را بنویسید و البته در طی مسیر اصلاح کنید. بعد از یک هفته مطالعه می توانید مشخص کنید که اگر به همین روال پیش بروید در چه زمانی هر کتاب تمام خواهد شد و با توجه به زمان باقی مانده اگر لازم باشد ساعات مطالعه را تغییر خواهید داد و در غیر این صورت به همان روال پیش خواهید رفت. بنابراین می توان گفت انجام یک هفته از برنامه کوتاه مدت شما می تواند در نوشتن برنامه بلندمدت کمک کننده باشد. در برنامه هفتگی کوتاه مدت دروس تخصصی را به شکلی در هفته پخش می کنیم که تمام دروس در هفته قرار بگیرند. زبان را روزانه می خوانید و با جعبه لایتنر طی روز مرور می کنید. می توانید یک روز گرامر و یک روز لغت و درک مطلب بخوانید. استعداد تحصیلی را می توانید بسته به پایه خودتان هر روز بخوانید یا بخشی از زمان آن را به یکی از دروس اختصاصی که برای شما مشکل تر است و حجم بیشتری دارد اختصاص دهید. در ادامه هر درس  به شکل جداگانه توضیح داده شده است:

آسیب شناسی روانی:

همانطور که می دانید کتاب های بر اساس ویراست جدید DSM وارد بازار شده اند. در کنکور دکتری سال 93 از این ویراست سوالی طرح نشده بود اما از آنجا که در کنکور کارشناسی ارشد 93 تاکید اصلی سوالات بر منابع جدید بوده است توصیه می شود که این کتاب ها را در اولویت مطالعه قرار دهید. مهم ترین منبع برای کنکور دکتری روانشناسی خلاصه روانپزشکی کاپلان و سادوک است. یکی از کتابهای دیگر که به عنوان منبع معرفی می شود کتاب آسیب شناسی روانی بر اساس DSM-5 از آقای گنجی است، گرچه این کتاب بیشتر در ارشد مورد تاکید ماست. در سال های گذشته تاکید کنکور دکتری روانشناسی بر مباحث کتاب روانشناسی مرضی تحولی دادستان به خصوص بخش اول از جلد یک بوده است که اغلب چند سوال از آن طرح شده است. توصیه می شود در صورت امکان حتما خلاصه این کتاب یا حداقل بخش مذکور را مطالعه کنید. می توانید برای پوشش سایر مطالب از مجموعه مرضی موجود در سایت استفاده کنید. این مجموعه توسط خانم ابراهیمی رتبه دو دکتری 95 و رتبه یک ارشد روانشناسی بالینی نیز مطالعه شده و مورد تایید ایشان است.

روانشناسی رشد:

منابع اصلی برای این درس طی چند سال اخیر سه کتاب است اما هر سال یکی اولویت داشته است. پس اینجا اولویت بندی نمی کنیم و هر سه را معرفی می کنیم: روانشناسی رشد کرین ، روانشناسی ژنتیک دکتر منصور و دکتر دادستان و روانشناسی رشد لورابرک. در صورتی که زمان ندارید مجموعه کتاب روانشناسی رشد روان آموز به خوبی تمام مباحث این کتابها را پوشش می دهد به شکلی که به هیچ کتاب کمک آموزشی دیگری نیاز نخواهد بود. جزوه دکتر پورحسین نیز اکیدا برای تسلط بر نظریه ها توصیه می شود. سرمایه گذاری روی این درس می تواند درصد مناسبی را به ارمغان بیاورد چرا که مباحث مهم این درس شبیه کارشناسی ارشد و تقریبا مشخص هستند.

آمار و روش تحقیق:

در کنکور کارشناسی ارشد تاکید می کردیم به همان شکلی که سوالات چند سوال اخیر مطرح شده مطالعه کنید و فرمول های بلند آمار را حفظ نکنید. برای کنکور دکتری هم پیشنهاد می کنیم به همان شکلی که سوالات دکتری چند سال اخیر مطرح شده مطالعه کنید، بنابراین همه فرمول ها را حفظ کنید! اگر قصد دارید به سوالات آمار به خوبی پاسخ دهید باید به حل مسایل تسلط داشته باشید. گرچه تجربه شخصی نشان می دهد اگر سوالات به این شکل طرح شوند اکثرا قادر به پاسخ گویی در آن زمان محدود نیستند و اشکالی نخواهد داشت اگر از برخی مباحث مشکل عبور کنید و تمرکزتان را بر روش تحقیق و سایر مباحث آمار بگذارید. از آنجا که کنکور قابل پیش بینی نیست مطالعه درس آمار را کنار نگذارید ولی اگر در کنکور شاهد سوالات بلند با جواب طولانی بودید و قادر به پاسخ گویی نبودید نگران نشوید!

منابع پیشنهادی این درس بسته به پایه شخص دارد که در ابتدا شامل آمار و روش تحقیق دکتر دلاور است (به عنوان کتب پایه). سایر منابع را در بخش منابع دکتری ذکر کرده ایم و چون زیاد هستند مجدد تکرار نمی کنیم. اما مجموعه آمار روان آموز که در حال ویرایش است، توسط رتبه دو دکتری روانشناسی و رتبه یک ارشد روانشناسی تهیه شده و همه مباحث مورد نیاز را همراه با تست پوشش می دهد.

روانشناسی یادگیری و شخصیت:

طبق کنکور پارسال این دو درس ممکن است تعداد زیادی سوال را به خودشان اختصاص دهند پس آنها را دست کم نگیرید. منابع اول معرفی شده در سایت برای آنها کافی خواهد بود. مجموعه های موجود در سایت نیز خلاصه ای از این منابع در اختیارتان می گذارد.

زبان عمومی:

زبان عمومی بیش از یک درس کنکوری برای شما ارزش دارد. الان دیگر زمان آن رسیده است که کمی به آن بها دهید. انتظار ندارید که دانشجوی دکتری باشید و نتوانید در یک کنفرانس خارجی حضور موثری داشته باشید یا یک مقاله تخصصی بنویسید. بنابراین الان زمان مناسبی است که مطالعه آن را شروع کنید! می توانید از همین لغات و گرامر متوسطی که برای کنکور نیاز دارید آغاز کنید. شیوه مطالعاتی این درس شخصی است. و حتی بخش هایی که روی آن سرمایه گذاری می کنید هم شخصی است (لغت، گرامر، درک مطلب). منابع معرفی شده شامل کتاب های در سطوح مختلف است که بسته به شرایط شخص انتخاب می شود. اگر زمان مطالعاتی هم کم است یا فعلا برنامه ای برای مطالعه پایه ای زبان ندارید، می توانید با یک خلاصه کتاب کنکوری آن را جمع کنید. مهم ترین امر در زمینه مطالعه زبان تکرار و استفاده از روش های مرور روزانه همچون جعبه لایتنر است.

استعداد تحصیلی:

این درس جدید و البته شیرین است. منبع پیشنهادی کتاب استعداد تحصیلی مدرسان شریف است. با توجه به اینکه اغلب داوطلبان رشته روانشناسی مدتی است که از حل مساله دور افتاده اند یا پایه ریاضی قوی ندارند پیشنهاد می شود از بخش درک مطلب و استدلال منطقی آغاز کنید. اگر فرصت کافی ندارید با مطالعه همین بخش ها هم می توانید به تقریبا نیمی از سوالات پاسخ دهید و همین درصد کافی خواهد بود. به نظر نمی رسد در کنکور فرصت کنید به سایر بخش ها پاسخ دهید.

با کلیک روی آیکن شبکه های اجتماعی زیر این مطلب را با دوستان خود به اشتراک بگذارید تا در موفقیت آنها سهیم باشید!