گرایش روانشناسی شخصیت در مقطع ارشد
در ابتدا به این سؤال می‌پردازیم که شخصیت چیست؟ اگرچه یک تعریف واحد برای شخصیت وجود ندارد، اما با اتکا به منابع علمی می‌توانیم شخصیت را این‌گونه تعریف کنیم: شخصیت الگوی صفات نسبتاً دائمی و ویژگی‌های منحصر به فرد است که به رفتار شخص ثبات و فردیت می‌بخشد.
با توجه به تعریف شخصیت؛ روانشناسی شخصیت شاخه‌ای از روانشناسی است که به بررسی الگوهای پایدار فکری، رفتاری و احساسی افراد می‌پردازد. این علم به دنبال درک تفاوت‌های فردی، شناسایی ویژگی‌های شخصیتی و پیش‌بینی رفتار انسان در موقعیت‌های مختلف است.
کارشناسی ارشد روانشناسی شخصیت
گرایش شخصیت در مقطع کارشناسی به طور مستقل وجود ندارد و تحصیلات تخصصی‌تر آن از مقطع ارشد به بعد آغاز می‌شود. اما این به این معنا نیست که در مقطع کارشناسی، روانشناسی شخصیت جایگاهی ندارد؛ اتفاقاً، شخصیت جزو دروس اصلی و مهم دورۀ لیسانس است و مستقیم و غیرمستقیم دائماً در حال تکرار شدن است و دانشجویانی که نتوانند تسلط نسبی خوبی در دروس مرتبط با روانشناسی شخصیت داشته باشند، چه در دورۀ کارشناسی و چه در دورۀ ارشد روانشناسی، با چالش‌های مختلفی روبرو می‌شوند.
روانشناسی شخصیت در دوره کارشناسی ارشد یکی از شاخه‌های علوم انسانی است که به شناخت بیشتر جنبه‌های روانشناسی و ویژگی‌های شخصیت، بر اساس نظریه‌ها و روش‌های قدیم و جدید موجود در علم روانشناسی می‌پردازد.
دانشجویان گرایش روانشناسی شخصیت در طول تحصیل با نظریات، رویکردها و ابزارهای شخصیت‌شناسی آشنایی پیدا می‌کنند تا بتوانند در آینده در حوزه‌های بالینی و تشخیصی، مشاوره، منابع انسانی و هدایت تحصیلی و شغلی فعالیت داشته باشند.
منابع رسمی آزمون کارشناسی ارشد روانشناسی از سوی وزارت علوم اعلام نمی‌شود و اغلب، مشاوران به صورت تخمینی و حدسی منابع را تعیین می‌کنند.
از آنجایی که برخی دروس مهم مانند آسیب‌شناسی و روانشناسی رشد شامل چندین کتاب هستند، توصیه می‌شود داوطلبان پیش از آغاز مطالعه، تحقیقات کافی درباره منابع معتبر انجام دهند.
مقاله مرتبط : منابع ارشد روانشناسی شخصیت
همان‌طور که کوهنوردی صرفاً بالا رفتن از کوه و عبور از مسیرهای دشوار نیست، بلکه شناخت و پیش‌بینی مسیر نقشی مهم در موفقیت دارد، در کنکور نیز آگاهی از منابع و شیوۀ صحیح مطالعه تأثیر بسزایی دارد. برای هموارتر شدن مسیر می‌توانید با دریافت مشاورۀ تخصصی از مشاوران با سابقه در زمینه کنکور کارشناسی ارشد، به طرز قابل توجهی در زمان و هزینه خود صرفه‌جویی داشته باشید.
مشاوره ارشد روانشناسی رایگان SOS جلسۀ کوتاهی است که متقاضیان ارشد و دکتری روانشناسی می‌توانند به مدت 15 دقیقه از مشاورین متخصص در این زمینه به صورت تلفنی مشاوره دریافت کنند.
در جدول زیر، ضرایب گرایش شخصیت آورده شده است. برای مطالعۀ بیشتر درباره منابع، می‌توانید از سایر پست وبلاگ روان‌آموز که به بررسی کلی منابع ارشد روانشناسی و تحلیل سوالات کنکورهای سال‌های گذشته پرداخته و به‌صورت رایگان در سایت قرار گرفته است بهره ببرید.
| عنوان درس | ضریب |
|---|---|
| روانشناسی عمومی | 2 |
| متون روانشناسی | 2 |
| روانشناسی مرضی و کودکان استثنایی | 2 |
| روانشناسی رشد | 2 |
| علم‌النفس | 1 |
| آمار و روش تحقیق | 1 |
| روانشناسی فیزیولوژیک، انگیزش هیجان | 1 |
چارت درسی روان شناسی شخصیت در دورۀ ارشد شامل تمرکز ویژه بر مباحث مرتبط با شخصیت و نظریه‌های آن است. این دروس شامل مباحثی مانند بررسی تفصیلی نظریه‌ها و مکاتب شخصیت، روان شناسی اجتماعی پیشرفته و کاربرد آزمون‌های شخصیت است. گرایش شخصیت خود ۴۶ واحد درسی دارد که ۶ واحد پایانی آن به پایان‌نامه اختصاص دارد.
| درس | تعداد واحد |
|---|---|
| متون تخصصی | 2 |
| آسیب شناسی اجتماعی | 2 |
| روانشناسی یادگیری | 2 |
| روانشناسی اجتماعی پیشرفته | 2 |
| هوش استعداد و سنجش آن | 1 |
| علم‌النفس و مقایسه آن با روانشناسی جدید | 2 |
| آمار پیشرفته | 2 |
| روانشناسی رشد | 2 |
| بررسی تفصیلی نظریه ها و مکاتب شخصیت | 2 |
| پسیکوفیزیولوژی و نوروپیسیکولوژی | 2 |
| آسیب شناسی روانی (با توجه به اختلالات شخصیت) | 2 |
| انگیزش و هیجان پیشرفته | 2 |
| روش تحقیق پیشرفته | 2 |
| کاربرد آزمون های شخصیت | 1 |
| سمینار یافته های جدید در روانشناسی شخصیت | 2 |
| بررسی مسائل بهداشت روانی در ایران و جهان | 2 |
| پایان نامه | 6 |
بازار کار ارشد روانشناسی شخصیت
روانشناس شخصیت فردی است که به مطالعه و پژوهش در مورد شخصیت و تأثیرات شخصیت بر رفتار انسانی می‌پردازد. روانشناسان شخصیت برای درک بهتر شخصیت از ابزارهایی مانند مصاحبۀ بالینی و آزمون‌های ساخته شده برای شناسایی شخصیت، مانند NEO استفاده می‌کنند.
یک روانشناس شخصیت برای این که بتواند تبدیل به فردی حرفه‌ای در کار خود شود، نیاز به دانش گسترده تئوری و عملی در مورد شخصیت و نظریه های شخصیت دارد. علاوه بر آن، نگاهی دقیق و تحلیلی باید نسبت به مسائل داشته باشد.
از آنجایی که شخصیت یک واحد مستقل نیست و به تمام اجزای مختلف روان مرتبط است و به طور مستقیم و غیرمستقیم بر تمام رفتارها می‌تواند اثرگذار باشد، یک روانشناس شخصیت حرفه‌ای باید علاوه بر دانش کافی در حیطۀ نظریات شخصیت، به سایر شاخه‌های روانشناسی مانند آسیب‌شناسی روانی، روانشناسی رشد و روانشناسی اجتماعی نیز تسلط کافی داشته باشد.
مقاله مرتبط : بررسی بازار کار روانشناسی و میزان درآمد هریک از گرایش ها
بازار کار ارشد روانشناسی شخصیت می‌تواند به سمت پژوهشی یا بالینی برود. در زمینه‌های بالینی، روانشناسان شخصیت بعد از گذراندن دوره و کارگاه های تخصصی و اخذ مجوزهای لازم از سازمان نظام روانشناسی می‌توانند اقدام به درمانگر شدن کنند.
در مسیر پژوهشی نیز، روانشناسان شخصیت می‌توانند به‌عنوان پژوهشگر در مؤسسات مختلف مشغول به کار شوند و با انجام تحقیقات گوناگون، سازمان مورد نظر را در دستیابی به اهدافش یاری کنند یا مسئولیت‌های تحقیقاتی و پژوهشی در مؤسسات دولتی را برعهده گیرند.
| مقطع | حیطه مجاز برای فعالیت | تخمین درآمد |
|---|---|---|
| کارشناسی | صرفا پژوهشی | پایین |
| کارشناسی ارشد | پژوهشی / بالینی | متوسط |
| دکتری | پژوهشی / بالینی | متوسط به بالا |
مقطع دکتری
بر اساس اطلاعات موجود تا به امروز، گرایش شخصیت به‌طور مستقل در مقطع دکتری روانشناسی در دانشگاه‌های ایران ارائه نمی‌شود. اما این به معنای توقف روانشناسی شخصیت نیست. علاقه‌مندان به این گرایش می‌توانند با ادامۀ تحصیل در سایر گرایش‌هایی مانند روانشناسی (بدون گرایش)، روانشناسی بالینی و روانشناسی سلامت، علاقۀ خود را در مقطع دکتری پیگیری نمایند.
گرایش‌های مرتبط با شخصیت در مجموعه روانشناسی ۲ قرار دارند و سؤالات آن‌ها با مجموعه روانشناسی ۱ و روان‌سنجی متفاوت است. این زیرمجموعه شامل سه دفترچه سؤال است: زبان خارجی، استعداد تحصیلی و سؤالات تخصصی. دفترچۀ سؤالات تخصصی که بالاترین ضریب را در کنکور دکتری دارد (ضریب ۴) شامل دروس رشد، شخصیت، آمار و روش تحقیق، آسیب‌شناسی روانی و نوروسایکولوژی است. ضرایب این دروس در جدول زیر آورده شده است.
برای داشتن بیشترین بازدهی در مطالعه، توصیه می‌شود داوطلبان پیش از شروع جدی، با مشورت از متخصصان و رتبه‌های برتر، برنامه‌ای هدفمند و کارآمد تنظیم کنند تا از اتلاف وقت و انرژی جلوگیری کنند.
| عنوان دروس امتحانی | ضرایب |
| دروس درسطح کارشناسی: روانشناسی رشد و شخصیت دروس درسطح کارشناسی ارشد: آماروروش تحقیق کمی و کیفی – آسیب شناسی روانی – نوروسایکولوژی | 4 |
| استعداد تحصیلی | 1 |
| زبان (انگلیسی، فرانسه، آلمانی) | 1 |
سؤالات متداول
1. مجوزهای قانونی و تأسیس کلینیک برای فارغ‌التحصیلان روانشناسی شخصیت چه شرایطی دارد؟
فارغ‌التحصیلان می‌توانند بعد از گذراندن دوره‌های آموزشی، کارگاه های تخصصی و کسب مجوزهای لازم از سازمان نظام روانشناسی، اقدام به تأسیس کلینیک کنند.
3. ارشد روانشناسی شخصیت چند واحد است؟
با توجه به تفاوت تعداد واحد ها در دانشگاه های مختلف بین 32 تا 38 واحد است.
4. تغییر رشتۀ به روانشناسی شخصیت در مقطع ارشد چه شرایطی دارد؟
با استفاده از شرایط استعداد درخشان و کنکور کارشناسی ارشد.
7. حوزه‌های فعالیت روانشناس شخصیت چیست؟
فردی، سازمانی، درمانی.
چارت درسی ارشد روانشناسی شخصیت (ورودی 1401 به بعد)
دسته بندی: تحصیلات تکمیلی روانشناسی
تیم تحریریه روان آموز