کد ضریب ارشد روانشناسی چیست؟ (بررسی کامل)

موفقیت در آزمون ارشد روانشناسی، فقط به میزان مطالعه بستگی ندارد؛ بلکه به نحوۀ انتخاب مسیر نیز گره خورده است. در این میان، مفهوم کمتر شناختهشده اما بسیار تأثیرگذاری بهنام کد ضریب ارشد روانشناسی وجود دارد که شناخت دقیق آنها میتواند معادلات یک داوطلب را بهکلی تغییر دهد. در این مقاله، کد ضریب رشته های ارشد روانشناسی را از پایه تعریف میکنیم، تأثیرشان بر مطالعه، انتخاب رشته، و تحلیل کارنامه را بررسی میکنیم، و با مثالهای واقعی، مسیر را شفافتر خواهیم ساخت.
منظور از کد ضریب در ارشد روانشناسی چیست؟
هر کد ضریب آزمون ارشد روانشناسی در واقع گروهی از گرایشهایی را شامل میشود که دروس امتحانی و ضرایب آنها با هم یکساناند. مثلاً گرایشهای بالینی، عمومی و تربیتی کد ضریبهای متفاوتی دارند چون وزن دروس تخصصی برای هرکدام فرق دارد. کد ضریب گرایش های روانشناسی در دفترچه ثبت نام ارشد که هرساله در سایت سازمان سنجش منتشر میشود، اعلام میشود.
وقتی شما در کنکور ارشد روانشناسی شرکت میکنید، در کارنامهتان برای هر کد ضریب یک رتبۀ جداگانه اعلام میشود و این رتبه است که مشخص میکند آیا اجازه دارید رشتهمحلهای مربوط به آن گرایشها را انتخاب کنید یا نه. بنابراین اگر به گرایشی خاص علاقهمند هستید، باید تمرکزتان را روی دروسی بگذارید که در کد ضریب آن گرایش، ضریب درسی بالاتری دارند.
بهطور خلاصه، کد ضریب ارشد روانشناسی در موارد زیر به شما کمک میکند:
- با اطلاع از کد ضریب هر گرایش داوطلب میزان اهمیت هریک از دروس را متوجه میشود و در نتیجه در برنامهریزی درسی خود موفقتر عمل میکند.
- به داوطلب کمک میکند تا برای انتخاب رشته و تخمین رتبه واقعبینانهتر عمل کند.
در جدول زیر 7 کد ضریب ارشد روانشناسی به همراه گرایشهایشان قرار دارند.
کد ضریب | عنوان گرایش |
1 | روانشناسی عمومی / بدون گرایش روانشناسی اسلامی / بدون گرایش روانشناسی اسلامی/ گرایش روانشناسی مثبت گرا روانشناسی شخصیت روانشناسی / گرایش دین حکمرانی علوم زیستی و سلامت |
2 | روانشناسی بالینی/ بدون گرایش روانشناسی بالینی / گرایش خانواده روانشناسی بالینی کودک و نوجوان علوم شناختی / گرایش توانبخشی شناختی علوم شناختی / گرایش روانشناسی شناختی روانشناسی سلامت |
3 | سنجش و اندازهگیری (روانسنجی) |
4 | روانشناسی صنعتی-سازمانی |
5 | روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی |
6 | روانشناسی تربیتی علوم شناختی / گرایش ذهن، مغز و تربیت |
7 | روانشناسی اجتماعی |
تفاوت ضریب دروس و کد ضریب ارشد روانشناسی چیست؟
شاید برای شما این سؤال پیش بیاید که «ضریب دروس» و کد ضریب چه تفاوتی دارند؟ در واقع ضریب دروس میزان تأثیر هر درس در نمرۀ نهایی و رتبۀ شما را در کد ضریب مربوطه تعیین میکنند.
بهعنوان مثال، در کد ضریب ۱ (شامل گرایشهایی چون روانشناسی عمومی و روانشناسی شخصیت) دروس «متون روانشناسی به زبان انگلیسی»، «روانشناسی مرضی و کودکان»، «روانشناسی رشد» و «روانشناسی عمومی» همگی دارای بالاترین ضریب یعنی ضریب ۲ هستند. این یعنی برای موفقیت در گرایشهای این کد، باید تمرکز ویژهای بر این دروس داشته باشید.
در مقابل، اگر هدف شما گرایشی مانند روانشناسی صنعتی و سازمانی با کد ضریب ۴ باشد، دروس «رفتار سازمانی»، «روانشناسی امور استخدامی» و «بالندگی سازمانی» با داشتن ضریب ۳، بیشترین اهمیت را دارند.
همچنین در کد ضریب ۲، درس «روانشناسی بالینی» بهتنهایی ضریب ۳ دارد که نقش کلیدی آن را در تعیین رتبۀ داوطلبان این گرایش نشان میدهد. بنابراین، آگاهی از ضرایب دروس کنکور ارشد روانشناسی به شما کمک میکند تا با یک برنامهریزی هوشمندانه، زمان خود را به دروسی اختصاص دهید که بیشترین تأثیر را در موفقیت شما در گرایش مورد نظرتان دارند.
در جدول زیر، دروس هریک از کد ضریب های ارشد روانشناسی را به همراه ضریب هر درس برایتان قرار دادهایم.
کد ضریب رشتهها | معرفی دروس به همراه ضریب | ||||||||||||||||
متون روانشناسی به زبان انگلیسی | علمالنفس | آمار و روش تحقیق | روانشناسی مرضی و کودکان | روانشناسی رشد | روانشناسی بالینی | روانشناسی عمومی | روانشناسی تربیتی | فیزیولوژیک، انگیزش و هیجان | روانسنجی | آزمونهای شناختی هوش و استعداد | روانشناسی صنعتی – سازمانی | روانشناسی اجتماعی | رفتار سازمانی | روانشناسی امور استخدامی | بالندگی سازمانی | آموزش و پرورش کودکان استثنایی | |
1 | 2 | 1 | 1 | 2 | 2 | – | 2 | – | 1 | – | – | – | – | – | – | – | – |
2 | 2 | 1 | 1 | 2 | 2 | 3 | – | – | 1 | – | – | – | – | – | – | – | – |
3 | 2 | – | 2 | 1 | 2 | – | 1 | – | – | 2 | 2 | – | – | – | – | – | – |
4 | 2 | – | 2 | – | – | – | – | – | – | – | – | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | – |
5 | 2 | – | 2 | 3 | 2 | – | 2 | 2 | – | 2 | – | – | – | – | – | – | 3 |
6 | 2 | – | 2 | – | 2 | – | 2 | 3 | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
7 | 2 | – | 2 | – | 2 | – | 2 | 2 | – | – | – | – | 3 | – | – | – | – |
نحوه تفسیر کد ضریب های ارشد روانشناسی
در کارنامه اولیه، هر داوطلب برای هر کد ضریب، یک رتبۀ مجزا دریافت میکند. این یعنی شما در یک مجموعۀ امتحانی، مثلاً روانشناسی، ممکن است در چند گرایش مختلف شرکت کرده باشید. برای هر گرایش، بسته به دروس اختصاصی آن، یک کد ضریب تعیین شده است و در کارنامه، وضعیتتان (رتبه، تراز، و وضعیت مجازبودن) در هر کد ضریب جداگانه مشخص شده است.
برای مثال، بیایید نگاهی به یک کارنامۀ واقعی از آزمون کارشناسی ارشد روانشناسی بیندازیم این کارنامه برای رتبۀ 3 ارشد روانشناسی بالینی سال 1403 است.

در این مثال:
- رتبۀ داوطلب در گرایش بالینی 3 است که شانس قبولی او در دانشگاههای دولتی را بهطور قابل توجهی افزایش میدهد.
- در روانشناسی عمومی با کد ضریب 1 هم عملکرد خوب بوده و مجاز است.
- اما در صنعتیسازمانی با کد ضریب 4 با توجه به رتبه و وضعیت غیرمجاز، شانسی برای انتخاب رشته ندارد.
بنابراین، براساس رتبه در هر کد ضریب، انتخاب رشته به صورت هدفمند و واقعبینانه انجام میشود. حتی ممکن است متوجه شوید در گرایشی که قبلاً به آن فکر نمیکردید، شانس بیشتری برای قبولی دارید.
نکتۀ مهم اینجاست که تمام درسها در همۀ کد ضریبها یکسان نیستند، و حتی اگر باشند، ضریب درس فرق دارد. همین موضوع باعث میشود که یک عملکرد ثابت در آزمون، در یک گرایش رتبۀ خوبی بدهد و در گرایش دیگر نه.
توصیه های نهایی درباره کد ضریب ارشد روانشناسی
- دفترچه را مثل یک نقشه بخوانید، نه فقط یک اطلاعیه. جدول کد ضریبها، رمز مسیرهای پنهان درون آن است.
- مطالعه در سال کنکور را براساس گرایش مورد علاقهتان هدفمند کنید. ضریب بالا یعنی ارزش بالاتر در رتبهسازی.
- کارنامهتان را مثل یک تحلیلگر بخوانید. به رتبهها در هر کد ضریب توجه کنید، نهفقط رتبۀ کلی.
- انعطافپذیر باشید. گاهی مسیری که به آن فکر نمیکردید، بهتر از مسیری است که اول در ذهنتان بوده است.
- بین علاقه، توانایی، و دادههای واقعی تعادل برقرار کنید. بهترین انتخاب رشته، انتخابی است که هم دلتان را راضی کند و هم عقلتان را.
