آموزش تفکر انتقادی – استفن دی بروکفیلد

معرفی کتاب

کتاب آموزش تفکر انتقادی استفن دی بروکفیلد به‌طور گسترده دربارۀ انواع تفکر نقادانه بحث می‌کند؛ برای مثال، از سه دیدگاه یاد می‌شود: رویکردی، تجویزی و علّی. هرکدام از این سه دیدگاه از لحاظ کاملاً درست یا غلط بودن در بطن کتاب مورد قضاوت قرار می‌گیرند. هدف نویسنده، آموزش شیوۀ صحیح تفکر نقادانه است.

یکی از ویژگی‌های بارز کتاب که توجه را جلب می‌کند، تمرین‌هایی است که بعد از هر مبحث ارائه شده‌اند. این مؤلفه به نهادینه‌شدن مطالب در ذهن خواننده کمک فراوانی می‌کند و برای افرادی که کتاب را با هدف آموزش مطالعه می‌کنند، راهنمای خوبی است.

نویسنده نه‌تنها با شیوایی کلام، درک مفاهیم را برای خوانندگان راحت‌تر می‌کند، بلکه آزمون‌هایی را به کار می‌گیرد که در ارزیابی صحیح مطالب فراگرفته‌شده مفید هستند. طبقه‌بندی جزئی اطلاعات، پِی‌نوشت‌های انگلیسی و فونت استاندارد از جمله نقاط قوت کتاب به شمار می‌روند.

بروکفیلد که خود نیز استاد دانشگاه است، برندۀ جوایز بسیاری، ازجمله جایزۀ جهانی سیریل کیو هول، جایزۀ ایموجن ای اوکس و چندین جایزۀ افتخاری بوده است. او با تألیف این کتاب، برای رسیدن به هدف تغییر دیدگاه مردم و تبدیل باور عموم به باوری علمی و صحیح تلاش کرده است.

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

خرید کتاب آموزش تفکر انتقادی انتشارات رشد با قلمی روان و تأثیرگذار، به علاقه‌مندان به مباحث روانشناسی، اساتید و دانشجویان پیشنهاد می‌شود.

بیش‌از 80درصد پوشش‌دهی سؤالات کنکور در کتاب‌های جامع روان‌آموز

مخاطب اصلی کتاب، اساتید، مربیان و متولیانی هستند که برای ایجاد بینش نقادانۀ درست در میان دانشجویان تلاش می‌کنند. تمرین‌ها و فعالیت‌های موجود در کتاب به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که اگر کسی احساس کند می‌تواند تغییری، هرچند کوچک، در این زمینه ایجاد کند، از مطالب کتاب بی‌بهره نماند.

توضیحات تکمیلی

نویسنده با داشتن لحنی محاوره‌ای و پرهیز از به‌کارگیری اصطلاحات دانشگاهی، مگر در مواقع ضروری، سعی کرده است ارتباطی عمیق با خوانندگان برقرار کند. او تمام زوایا و پرسش‌هایی را که ممکن است ذهن مخاطب را مشغول کنند، در نظر گرفته و همت خود را بر این گمارده تا جای خالی‌ای در اطلاعات ذهنی خواننده باقی نگذارد.

هدف اصلی استفن دی. بروکفیلد، ایجاد تفکر نقادانه در میان مردم است، به‌ویژه نسل جوان و دانشجویان که باور دارد آینده به دستان آنان رقم خواهد خورد. به همین دلیل، متذکر می‌شود که هرکجا لازم دانستید، می‌توانید گفته‌های او را برای تأثیرگذاری بیشتر از جانب خود بازگو کنید؛ چراکه به این شیوه، کتاب و زحمات او ارزشمندتر و ثمربخش‌تر خواهند شد.

بریدۀ کتاب

برای بسیاری از ما واژه انتقادی، دلالتی منفی دارد. موضع انتقادی گرفتن معادل بدبینی و بدگمانی تلقی می‌شود که حد اعلای آن نابود کردن دستاوردهای دیگران است. به سخنی دیگر، بسیاری از ما نقد را مساوی می‌دانیم با حمله و انهدام آنچه به عنوان تلاش های ساده لوحانه و کوتاه بینانه‌ی دیگران تصور می‌کنیم.

بنابراین ما در مقام مدرس، قبل از هرچیز لازم است که خواندن انتقادی را یک فرآیند ارزیابی معرفی کنیم که همان‌قدر که شامل بازشناسی عناصر منفی است، عناصر مثبت را هم در بر می‌گیرد.

کتاب پیشنهادی: فروید، یونگ و دین

فهرست کتاب آموزش تفکر انتقادی انتشارات رشد

1: تفکر انتقادی چیست؟

تفکر انتقادی چگونه زندگی من را نجات داد

کندوکاو پنداشته‌ها

تفکر انتقادی دقیقاً چیست؟

چرا باید انتقادی فکر کنیم؟

انواع گوناگون پنداشته‌ها برای تفکر انتقادی چیست؟

پنداشته‌ها به ندرت درست یا غلط‌اند، آن‌ها متناسب با بافت هستند.

خلاصه

2: تفکر انتقادی در رشته‌های علمی

وجه مشترک مفهوم تفکر انتقادی در رشته‌های علمی

پنج سنت فکری انتقادی

خلاصه

3: تفکر انتقادی چگونه آموخته می‌شود؟

تفکر انتقادی نوعی فرایند یادگیری اجتماعی است.

چگونه تفکر انتقادی را الگو کنیم؟

صحبت‌کردن به شیوه‌های مختلف

تجربیات خاص

معمای چالش‌برانگیز

فرایند فزاینده

خلاصه

۴: قواعد مقدماتی تفکر انتقادی

معرفی تفکر انتقادی: اهمیت زمان‌بندی

استدلال برای تفکر انتقادی

رأی دادن به فهرست پنداشته‌های مدرس

استفاده از کلیک‌کننده‌ها و کامپیوترهای جیبی

هدایت تحلیل داستان

خلاصه

۵: پیچیدگی بیشتر تفکر انتقادی برنامه‌های نیمه‌پیشرفته

برنامۀ نیمه‌پیشرفته اول: شبیه‌سازی تصمیم بحرانی

برنامه‌های پیشرفته

برنامۀ گفت‌وگوی انتقادی

خلاصه

6: خواندن و نوشتن انتقادی

سوءتفاهم‌ها در باب خواندن انتقادی

اجزای بررسی انتقادی یک متن

چگونه نوشتن انتقادی را تدریس کنیم

خلاصه

7: ادغام تفکر انتقادی با برنامۀ درسی

استدلال برای تفکر انتقادی

ادغام تفکر انتقادی با تکالیف درسی مشخص

خلاصه

8: ایجاد بحث‌های انتقادی

یک بحث انتقادی چگونه است؟

تمرین بحث برای تقویت تفکر انتقادی

رویکردهای پرسیدن انتقادی

خلاصه

9: سوءتفاهم‌ها، چالش‌ها و خطرات

سوءتفاهم‌ها دربارۀ تفکر انتقادی

چالش‌ها و خطرهای تفکر انتقادی

خلاصه

۱۰: الگودهی تفکر انتقادی

افشای زندگی‌نامه

الگوسازی تفکر انتقادی برای همکاران

الگوسازی تفکر انتقادی در فضای مجازی

خطرات الگودهی