آموزش درمان هیجان مدار؛ رویکردی تجربه‌گرا برای تغییر

معرفی کتاب

ملالت‌های وجودی انسان قرن بیست‌ویکم عرصۀ روان‌درمانگری را به‌سمت خلق و ابداع رویکردهایی رهنمود کرده است که ضمن اعتبار بخشیدن به تجربیات وی، به عمق ناخشنودی‌های او بپردازد.

کتاب آموزش درمان هیجان مدار با ارئۀ درمان مبتنی بر هیجان (EFT)، که یکی از رویکردهای روان‌درمانی است که در جهت حل ریشه‌ای و کارآمد مسائل انسانی باتوجه به بافت و شرایط جوامع فعلی می‌پردازد.

این رویکرد توسط پروفسور لزلی گرینبرگ ابداع شده است. کتاب آموزش درمان هیجان‌مدار اثر رابرت الیون و همکاران یکی از آثار برجسته‌ای است که به‌زبانی ساده به بیان مفاهیم نظری و اصول درمانی رویکرد هیجان‌مدار پرداخته است.

این کتاب با رویکرد کاربردی در سه بخش به اصول و مبانی درمان، تکنیک‌ها و فنون و در نهایت مسائل دشوار و چالش‌برانگیزی که درمانگر رویکرد EFT ممکن است با آن مواجه شود را بررسی می‌کند.

نویسندگان در ذیل هر کدام از این بخش، موضوعات جزئی‌تری را بررسی می‌کنند که از جمله می‌توان به فن دو صندلی، خلق معنا، نشانگرهای هیجانی، طرح‌های هیجانی پنهان متداول و توصیه‌هایی برای آموزش و یادگیری رویکرد EFT اشاره کرد.

ترجمۀ این کتاب توسط دکتر محمدآرش رمضانی، شاگرد مستقیم پروفسور لزلی گرینبرگ به خواننده این اطمینان را می‌دهد که مطالب در نسخۀ ترجمه‌شده به‌شیوه‌ای دقیق و تخصصی دقیقاً همان چیزی را منعکس می‌کنند که نویسندگان اصلی کتاب مدنظرشان بوده است. این ویژگی با تورق کتاب و مطالعۀ بخش‌هایی از آن کاملاً مشهود است.

افزون‌براین، بررسی کیس‌استادی‌های متناسب، خلاصه‌کردن مطالب در قالب نمودار، جدول، شکل، ذکر معادل‌های انگلیسی اصطلاحات تخصصی در پاورقی هر صفحه و ضمیمۀ دو موضوع کاربردی قوانین پایه برای برگزاری کارگاه آموزشی تجربه گرا و منابع برای یادگیری بیشتر از دیگر ویژگی‌های مثبت این کتاب به شمار می‌رود.

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

علاقه‌مندان به رویکرد درمان هیجان‌محور: این کتاب به شرح مبانی نظری و تکنیک‌های عملی رویکرد هیجان‌محور می‌پردازد. ازاین جهت، علاقه‌مندان به یادگیری این رویکرد می‌توانند با مطالعۀ آن به درک کاملی از چگونگی ابعاد نظری و عمل EFT برسند.

درمانگران: ذکر نکات مهم در تکنیک‌ها، بررسی چالش‌های موجود در درمان هیجان‌محور و ارائۀ راه‌حل‌های آن ازجمله ویژگی‌هایی است که این کتاب را برای درمانگران باتجربه نیز سودمند می‌کند.

توضیحات تکمیلی

پروفسور لزلی گرینبرگ نظریه‌پرداز رویکرد درمان هیجان‌محور است که پس از فارغ‌التحصیل شدن در رشتۀ مهندسی، تحصیلات خود را روان‌شناسی به‌خصوص در حوزۀ روانشناسی گشتالتی و درمان‌های وجودی ادامه داد.

کتاب آموزش درمان هیجان‌مدار یکی از آثار او است که به همراه سایر روانشناسان برجسته در حوزۀ EFT، یعنی دکتر رابرت الیوت، جین واتسون و روآندا گلدمن تألیف شده است.

بریدۀ کتاب

اصالت به شکل گشودگی یا شفاف بودن با مراجع به حضور ترجمه می‌شود. مثلاً خودافشاگری یا رُک بودن در آنجا که لازم است. هرچند، اگر خودافشاگری با خودآگاهی و پذیرش خود همراه نباشد فایده‌ای به همراه نخواهد داشت (و حتی ممکن است مضر باشد). به‌عنوان مثال، برای درمانگر مفید نخواهد بود که به مراجع خود بگوید:« ببین! نمی‌دونم چرا ولی الان احساس می‌کنم داری می‌ری روی مخم.» در عوض، زمانی که درمانگر در درون خود متوجه احساس ناراحتی نسبت به مراجع شود لازم است مقداری از توجهش را به درون خود و این احساسات (معمولاً درماندگی و ترس همراه آن به دلیل ناتوانی در کمک به مراجع) معطوف می‌کند. سپس می‌توان این احساسات را به این شکل ابراز کرد: « راستش هرچه بیشتر پیش می‌ریم، من دارم نگران می‌شوم که به چیزی که باعث شده تو به اینجا بیای نمی‌رسیم. شاید مشکل از من باشه. اما نگرانم که نکنه یه جورایی ناامیدت کنم.»

فهرست کتاب آموزش درمان هیجان مدار؛ رویکردی تجربه گرا برای تغییر

فصل ۱: مقدمه

فصل ۲: نظریه تجربه‌گرا به زبان ساده

فصل ۳: پژوهش درباره اثربخشی درمان تجربه‌گرا

فصل ۴: پردازش‌های خرد مراجع: آنچه درمانگران تجربه‌گرا در پی آنند

فصل ۵: فعالیت‌های درمانگر در درمان تجربه‌گرا

فصل ۶: نگاهی اجمالی به تکالیف درمانی

فصل 7: همدلی و کاوش بنیان درمان تجربه‌گرا

فصل ۸: تغذیه و مراقبت از رابطه درمانی

فصل ۹: دستیابی و امکان دادن به تجربه

فصل ۱۰: پردازش مجدد تجربیات مشکل‌آفرین

فصل ۱۱: فن دو صندلی برای تعارضات دوپاره

فصل ۱۲: فن صندلی خالی برای مسائل میان فردی ناتمام

فصل ۱۳: پرسش‌های متداول درباره کاربرد درمان هیجان مدار

فصل ۱۴: سازگار کردن درمان هیجان مدار با مشکلات معین مراجعان

فصل ۱۵: توصیه‌هایی برای آموزش و یادگیری درمان هیجان مدار