انسان در جستجوی معنی – ویکتور فرانکل

آشنایی با محتوای کتاب

کتاب انسان در جست‌وجوی معنی، گزارشی از تجربیات شخصی فرانکل نویسنده‌ی کتاب است، تجربیاتی که میلیون‌ها زندانی را در طول سال‌ها به‌طور مکرر عذاب داده است.

این کتاب در دو قسمت نوشته شده است که قسمت اول ناخوشایند است و از مشقت‌ها و رنج‌ها سخن می‌گوید، اما دلایل زیادی برای مهم‌بودن این قصه وجود دارد. داستان درباره‌ی جان به در بردن است؛ درباره‌ی سرچشمه‌ی قدرتی که موجب زنده‌ماندن فرانکل بعد از گذراندن سختی‌های بسیار شد و مکتب تازه‌ای در روانشناسی به عنوان معنی درمانی یا لوگوتراپی را خلق کرد که ثمره‌ی تجربه‌های ناخوشایند او در سال‌های اسارت و زندانی‌بودنش در اردوگاه‌های کار اجباری است. این نظریه در میان روانشناسان و روان درمانگران طرفداران زیادی دار. و به بررسی اهمیت جست‌وجوی مفهوم زندگی در شرایط مختلف پرداخته است. وی به‌عنوان یک روانشناس اگزیستانسیالیست، اهمیت معنای زندگی را در پرتنش‌ترین شرایط ممکن بررسی می‌کند. هم‌چنین او در این کتاب دیدگاه جدیدش را در روانشناسی (لوگوتراپی یا معنا درمانی) بیان می‌کند.

گروه هدف کتاب

این کتاب، یکی از مهم‌ترین آثار عصر ماست. معمولاً اگر کتابی دارای تنها یک رویکرد و یک فکر باشد و با این حال چنان قدرتی داشته باشد که بتواند زندگی کسی را تغییر دهد، همین کافی است و باید آن را خواند و خواندن این کتاب به تمامی اقشار جامعه توصیه می‌شود، همچنین دانشجویان روانشناسی، درمانگران و کسانی که به روانشناسی اگزیستانسیالیست علاقه‌مند هستند.

نقاط قوت و ضعف کتاب

از نقاط قوت کتاب انسان در جست‌وجوی معنی، قلم گیرا و جذاب نویسنده است که در سراسر کتاب مخاطب سیطره دارد. فرانکل بنیان‌گذار لوگوتراپی، روانشناس و عصب‌شناس اتریشی بر مبنای تجربه‌های شخصی و بیماران فراوان خود، عقیده دارد که شما نمی‌توانید از رنج و عذاب دوری کنید اما می‌توانید طرز برخورد با آن را خودتان انتخاب کنید. او مفهوم حضور خود را در آن جهنم و اردوگاه عذاب‌آور دریافت و به‌خاطر آن تمام بیماری، خستگی، گرسنگی، تشنگی، فشار روانی و شکنجه‌های بدنی و… را تحمل کرد.

بریده‌ای از کتاب

چیزهای کوچک و بی‌اهمیت گاهی به ما خوشی بی‌حدی می‌داد. مثلاً خوش بودیم که پیش از رفتن به بستر وقت شپش‌کشی داریم. اینکار خودش لذتی نداشت چون ناچار بودیم در آن سرما، در آلونکی که یخ از سقفش آویزان بود لخت بنشینیم. اما تا وقتی که آژیر برنخاسته و چراغ‌ها را خاموش نکرده بودند خوش بودیم چون اگر این کار را نمی‌کردیم مگر می‌‌شد از خارش تن خوابید؟ این خوشی‌های کوچک زندان به همه‌ی ما یک نوع شادی منفی یا به قول شوپنهاور «آزادی از رنج‌بردن» می‌داد.