رهبری آموزشی؛ رویکردی ده دقیقه‌ای

معرفی کتاب

به عقیدۀ صاحب‌نظران حوزۀ مدیریت آموزشی، فاصلۀ بین مدیریت اثربخش و سودمند با مدیریت قاطع و دلسردکننده، به عواملی همچون به کاربستن تکنیک‌هایی موسوم به رهبری هستند. این‌که چطور مدیریت منجر به بازدهی بیشتر مجموعه، افزایش رضایت کارمندان و بهبود جو سازمانی می‌شود، در اصول و قواعدی نهفته است که در رشتۀ مدیریت آموزشی از آن به‌عنوان رهبری آموزشی یاد می‌شود.

رابرت پالستینی در کتاب رهبردی آموزشی با الهام از کتاب مدیر یک دقیقه‌ای کنت بلانچارد و اسپنسر جانسون، 10 اصل رهبری آموزشی را معرفی می‌کند که مدیران با صرف روزانۀ یک دقیقه برای مطالعۀ آن‌ها می‌توانند به سودمندی بیشتر مجموعۀ خود کمک کنند.

همان‌طور که از نام کتاب نیز مشخص است، نویسنده 10 سرفصل را در 10 فصل ارائه می‌دهد که به‌نوعی حکم صافی‌های به‌سازی سازمانی و پالایش رفتاری مدیریت مجموعه را دارد. این کتاب به موضوعاتی  ازجمله ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی، رهبری سازمانی، فرایند انگیزش و … می‌پردازد.

با نگاهی به حجم کتاب و فهرست محتوایی آن، متوجه می‌شویم که نویسنده به‌شیوه‌ای مبتکرانه اهم موضوعات مؤثر در رهبری آموزشی را در قالب ساده‌ترین و گزیده‌ترین مطالب گنجانده‌است. همچنین، همانطور که در مقدمۀ کتاب به آن اشاره می‌کند، مخاطب می‌تواند با صرف روزانه ده دقیقه از وقت خود، گام‌به‌گام به رهبری آموزشی سودمند نزدیک شوند.

از بحث محتوا که بگذریم، جملات انگیزشی ابتدای هرفصل، نمودارها، جداول و اشکال مختلف، و کاربرگ‌هایی جهت ارزیابی عملکرد اشخاص و مجموعه از دیگر ویژگی‌هایی این کتاب است که به کاربردی بودن مفاهیم آن افزوده است. روی هم رفته، با نظر به حجم، قیمت و محتوای کتاب می‌توان از آن به‌عنوان یک منبع خودآموز ارزشمند در جهت فراگیری اصول رهبری آموزشی یادکرد.

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

دانشجویان علوم‌تربیتی: دانشجویان علوم‌تربیتی در مقطع کارشناسی که علاقه‌مند به گرایش مدیریت آموزشی هستند و یا دانشجویان مقطع تحصیلات تکمیلی با مطالعۀ این کتاب کم‌حجم می‌توانند مروری بر مهم‌تریت اصول رهبری آموزشی داشته‌باشند.

مدیران آموزشی: افراد در جایگاه مدیریت شاغل در هر نوع حوزۀ آموزشی‌ای با مطالعۀ این کتاب می‌توانند ضمن به‌روز کردن دانش خود، به شیوه‌ای عینی و کاربردی راه‌حل چالش‌های خود را بیابند.

توضیحات تکمیلی

رابرت پالستینی قبل از آن‌که عضو هیئت علمی دانشگاه باشد، معلمی باتجربۀ سی‌ساله، ناظم و مدیر مدرسه و نویسنده شش کتاب مطرح در زمینۀ رهبری و مدیریت اثربخش آموزشی است. کتاب رهبری آموزشی، رویکرد ده‌دقیقه‌ای یکی از آثار او است که در سال 2013 تألیف و منتشر گردید و در سال 1395 توسط دکتر علی علاقه‌بند، نویسنده و مترجم نام‌آشنا در حوزۀ علوم تربیتی ترجمه و توسط انتشارات ویرایش چاپ و منتشر شد.

بریدۀ کتاب

علاوه‌بر ارزیابی تصمیم برحسب کیفیت و پذیرش آن، همچنین می‌توان آن را از لحاظ این‌که تا چه حد و به چه خوبی با ملاک انصاف و عدالت اخلاقی، هم‌خوانی دارد، بررسی کرد. مثلاً، کاهش فاجعه‌بار نمرات آزمون استاندارد مدرسه را در نظر بگیرید.

مدیران مدرسه با این تصمیم روبه‌رو هستند که آیا خطر برآشفتگی و اعتراض عمومی والدین و امکان انتقال عدۀ قابل ملاحظه‌ای از دانش آموزان به مدارس دیگر را بپذیرند یا وضعیت را نادیده بگیرند. در چنین شرایطی، مدیران و کارکنان مدرسه باید ببینند که آیا تصمیماتی که می‌گیرند با توجه به اصول اخلاقی شخصی یا ضوابط و ارزش‌های جامعه، اخلاقی است یا نه.