نظریه ها و نظام های روانشناسی (تاریخ و مکتب های روانشناسی)

معرفی کتاب

درخت قطور روانشناسی که به هیبت امروزی خود رسیده است دارای ریشه‌های عمیقی است که سر از دوران فلاسفۀ بزرگ افلاطون و ارسطو و جدل‌های میان ذهن در برابر بدن، جبرگرایی در برابر اراده‌گرایی و یکپارچه دربرابر خورد در‌می‌آرود.

شناخت دقیق این ریشه‌ها به دانشجویان و علاقه‌مندان به روانشناسی کمک می‌کند تا ضمن درک ارزشمندی هر مفهوم و پشتوانه‌های تاریخی و فلسفی آن، گام‌هایی استوارتر در این مسیر بردارند. رابرت ویلیام لاندین در کتاب نظریه ها و نظام های روانشناسی به شرح پیش‌آمدها و وقایع تأثیرگذار در شکل‌گیری جریان‌های فکری در روانشناسی می‌پردازد.

درواقع، این کتاب به‌جای این‌که به تاریخ از دریچۀ روزشمار یا تاریخ‌شناسی اسامی و  رویدادها نگاه کند، متوجه رویدادهای فلسفی و علوم طبیعی است. در ویراست پنجم این کتاب نویسنده علاوه‌بر ذکر تاریخ و مکتب‌های روانشناسی، شرحی از رویکردهای جدیدتر مانند روانشناسی فردنگر آدلر، روانشناسی تحلیل یونگ، روانشناسی انسان‌گرا و ورانشناسی وجودی با نگاهی به بنیادهای تاریخی و فلسفی آن‌ها ارائه می‌دهد.

نگاه جامع و بررسی ابعاد تاریخی، فلسفی و علمی در جریان‌های روان‌شناختی فارغ از دیدی متعصبانه و سوگیرانه ازجمله ویژگی‌هایی است که کتاب نظریه‌های و نظام‌های روانشناسی لاندین را از سایر کتب مرتبط متمایز می‌کند.

در کنار آن، اشاره به جریان‌های تاریخی و بررسی ابعاد تلاقی آن‌ها با روانشناسی ویژگی مبتکرانۀ این کتاب است که هر خواننده‌ای را به وجد می‌آورد. ترجمۀ دقیق و تخصصی یحیی سیدمحمدی، بر روانی و جذابیت محتوای این کتاب افزوده است.

از محتوای کتاب که بگذریم، باید به کیفیت مناسب جلد و صفحات آن اشاره کنیم؛ با اینکه انتظار می‌رود کتاب‌های تاریخ مکاتب که حکم منبع جامع را دارند، جلد محکمی از جنس کالینگور داشته باشند، اما این کتاب به دلیل سهولت در مطالعه و قیمت آن دارای جلد شومیز است.

در کنار جلد، صفحات سفید کتاب به خواننده کمک می‌کند تا هنگام مطالعۀ طولانی احساس خستگی در چشمان خود نکند. البته، با توجه به فونت کوچک صفحات که با درنظرگرفتن محتوای جامع کتاب، منطقی به‌نظر می‌رسد، احتمالاً خستگی هنگام مطالعۀ طولانی‌مدت این کتاب اتفاقی طبیعی خواهد بود.

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

دانشجویان روانشناسی: همان‌طور که نویسنده و مترجم در پیشگفتار کتاب اذعان می‌کنند، مخاطب این کتاب دانشجویان روانشناسی در مقطع کارشناسی هستند. بااین‌حال، باتوجه به این‌که معمولاً در مقطع کارشناسی چندان به این درس مهم پرداخته نمی‌شود، مطالعۀ آن به دانشجویان تحصیلات تکمیلی که به دنبال عمق بخشیدن به اطلاعات خود هستند نیز پیشنهاد می‌شود.

علاقه‌مندان به روانشناسی: شرح منطقی مطالب و ترجمۀ روان کتاب به جذابیت آن افزوده است. به‌طوری که افراد با دانش حداقلی در زمینۀ روانشناسی می‌توانند با محتوای این کتاب ارتباط برقرار کنند. علاوه‌بر علاقه‌مندان به روانشناسی، طرف‌داران مباحث فلسفی و تاریخی نیز می‌توانند با مطالعۀ این کتاب از نگاه چندبعدی و عمیق نویسنده در تشریح و تفسیر وقایع لذت ببرند.

توضیحات تکمیلی

رابرت ویلیامز لاندین روانشناس آمریکایی است که از او به‌عنوان روانشناسی که گامی بزرگی در جهت جمع‌آوری اطلاعات و تاریخچۀ روانشناسی برداشته است، یاد می‌شود. کتاب نظریه‌ها و نظام‌های روانشناسی او از جمله آثاری است که در سطح جهانی بسیار موردتوجه علاقه‌مندان قرار گرفته است.

علاوه‌بر کتاب فوق از رابرت لاندین کتاب‌های دیگری نیز به زبان فارسی ترجمه شده است که از میان آن‌ها می‌توان به «اصول آسیب‌شناسی روانی»، «شخصیت: تحلیل رفتاری» و «مفاهیم و تلویحات مهم آلفرد آدلر» اشاره کرد. ترجمۀ این کتاب توسط یحیی سیدمحمدی، مترجمی که غالب دانشجویان روانشناسی روانی و جذابیت آثار ترجمه‌شده او را تأیید می‌کنند، به ارزشمندی این کتاب اعتبار بیشتری بخشیده است.

بریدۀ کتاب

ارسطو یکی از اولین کسانی بود که دربارۀ تداعی سخن گفت، گرچه افلاطون از مشابهت و مجاورت بدون این‌که آن‌ها را شرح و بسط دهد، صحبت کرده بود. این موضوع دیگر موردتوجه قرار نگرفت تا اینکه جان لاک، اولین تجربه‌نگر بریتانیایی، آن را در ویرایش چهارم رساله‌ای دربارۀ شناخت انسان معرفی کرد. لاک می‌خواست بداند چگونه تجربه‌ها می‌توانند به صورت اندیشه‌ها در آیند. او اعلام داشت که به نظر می‌رسد برخی اندیشه‌ها به‌صورت منطقی به یکدیگر متصل می‌شوند، حال آنکه اندیشه‌های دیگر صرفاً به‌طور تصادفی تداعی می‌شوند.