نظریه ها و کاربرد آزمون های روانشناختی و شخصیت

آشنایی با محتوای کتاب

اعداد بخشی از زندگی ما هستند. همه‌ی ما در موارد گوناگون اعداد را به‌کار می‌بریم و این یک حقیقت است. یکی از هدف‌های عمده‌ی هر علم، اندا‌زه‌گیری پدیده‌های مورد نظر و جنبه‌ی کمّی داشتن آن‌هاست. وقتی پدیده ا‌ را با اعداد و ارقام نشان می‌دهیم، به‌راحتی می‌توانیم آن‌ها را طبقه‌بندی کنیم و درباره‌ی آن قوانینی به وجود آوریم. در روانشناسی، مجموعه روش‌هایی که به ما کمک می‌کند تا ویژگی‌های روانی انسان را از حالت کیفی به حالت کمّی درآوریم، اصطلاحاً روش روان‌سنجی می‌نامیم. روان‌سنجی، در معنای وسیع کلمه، به معنی استفاده از روش آزمایشی است، اما در معنای محدود کلمه، به معنی استفاده از آزمون‌های روانی برای اندازه‌گیری توانایی‌های ذهنی است.

امروزه آزمون‌ها در موارد گوناگون کاربرد دارند. گسترش بیش از پیش آزمون‌ها و کاربرد روزافزون آن‌ها سبب افزایش تعداد روانشناسانی که به تهیه و اجرای آزمون‌ها می‌پردازند، شده‌است. آزمون‌ها، ابزارهای جادوگر یا عجیبی نیستند، بلکه وسایلی هستند که می‌توانند در کنار سایر وسایل، ما را در شناسایی بهتر افراد یاری دهند. روان‌سنجی یک علم بین رشته‌ای است. در علم روان‌سنجی، از یک طرف توسعه و اکتشاف نظریه‌های روان‌سنجی و از طرف دیگر تهیه و تدوین ابزارهای روان‌شناختی بررسی می‌شود. کتاب کاربرد آزمون‌های روان‌شناختی و شخصیت دو بخش دارد: بخش اول، چارچوب و مبانی نظری و بخش دوم آزمون‌ها.

در بخش اول به تعریف آزمون و اندازه‌گیری و ضرورت آن‌ها و نیز مشخصات روان‌سنجی آزمون‌ها اشاره می‌شود و در بخش دوم، آزمون‌های روان‌سنجی به حوزه‌هایی چون روانشناسی سلامت و مثبت، روانشناسی نابهنجاری یا آسیب‌شناسی روانی، روانشناسی اجتماعی، روانشناسی شخصیت، روانشناسی خانواده، روانشناسی مدرسه، روانشناسی اسلامی، روانشناسی ورزشی و روانشناسی صنعتی و سازمانی؛ تقسیم‌بندی و برای هر یک تعدادی (در مجموع ۱۳۲ آزمون) از آزمون‌های رایج و پرکاربرد به‌کار می‌رود.

بدیهی است که این تقسیم‌بندی بر اساس دیدگاه نویسندگان و برای سهولت کار خوانندگان است و از منابع مختلفی تامین شده‌است. محققان در تحقیقات خود، برای اندازه‌گیری متغیرهای جمعیت شناختی (مانند سن، جنسیت، وضعيت تأهل، وضعیت تحصیلات، وضعیت شغلی، محل سکونت و از این قبیل) می‌توانند آن‌ها را به ابتدای پرسش‌نامه‌ها اضافه کنند و بعد در اختیار آزمودنی‌ها قرار دهند. کتاب کاربرد آزمون های روانشناختی و شخصیت شامل 645 صفحه میباشد. کتاب مفیدی برای درس روان سنجی است که آزمون های زیادی دارد.

گروه هدف کتاب

کتاب کاربرد آزمو‌ن‌های روان‌شناختی و شخصیت به‌عنوان یک کتاب درسی برای دروس مختلف است. در دروسی نظیرکاربرد مقدماتی روش تشخیص بالینی، ارزشیابی شخصیت، روانشناسی هوش و سنجش، روان‌سنجی، نظریه‌ها و کاربرد آزمون‌های شناختی، سنجش و اندازه‌گیری، روانشناسی یادگیری و تربیتی و کلیه‌ی حوزه‌هایی که به ارزیابی و شناخت عینی و کمی افراد می‌پردازند، کاربرد دارد.

نقاط قوت و ضعف کتاب

نکته‌ی حائز اهمیت در کتاب کاربرد آزمون‌های روان‌شناختی و شخصیت تقسیم‌بندی پرسش‌نامه‌ها بر اساس حیطه‌‌ی کاری است، همچنین مولفان این کتاب، از منابع مختلف و متعدد در تألیف این کتاب بهره‌بردند و به مخاطب کمک می‌کنند که با استفاده از این کتاب از منابع مختلف بهره‌مند شوند. از دیگر نکات مثبت این کتاب، توضیحات جامع و کاملی است که مولفان درباره‌ی هر آزمون دادند و چگونگی و مسیر آزمون را مشخص کردند.

بریده‌ای از کتاب

روانشناسان نقش همدلی را در روابط انسانی طی چند دهه مورد بحث قرار داده‌اند، ولی جالب است بدانید که محققان مختلف برای آن تعاریف متفاوت ارائه کرده‌اند. طبق این دیدگاه، افراد دارای حس همدلی قادرند موقعیت فرد دیگر را تجسم کنند و این توانایی به آن‌ها این امکان را می‌دهد که افکار، احساسات و رفتارهای وی را شناسایی و پیش‌بینی کنند. افراد همدل، بی‌طرف و مستقل هستند و این ویژگی آن‌ها را قادر می‌سازد  در پیش‌بینی‌های خود واقع‌بین باشند.