گروه درمانگری شناختی رفتاری – ترجمه خدایاری فرد

معرفی کتاب

یکی از حوزه‌های کاربردی رویکرد شناختی-رفتاری، گروه‌درمانی است که در آن فرد متخصص سلامت روان در قامت رهبر گروه به بررسی چالش‌ها و مشکلات اعضای گروه با استفاده از اصول رویکرد CBT می‌پردازد. دامنۀ وسیع به‌کارگیری این شیوۀ درمانی سبب ایجاد سؤالات و ابهامات متعددی شده است که برخی از روانشناسان از جمله پیتر بایلینگ، مک‌کب و آنتونی تلاش کرده‌اند بر اساس تجارب زیستۀ خود به‌شیوه‌ای به آن‌ها پاسخ دهند.

ماحصل بررسی‌های این سه تن، تألیف کتاب گروه درمانگری شناختی رفتاری است. آن‌گونه که مؤلفان این کتاب ذکر می‌کنند، ایدۀ اولیۀ تألیف آن بر اساس احساس نیاز به یک منبع جامع که به‌شیوۀ اصولی به بررسی چالش‌های جدید پیش‌روی درمانگران و رهبران گروه‌درمانگری شناختی-رفتاری بپردازد، بود.

نویسندگان کتاب «گروه درمانگری شناختی رفتاری» به‌شیوه‌ای طبقه‌بندی شده ابتدا به شرح مباحث مقدماتی گروه‌درمانی، فرایندهای گروهی، راهبردهای شناختی و رفتاری در گروه‌درمانی، ساختار گروه‌درمانی و مسائل مرتبط با آن، سپس در فصولی مجزا به تکنیک‌های گروه‌درمانی شناختی-رفتاری در مواجه با انواع اختلات روانی می‌پردازد.

حجم کتاب ناگفته گویای جامعیت آن است. همچنین، با تورق کتاب به‌نظر می‌رسد که نویسندگان آن به‌خوبی توانسته‌اند به هدف خود از تألیف این کتاب دست یابند. بررسی جزئیات تعیین‌کننده در جریان گروه‌درمانی، توضیحات سادۀ علمی و عملی درخصوص هر ابهام و ارائۀ راهکار کاربردی و مناسب جهت عبور از آن از جمله ویژگی‌های مثبت این کتاب است.

ارائۀ پروتکل‌های مشخص، پرسش‌نامه‌های مرتبط با هر مبحث، بررسی موردی در اثنای توضیح هر اختلال یا تکنیک درمانی و درنهایت، جمع‌بندی مباحث هر فصل در انتهای آن از دیگر ویژگی‌های مثبت کتاب پیش‌رو است که ضمن افزایش انسجام درون متنی به فهم بهتر مطالب نیز منجر می‌شود. در انتهای کتاب نیز نویسندگان علاوه‌بر منابع مورد استفاده، فهرست موضوعی و واژه‌نامه انگلیسی به فارسی را نیز قرار داده‌اند.

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

روان‌درمانگران: کلیۀ متخصصان حوزۀ سلامت روان با رویکرد شناختی-رفتاری می‌توانند از مطالب این کتاب جهت ثمربخشی بیشتر جلسات درمان انفرادی و گروهی خود بهره ببرند. مطالعۀ این کتاب علاوه‌بر دستۀ فوق برای سایر درمانگرانی که به‌صورت گروه‌درمانی نیز می‌پردازند، خالی از لطف نخواهد بود.

توضیحات تکمیلی

دکتر پیتر بیلینگ، رندی مک‌کب و مارتین آنتونی روانشناسانی کانادایی هستند که تجربۀ چندین سالۀ خود را در زمینۀ درمان انواع اختلالات روانی، به‌خصوص اختلالات اضطرابی و خلقی با هدف رفع ابهامات روان‌درمانگری گروهی به‌صورت منسجم در قالب کتاب «گروه‌درمانگری شناختی-رفتاری» در اختیار متخصصان فعال در این حوزه قرار می‌دهند. این کتاب توسط دکتر محمد خدایاری‌فرد، استاد دانشگاه تهران و دکتر یاسمین عابدینی، دانشیار دانشگاه اصفهان، ترجمه شده است.

بریدۀ کتاب

جلسۀ دوازدهم: خاتمۀ درمان و پیشگیری از بازگشت

نخست تکالیف منزل بررسی می‌شوند. در وقت باقی‌مانده در این جلسه، بر بررسی پیشرفت هر یک از افراد گروه و تعیین عوامل راه‌انداز احتمالی ومؤثر در بازگشت اختلال (مانند فشارهای روانی موجود در زندگی، داشتن یک تجربۀ منفی در یک موقعیت اجتماعی و غیر) تمرکز می‌شود. افراد گروه با این عوامل راه‌انداز آشنا می‌شوند و سعی می‌کنند قبل از اینکه تغییر اضطراب آنها در موقعیت‌های اجتماعی مشکل‌آفرین شود، به آن توجه کرده و تمرین‌های مواجهه را به‌صورت هرچند وقت یک‌بار ادامه دهند و باا افکار اضطراب‌زای خود به‌صورتی منظم مبارزه کنند.