برنامه ریزی و درس خواندن برای کنکور دکتری روانشناسی

پشت‌سر گذاشتن کنکور دکتری روانشناسی، قدم یکی مانده به آخر برای ظاهر شدن در قامت یک روانشناس، استاد دانشگاه و یا پژوهشگر است. بعد از این می‌ماند قبولی در مصاحبۀ دکتری و بعد هم وارد شدن به بازار کار. البته این روالی که ما گذاشتیم روی دور تند و در دو خط خلاصه‌اش کردیم، طی کردنش برای هر داوطلب چندسالی طول می‌کشدخودش و گذراندنش به سادگی بیان کردنش نیست. خب ما این‌جاییم که از سختی این چندسال اندکی بکاهیم. اگر قصد شرکت در کنکور دکتری روانشناسی را دارید، با ما همراه باشید.

درس خواندن برای کنکور دکتری روانشناسی را چطور شروع کنیم؟

برای درس خواندن برای کنکور دکتری روانشناسی قبل از هر چیز باید ابتدا گرایش موردعلاقه‌تان مشخص کنید. هدف شما قبولی در کدام‌یک از دو کد رشتۀ مجموعۀ روانشناسی در مقطع دکتری (وزارت علوم) است؟ روانشناسی (1) که شامل روانشناسی تربیتی، روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی و مشاوره است یا روانشناسی (2) که شامل روانشناسی(بدون گرایش)، روانشناسی بالینی، روانشناسی خانواده و سلامت جنسی، روانشناسی صنعتی و سازمانی، علوم شناختی گرایش روانشناسی شناختی و حکمرانی سلامت است.

بعد از کد مجموعۀ روانشناسی و گرایش باید بروید سراغ ضرایب دروس و منابع دکتری روانشناسی. ما در مطلب منابع دکتری روانشناسی، اطلاعات لازم دربارۀ گرایش‌ها، مواد امتحانی، منابع کنکوری و ظرفیت پذیرش دانشگاه‌های وزارت علوم در این رشته را به‌تفکیک گردآوری کرده‌ایم.

 نکتۀ مهمی که باید بدانید این است که در کنکور دکتری، درس‌های عمومی مثل زبان و استعداد تحصیلی، ضریب یک دارند و ضریب همۀ درس‌های تخصصی، چهار است.

بنابراین، خلاف کنکور کارشناسی ارشد روانشناسی، شما نه می‌توانید بین درس‌ها ازنظر زمانی که برای خواندن منابع صرف می‌کنید، تفاوتی قائل شوید و نه در حذف کردن درس‌ها.

توصیه می‌شود که متناسب با گرایش انتخابی‌تان، همۀ منابع تخصصی را به‌طور هم‌زمان پیش ببرید. بهتر است برای شروع، درسی را انتخاب کنید که بیشتر از بقیه دوستش دارید و به آن مسلط هستید. استارت زدن برنامۀ مطالعاتی با چنین درس‌هایی، اعتمادبه‌نفس شما را برای ادامه دادن مسیر، بالا نگه می‌دارد.

مطالب مرتبط: منابع آزمون دکتری روانشناسی وزارت بهداشت

برنامه‌ریزی برای کنکور دکتری روانشناسی

شما دو کنکور را پشت‌سر گذاشته‌اید و خوب می‌دانید که بی‌گدار به آب زدن، راه به جایی نمی‌برد. پس بعد از انتخاب آگاهانۀ گرایش و تهیۀ منابع، باید با نوشتن یک برنامۀ اصولی شروع کنید.

مواد امتحانی در کنکور دکتری نسبت به ارشد، کمتر هستند و خبر خوب این‌که با هیچ‌کدامشان غریبه نیستید. چون شامل مجموعه دروسی هستند که پیش‌تر در دورۀ کارشناسی و کارشناسی‌ارشد، آن‌ها را خوانده‌اید. حتی اگر منابعی که قرار است برای کنکور دکتری بخوانید، دقیقاً همان کتاب‌های دو مقطع تحصیلی قبلی نباشند، باز هم آشنایی اولیه‌تان با کلیت درس‌ها و مفاهیم پایه‌ایشان به کمکتان می‌آید.

ازطرف دیگر، تعداد زیادی از رقبایی که در دو کنکور قبلی با شما سر جلسۀ کنکور می‌نشستند، حالا به مدرک تحصیلی کارشناسی و ارشدشان اکتفا کرده‌اند؛ بنابراین کمتر بودن ظرفیت پذیرش مقطع دکتری، نباید شما را بترساند. پس بدون نگرانی بروید سراغ برنامه.

1. برنامۀ شخصی‌سازی‌شده

برنامۀ مطالعاتی اصولی، برنامه‌ای است که براساس شرایط شخصی شما تهیه شده‌باشد. بنابراین قبل از نوشتنش، لیستی از کارهای روزمره‌تان تهیه کنید.

آن بخش از فعالیت‌های روتین را که قابلیت حذف یا اختصاص زمان کوتاه‌تری دارند، تغییر بدهید. زمان خالیِ باقی‌مانده را به‌طور منظم بین درس‌های راحت و چالش‌برانگیز، تقسیم کنید.

این روش، برای تعدیل کردن میزان سختی توصیه می‌شود. بعضی از داوطلبان، روی کم‌تعداد بودن منابع کنکور دکتری، حساب می‌کنند و بر همین اساس تصمیم می‌گیرند که درس‌به‌درس پیش بروند؛ یعنی بعد از تمام کردن یک منبع، می‌روند سراغ منبع بعدی.

گرچه روش مطالعه، به انتخاب شخصی شما بستگی دارد اما درس‌به‌درس پیش رفتن، معمولاً باعث خستگی زودرس می‌شود. شاید بد نباشد برنامه‌تان را بعد از نوشتن، برای مدت کوتاهی (مثلاً دو هفته) آزمایش کنید تا مشکلاتش مشخص شود و بهترین روشِ ممکن را برای خودتان پیدا کنید.

2. استفاده از منابع کمک‌آموزشی

اگر شاغل یا متأهل هستید و نمی‌توانید بخش زیادی از روز را به مطالعه اختصاص بدهید، مضطرب نشوید. رقبای شما هم کمابیش شرایط مشابهی ازنظر مشغله‌ دارند؛ در واقع، کنکور دکتری مثل کنکور کارشناسی نیست که اکثر داوطلبین هیچ کار و تکلیفی به‌جز درس خواندن نداشته‌باشند.

شما می‌توانید به‌جای وقت گذاشتن روی منابع اصلی که عمدتاً حجم زیادی دارند و خواندنشان زمان‌بر است، وقتتان را صرف کتاب‌های جامعی کنید که نکات مهم منابع مختلف را یک‌جا جمع کرده‌اند. جزوه‌های خلاصۀ دروس و تست‌های کنکورهای سال‌های گذشته هم به کمکتان می‌آیند.

فایل تحلیل سوالات رشد و آسیب کنکور دکتری روانشناسی

3- از تست‌زدن غافل نشوید!

سؤالات کنکور دکتری در نگاه اول، بسیار ساده به‌نظر می‌آیند، طوری که احساس می‌کنید دفترچۀ کنکور ارشد و دکتری با یکدیگر جابه‌جا شده است. اما وقتی دقیق‌تر به سؤالات توجه می‌کنیم، متوجه ابتکار و تبحر طراحان سؤالات کنکور در طرح پرسش‌های پیچیده و چندبعدی می‌شویم.

در اینجاست که تجربۀ شخصی فرد از تست زدن و آشنایی او با سطوح مختلف تست‌های کنکور به مددش می‌آیند. بنابراین، اگر بگوییم پنجاه درصد موفقیت داوطلب کنکور دکتری به تسلط و مهارت او در تست‌زنی بستگی دارد، ادعای بی‌اساسی نخواهد بود.

پیشنهاد ما به شما داوطلبان و متقاضیان کنکور، تست زدن در کنار مطالعۀ دورس است، در این حالت هم مطالب را در ذهن خود مرور و تثبیت کرده‌اید و هم با انواع تست‌های کنکور دکتری آشنا خواهید شد.

4. حفظ انگیزه با نگاه به دورنمای تحصیلی

کلافگی و افت انرژی درجریان درس خواندن برای کنکور دکتری، اتفاقی کاملاً طبیعی است. شما سال‌های زیادی از عمرتان را صرف تحصیل کرده‌اید و تا رسیدن به یک موقعیت باثبات، هنوز فاصله دارید. بنابراین حق دارید که گاهی دلتان بخواهد بی‌خیال درس خواندن شوید.

در چنین مواقعی، به خودتان یادآوری کنید آن‌چه امروز می‌خوانید، علاوه‌بر اینکه دستاویزتان در کنکور خواهد شد، به‌زودی در مصاحبۀ دکتری هم به کمکتان خواهدآمد. هرچقدر به منابع، مسلط‌تر باشید، در مرحلۀ بعدی، فاصلۀ خود را از رقبا بیشتر می‌کنید و از آن‌ها پیش می‌افتید؛ چراکه یک بخش از مصاحبۀ دکتری، غیر از رزومۀ علمی و پژوهشی، سنجش دانش شماست.

در جلسۀ مصاحبه، استادها به‌صورت شفاهی یا کتبی، تعدادی سؤال درسی از شما می‌پرسند تا بدانند چقدر روی مفاهیم اساسی رشته‌تان تسلط دارید.

مطالب مرتبط: تفاوت دکتری روانشناسی وزارت بهداشت و وزارت علوم

موفقیت در کنکور دکتری روانشناسی

شما سابقۀ پروپیمانی از درس خواندن، پشت‌‎سر دارید. بنابراین بیشتر از هر داوطلب کنکوری دیگری در هر مقطعی، می‌توانید به شناختی که از عادت‌های مطالعه و یادگیری و نقاط قوت و ضعفتان دارید، اعتماد کنید.

برای موفقیت در کنکور دکتری روانشناسی، کافی است به یک‌سری قاعدۀ اصلی پایبند بمانید و مابقی مسیر را طبق شم و تشخیص خودتان که حالا حسابی پرورده شده‌است، طی کنید.

• از درس‌های عمومی غافل نشوید. پیش‌تر توضیح دادیم که این درس‌ها در کنکور دکتری، ضریب یک دارند اما به‌معنی بی‌اهمیت بودنشان نیست. حتی می‌توانند شما را پیش بیندازند چون خیلی از کنکوری‌ها در این مواد امتحانی، عملکرد ضعیفی دارند. لازم نیست به‌اندازۀ دروس تخصصی برای آن‌ها وقت صرف کنید، اما کلاً هم کنارشان نگذارید. توصیه می‌شود دست‌کم یک‌روز درمیان برای درس‌ها وقت بگذارید
• اگر از تایم فارغ‌التحصیل شدنتان زمان زیادی گذشته‌است و رزومۀ علمی پروپیمانی ندارید، بهتر است تقویت رزومه‌تان را هم‌زمان با درس خواندن پیش ببرید. نوشتن مقاله، تقویت زبان و بهبود وضعیتتان در سایر آیتم‌هایی که در مصاحبۀ دکتری امتیاز دارند، مانند فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی، کمک می‌کنند زحمتتان برای درس خواندن با احتمال بیشتری به‌بار بنشیند.

سوالات متداول

1-  زمان برگزاری کنکور دکتری روانشناسی 1403 چه وقت اعلام می‌شود؟

کنکور دکتری در همۀ رشته‌ها چهارم اسفندماه برگزار می‌شود.

2-  منابع کنکور دکتری روانشناسی وزارت علوم چیست؟

منابع آزمون دکتری روانشناسی را در لینکی به همین نام که در مقالۀ حاضر به آن اشاره شد، می‌‎توانید به‌تفکیک گرایش‌ها ببینید.

3-  کنکور دکتری روانشناسی وزارت علوم و بهداشت چه فرقی با هم دارند؟

برای آشنایی کامل با مواد امتحانی، ضرایب دروس، منابع و ظرفیت پذیرش‌های دکتری روانشناسی در وزارت بهداشت، مطلب منابع دکتری روانشناسی وزارت بهداشت را مطالعه کنید.

مطالب مرتبط: موثرترین روش های خلاصه نویسی برای کنکور

سخن پایانی

شرکت در کنکور دکتری و موفقیت آن می‌تواند خاتمه‌ای بر سال‌ها فعالیت و تلاش تحصیلی فرد باشد، لذا برداشتن این گام برای کسانی که می‌خواهند پروندۀ تحصیلات آکادمیک خود را پر بارتر کنند و تمام تیک‌های آن را بزنند، می‌تواند بسیار بااهمیت باشد.  تیم تحریریۀ روان آموز هرآنچه را که دربارۀ درس خواندن برای کنکور دکتری روانشناسی نیاز به دانستن آن داشتید را در مقالۀ فوق پوشش داد. شما می‌توانید سؤالات خود را در قسمت نظرات با ما درمیان بگذارید، کارشناسان ما در اسرع وقت اقدام به پاسخگویی خواهند کرد.