مبانی ارزیابی عصب روانشناختی

آشنایی با محتوای کتاب

نویسندگان این کتاب، سعی کرده‌اند تا مرجعی آموزشی و در عین حال فشرده در زمینه‌ی ارزیابی عصب- روان‌شناختی برای دانشجویان دوره‌های مختلف روانشناسی به‌ویژه روانشناسی بالینی فراهم کنند تا به کمک آن و با تسلط کافی از منابع پیوسته در حال رشد، ابزارهای جدید و تجدیدنظر شده، استفاده کنند. هرچند این کتاب به‌طور مفصل به شرح آزمون‌های عصب-روان‌شناختی نمی‌پردازد، چرا که هدف آن تمرکز بر فرایند به‌جای محتوای آزمون‌های این حیطه است. اما اطلاعات این کتاب خواننده را متوجه می‌کند که در جست‌وجوی چه باشد و آن را چگونه به‌دست آورد.

در این کتاب، نویسندگان شرحی کلی از مفروضات، منطق، بنیان علمی و مهارت‌های بنیادی در ارزیابی عصب-شناختی ارائه کرده‌اند. در این کتاب نحوه‌ی استفاده از اطلاعات مربوط به تاریخچه‌ی بالینی، مشاهدات رفتاری و نتایج آزمون‌ها در جهت درک نقش آسیب‌های مغزی در عملکردهای روان‌شناختی ارائه می‌گردد. و همچنین به این مسئله نیز توجه می‌شود که چگونه باید این اطلاعات را گزارش کرد تا برای متخصصان و مراجعان مفید باشد.

گروه هدف کتاب

کتاب حاضر به‌خوبی فرایند ارزیابی عصب-شناختی را برای دانشجویان دوره‌های کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتری در روانشناسی بالینی، تعلیم و تربیت، توان‌بخشی و سایر رشته‌های مرتبط به‌صورت گام به گام آموزش می‌دهد. از آنجایی که اطلاعات زیادی در رابطه با مبانی ارزیابی عصب- روان‌شناختی دارد، اساتید این کتاب را در دانشگاه‌ها تدریس می‌کنند و در زمره‌ی کتاب‌های دانشگاهی است تا دانشجویان بتوانند به‌خوبی با مبانی ارزیابی عصب -روان‌شناختی آشنا شوند. و در مراحل کاریشان از آن‌ها استفاده کنند.

نقاط قوت و ضعف کتاب

از نقاط قوت این کتاب می‌توان به منابع جانبی که نویسندگان در هر فصل برای عمق بخشیدن به دانش خواننده معرفی کرده‌اند اشاره کرد، همچنین برای خواننده مبحثی در زمینه‌ی نحوه‌ی تعلیم تخصصی در حوزه‌ی عصب-روان‌شناختی و پیشرفت در این حوزه و نیز منابعی که برای تهیه‌ی مواد آزمون‌ها، مجلات و کتاب‌های درسیِ راهنما مفیدند، ارائه شده‌است. از نقطه قوت دیگری که باید به آن اشاره کرد، مترجم متخصص این کتاب است که با دانشی کارآمد و قلمی روان و کم‌ایراد این کتاب را ترجمه کرده‌است. در اثنای کتاب کادرهایی خاکستری رنگ آمده‌است تحت عنوان “فراموش مکن!” که نکات خاص و کلیدی را یادآوری می‌کند و برای خواننده مفید است. همچنین در پایان هر فصل نویسندگان تحت عنوان “خودآزمایی” سوالاتی را مطرح کرده‌اند که برای سنجش اطلاعات مخاطب سودمند است، این کتاب نیاز به منبع مکمل دارد و مخاطب باید به منابع جانبی نیز رجوع کند. و شاید برابرنهادهای فارسی این کتاب در آزمون‌های ناآشنا کار را برای خواننده سخت کند که می‌تواند با مراجعه به اصطلاحاتی که زیرنویس ذکر شده، مشکل را مرتفع سازد.

بریده‌ای از کتاب

معیارهای سنجش آموزشی و روان‌شناختی(1999) توصیه می‌کند که ناشران آزمون، اطلاعات مربوط به پایایی نمره‌های یک آزمون را ارائه کنند و این اطلاعات باید نوع پایایی گزارش شده(بازآزمایی، همسانی درونی و غیره) را نیز شامل شود. متخصص بالینی باید این داده‌ها را به‌دقت بررسی کند و در این‌باره به قضاوت بپردازد که آیا این نوع پایایی گزارش شده با نحوه‌ی استفاده از آزمون ارتباط دارد یا خیر. برآوردهای پایایی گزارش شده که بر مبنای گروه‌های کنترل بهنجار به‌دست آمده‌است، تنها باید با نهایت احتیاط برای جمعیتی دیگر تعمیم شود. آزمونی که پایایی خود را برای افراد بهنجار نشان داده‌است، در جمعیت‌های دیگر، از جمله بیماران ممکن است دارای پایایی محدودی باشد.