مراحل (پروتکل) رفتار درمانی عقلانی هیجانی – مایکل نینان

معرفی کتاب مراحل (پروتکل) رفتار درمانی عقلانی هیجانی

کتاب مراحل رفتاردرمانی عقلانی هیجانی (A Primer on Rational Emotive Behavior Therapy) اثری ارزشمند که به‌عنوان یک راهنمای کوتاه، کاربردی و در عین حال علمی تدوین شده تا مبانی و مراحل اصلی رفتاردرمانی عقلانی هیجانی (REBT) را به‌صورت مرحله‌به‌مرحله و منظم آموزش دهد.

هدف اصلی کتاب این است که منبعی فشرده و مقدماتی فراهم کند؛ چرا که بیشتر کتاب‌های جامع REBT حجم زیادی دارند و برای تدریس در دوره‌های مقدماتی چندان مناسب نیستند.

این کتاب مرجع روانشناسی در سه بخش اصلی تنظیم شده است:

در بخش نخست، مفاهیم و اصول پایۀ نظریۀ REBT به‌صورتی ساده، روشن و کاربردی معرفی می‌شود تا خواننده با بنیان‌های فکری و چارچوب نظری این رویکرد آشنا شود. بخش دوم به تشریح مرحله‌به‌مرحلۀ فرایند درمان می‌پردازد و راهنمایی عملی برای استفاده از REBT در کار بالینی ارائه می‌کند؛ از ارزیابی اولیه تا اجرای مداخلات. در بخش سوم نیز یک مطالعۀ موردی بالینی آورده شده است که نشان می‌دهد چگونه می‌توان مفاهیم نظری و مراحل درمان را در عمل به‌کار گرفت و آن‌ها را در یک روند واقعی درمان مشاهده کرد.

علاوه بر این سه بخش، کتاب دارای مقدمه، مؤخره و دو ضمیمه است. در ضمیمۀ نخست، جدولی ارائه شده که در آن مشکلات هیجانی رایج و گزینه‌های سالم جایگزین برای هرکدام معرفی شده‌اند. همچنین ویژگی‌های ممتاز REBT در مقایسه با دیگر رویکردهای درمانی، به‌ویژه شناختی‌رفتاری (CBT)، توضیح داده می‌شود. در ضمیمۀ دوم نیز نمونه‌هایی از تفاوت میان هیجان‌های سالم و ناسالم بررسی شده است.

ویژگی‌های برجستۀ کتاب:

• حجم کم و مطالعۀ سریع: کتاب طوری نوشته شده که بتوان در مدت کوتاهی آن را مطالعه کرد و همچنان محتوای اصلی را به‌خوبی دریافت.
• زبان ساده و روان: متن کتاب به‌گونه‌ای است که افراد بدون پیش‌زمینۀ عمیق علمی هم بتوانند از آن بهره‌مند شوند.
• تقسیم‌بندی منظم مطالب: فصل‌ها و بخش‌ها ساختاری دقیق دارند و مطالعۀ مرحله‌به‌مرحله را آسان می‌کنند.
• تکیه بر منابع تخصصی معتبر: نویسندگان از پژوهش‌ها و متون علمی مهم در حوزۀ REBT استفاده کرده‌اند.
• ارائۀ مثال بالینی روشن: نمونۀ بالینی موجود در کتاب نشان می‌دهد نظریه‌ها چگونه در عمل کاربرد پیدا می‌کنند.
• کارآمد برای گروه‌های متنوع مخاطب: چه دانشجو باشید، چه درمانگر یا حتی فردی عادی، کتاب برای شما مفید خواهد بود.

خرید کتاب مراحل (پروتکل) رفتاردرمانی عقلانی هیجانی اثر مایکل نینان که یک راهنمای فشرده و کارآمد است، می‌تواند برای همۀ کسانی که به دنبال شناخت و به‌کارگیری REBT هستند سودمند باشد. اگر می‌خواهید با رویکردی علمی و در عین حال ساده و روان آشنا شوید که توانسته زندگی میلیون‌ها نفر را تحت‌تأثیر قرار دهد، این کتاب انتخابی ایده‌آل است.

نشر روان آموز قیمت این کتاب را با تخفیف ویژه درنظر گرفته است و علاقمه‌مندان می‌توانند همین حالا این کتاب را با قیمتی مقرون‌به‌صرفه خریداری کنند و با مطالعۀ آن، گامی مطمئن در جهت خودشناسی، مدیریت هیجان‌ها و ساختن زندگی عاقلانه‌تر بردارند. خواهشمندیم چنانچه کتاب حاضر را مطالعه کردید، نظرات ارزشمند خود را در همین صفحه با ما درمیان بگذارید.

محصول مرتبط: کتاب همراه رفتار درمانگر عقلانی هیجانی 240 نکته

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

• دانشجویان روانشناسی: فرصتی برای یادگیری پایه‌های REBT به‌شکل خلاصه و منظم.
• روانشناسان و مشاوران: ابزاری برای مرور سریع مراحل درمان و استفادۀ بالینی از آن.
• علاقه‌مندان به خودیاری و رشد فردی: منبعی ساده برای آشنایی با روش تغییر باورها و مدیریت هیجان‌ها.
• مددکاران اجتماعی و مدرسان: راهنمایی برای آموزش یا بهره‌برداری از REBT در محیط‌های آموزشی و حمایتی.
• افراد عادی: کسانی که می‌خواهند با زبانی ساده یاد بگیرند چگونه با مشکلات هیجانی و رفتاری خود کنار بیایند.

توضیحات تکمیلی

رفتاردرمانی عقلانی هیجانی (REBT) یکی از نخستین رویکردهای شناختی‌رفتاری است که بر تغییر باورهای غیرمنطقی و جایگزینی آنها با افکار عقلانی و سالم تمرکز دارد. کتاب مراحل پروتکل رفتار درمانی عقلانی هیجانی آلبرت الیس ترجمه فیروزبخت با هدف آموزش سریع و روشن این رویکرد نوشته شده و نشان می‌دهد چگونه می‌توان گام‌به‌گام با مشکلات هیجانی مقابله کرد.

ویندی درایدن (Windy Dryden) استاد مشاوره و روان‌درمانی در دانشگاه گلداسمیت لندن است و بیش از دویست کتاب و مقاله دربارۀ مشاوره، رفتاردرمانی عقلانی‌هیجانی و خودیاری نوشته است. او یکی از شناخته‌شده‌ترین نویسندگان در حوزۀ REBT در جهان به‌شمار می‌آید.

ریموند دیگیوزیپی (Raymond DiGiuseppe) استاد روانشناسی بالینی در دانشگاه کوئینز کالج نیویورک و رئیس پیشین انجمن بین‌المللی REBT است. او سال‌ها در کنار آلبرت الیس فعالیت کرده و آثار متعددی در حوزۀ شناختی‌رفتاری منتشر کرده است.

مایکل نینان (Michael Neenan) استاد دانشگاه شفیلد و متخصص در زمینۀ مشاوره و سلامت روان است. او نیز تألیفات متعددی در زمینۀ اضطراب، افسردگی و استفاده از رویکرد REBT در کار بالینی دارد.

نقد مراحل (پروتکل) رفتار درمانی عقلانی هیجانی براساس کاربران وب

اگر به‌دنبال کتابی هستید که هم اصول REBT را شفاف و دقیق توضیح دهد و هم به شما نشان دهد در جلسه درمان عملاً چه باید کرد، این کتاب دقیقاً همان چیزی است که خوانندگان مختلف در دنیا آن را تحسین کرده‌اند. یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌هایی که کاربران بارها به آن اشاره کرده‌اند، ساختار قدم‌به‌قدم و قابل‌استفادۀ کتاب است؛ ساختاری که به‌جای نظریه‌پردازی سنگین، شما را از اولین سؤال درمانگر تا جمع‌بندی جلسه همراهی می‌کند.

بسیاری از خوانندگان از دانشجویان مشاوره گرفته تا درمانگران با تجربه، تأکید کرده‌اند که نویسنده توانسته است ابزارها و منطق REBT را با بیانی فوق‌العاده روشن، بدون حشو و پیچیدگی اضافی توضیح دهد. این یعنی حتی اگر تازه‌کار باشید، احساس نمی‌کنید در مفاهیم غرق شده‌اید. کتاب شفاف، مختصر و دقیق است؛ همان‌طور که یکی از کاربران نوشته: «یک پرایمر واقعی؛ همه چیز ضروری، بدون اضافه‌گویی.»

این اثر علاوه بر معرفی مدل ABC و انواع باورهای غیرمنطقی، چیزی را ارائه می‌دهد که بسیاری از کتاب‌های آموزشی کمبودش را دارند:

«روش‌های عملی برای اینکه یاد بگیرید چگونه باورهای سالم را نه فقط بفهمید، بلکه واقعاً درونی کنید.»

این جنبه از دید خوانندگان بسیار ارزشمند بوده، چون بسیاری از منابع فقط الهام‌بخش‌اند اما در عمل کمک نمی‌کنند تغییر واقعی رخ دهد.

جذابیت دیگر کتاب، چندمنظوره بودن آن است. کاربران می‌گویند کتاب برای درمانگران نوشته شده، اما افراد عادی هم از آن به‌عنوان یک ابزار خودیاری واقعی استفاده کرده‌اند. یعنی اگر شما بخواهید منبعی داشته باشید که هم در کار درمان به کارتان بیاید و هم در مسیر رشد شخصی، این کتاب یک انتخاب امن و مطمئن است.

با وجود اینکه بعضی خوانندگان معتقدند متن کتاب از نظر ادبی «هیجان‌انگیز» نیست، تقریباً همه تأکید کرده‌اند که کاربردی‌بودن و وضوح فوق‌العادۀ کتاب، آن را به یکی از بهترین منابع برای شروع یا تقویت مهارت‌های REBT تبدیل کرده است.

کتاب مرتبط: 52 هفته رفتار درمانی عقلانی هیجانی پملا گارسی

بریدۀ کتاب

توصیه می‌کنیم بعد از بحث و گفتگو دربارهٔ الزامات عملی درمان، با پرس‌وجو در این مورد که مراجع دوست دارد ابتدا راجع به کدام مشکل حرف بزند، فوراً نشان دهید رفتاردرمانی عقلانی‌هیجانی دنبال حل مسئله است. وقتی مشکل انتخاب شد، این مشکل حکم مشکلِ هدف را پیدا می‌کند. با مشخص کردن مشکلِ هدف، به مراجع چند پیام می‌دهید. نخست اینکه شما دو نفر آنجا هستید تا کاری انجام دهید (یعنی قرار است به مراجع کمک کنید بر مشکلات هیجانی‌اش غلبه کند). دوم اینکه رفتاردرمانی عقلانی‌هیجانی رویکردی کارآمد و متمرکز بر حل مشکلات هیجانی است. سوم اینکه به‌عنوان درمانگر می‌خواهید فعال باشید و مراجع را به‌سوی بحث فوری راجع به مشکلاتش راهنمایی کنید.

فهرست کتاب مراحل (پروتکل) رفتار درمانی عقلانی هیجانی

مقدمه

بخش اول: نظریه

• عقلانیت در برابر عدم عقلانیت
• چهارچوب A B C وضعیتی
• تعامل A ،B و C
• دو گرایش زیست‌شناختی بنیادی
• دو ناراحتی انسانی بنیادی
• نظریۀ تغییر در رفتار درمانی عقلانی هیجانی

بخش دوم: درمان :مروری بر شیوه اجرای رفتار درمانی عقلانی هیجانی

• مرحله 1 : پرس‌وجوی مشکل
• مرحله 2 : روشن کردن و انتخاب مشکل هدف
• مرحله 3 : تدوین و تنظیم مشکل هدف
• مرحله 4 : تعیین هدفی مرتبط با مشکل تدوین‌شده
• مرحله 5 : درخواست نمونه‌ای مشخص در ارتباط با مشکل هدف
• مرحله 6 : وضعیت سنجی
• مرحله 7 : پیامدسنجی
• مرحله 8 : گرفتاری سنجی
• مرحله 9 : توافق بر سر هدف مرتبط با مشکل سنجش شده
• مرحله 10 : کمک به مراجع برای دیدن رابطه مشکل هدف تدوین‌شده و مشکل هدف سنجش‌شده
• مرحله 11 : شناسایی و سنجش هر گونه مشکلات هیجانی دیگر که به مشکل اصلی مربوط هست
• مرحله 12 : تعلیم ارتباط باور و پیامد
• مرحله 13 : سنجش باور نامعقول
• مرحله 14 : ربط دادن باور نامعقول و مشکل هیجانی و باور معقول و هدف هیجانی
• مرحله 15 : به سوال کشیدن باور نامعقول و باور معقول
• مرحله 16 : آماده سازی مراجع برای تعمیق اعتقادش به باورهای معقول
• مرحله 17 : بررسی اعتبار گرفتاری
• مرحله 18 : مذاکره بر سر تکلیف منزل
• مرحله 19 : بررسی تکالیف منزل
• مرحله 20 : تسهیل فرآیند تدقیق

بخش سوم: یک مورد نمونه

موخره