اصول و روش های تغییر و اصلاح رفتار – ریموند میلتن برگر

معرفی کتاب

اصلاح رفتار یک نوع درمان است، این درمان بر تغییر دادن رفتار ناسازگار، آموزش رفتارهای سازگارانه‌‌تر و در هم شکستن عادات بد تمرکز دارد. کتاب اصول و روش های تغییر و اصلاح رفتار یک راهنمای گام‌به‌گام عملی برای اصلاح و تغییر رفتار انسان است.

از اطلاعات این کتاب می‌توان برای درمان ترس‌های مرضی، اختلالات اضطرابی و عادات بد استفاده کرد، به‌صورت جزئی‌تر، عادات بدی مثل جویدن مو، مکیدن انگشت و یا حساسیت‌زدایی از کسی که ترس از آب دارد. در این آموزه‌های درمانی راهکارهایی هم برای افرادی وجود دارد که دچار اختلالات و ناتوانی‌های رشدی هستند.

اصلاح رفتار دارای هفت خصوصیت است مانند تأکید بر تعریف کردن مشکل در قالبی که قابل اندازه‌گیری باشد، تکنیک‌های درمانی که به فرد کمک می‌کند عملکرد کامل‌تری داشته باشد و… . روش‌های این شیوه به‌صورت دقیقی قابل توصیف هستند، تکنیک‌هایی که عرضه می‌شود غالباً در بطن زندگی روزمره به‌کار می‌رود.

 معمولاً تکنیک‌هایی که ارائه می‌شود بر پایۀ شرطی‌سازی و اصول یادگیری هستند و بر آموزش‌های یک برنامۀ اصلاح مشارکتی نیز تأکید می‌شود. اطلاعات این کتاب با مطالعات موردی و مثال‌های فراوان به مخاطبین عرضه شده است. اطلاعات در قالب پنج بخش و 25 فصل در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.

ازجمله بخش‌های کتاب می‌توان به اندازه‌گیری و تغییر رفتار، اصول بنیادین رفتار، شیوه‌های تثبیتی رفتار، شیوه‌های کاهش رفتار نامطلوب و افزایش رفتارهای مطلوب و درنهایت به سایر شیوه‌های تغییر رفتار اشاره کرد. نحوۀ طراحی کتاب به‌گونه‌ای است که اطلاعات فصل‌های قبل پیش‌زمینه‌ای بر فصول بعدی هستند.

اولین بخش دارای مقدمه‌ای است که به شما خواهد آموخت چگونه رفتارهایی که قرار است تغییر کند را ثبت کنید و چگونه آن‌ها را مشاهده کنید، برای آن نمودار بکشید و … دومین بخش به اصول بنیادی اصلاح رفتار که حاصل پژوهش‌ها و مشاهدات بخش اول هستند می‌پردازد.

در بخش سوم، چهار فصل قرار دارد که با شما از شیوه‌های اصلاح رفتار سخن می‌گوید. چگونگی تحلیل رفتارها و یا به‌کارگیری تقویت، خاموشی، کنترل و یا محرک، در چهارمین بخش از کتاب مورد بررسی قرار می‌گیرد. آخرین بخش از کتاب به شیوه‌های پیچیده‌تر اصلاح رفتار اختصاص دارد، این فصل از کتاب باتوجه به نهایی بودن آن از اطلاعات تخصصی‌تری نسبت به سایر برخوردار است.

شروع فصول کتاب با اهداف یادگیری مشخص شده در آن است، مشخص کردن اهداف به خواننده کمک خواهد کرد علت مطالعۀ موضوعات را بهتر درک کند و هنگام مطالعه با تمرکز بالاتری پیش برود. اطلاعات در قالب‌هایی مانند جدول، نمودار، اشکال و سایر عوامل آموزشی در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.

وجود آموزش‌های بصری در کتاب آن را تبدیل به منبع مطالعاتی کامل‌تری می‌کند. پایان فصول نیز از خلاصه‌هایی جزئی برخوردار هستند که به مخاطب در مرور سریع اطلاعات مهم ذکر شده در همان فصل کمک خواهد کرد. پانویس‌هایی در کتاب موجود است که معادل لاتین واژگان تخصصی را پوشش می‌دهد و به فهم بهتر معانی و درک درست تلفظات کمک می‌کند.

کتاب حاضر پنجمین ویراست از این کتاب است. ویراست‌های جدیدی که بر این کتاب انجام شده است آن را تبدیل به منبع مطالعاتی به‌روز و دقیق کرده است. لحن کتاب در عین علمی بودن به‌صورتی نیست که مخاطب برای فهم هر مطلب نیاز داشته باشد زمان زیادی را صرف کند.

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

مطالعۀ این کتاب به مشاورین، روان‌شناسان، روان‌پزشکان و سایر افرادی که در حوزۀ سلامت روان فعالیت‌های مؤثر دارند و همچنین به علاقه‌مندان حوزه‌های روانشناسی توصیه می‌شود.

توضیحات تکمیلی

ریموند جی. میلتن ‌برگر، نویسندۀ این کتاب است. او دکترای خود را از دانشگاه میشیگان دریافت کرده است. وی در حال حاضر به تدریس روانشناسی مشغول است. همچنین میلتن برگر مدیر برنامۀ کارشناسی‌ارشد تحلیل رفتار کاربردی در دانشگاه فلوریدا است. ازجمله آثار مشهور او می‌توان به اصلاح رفتار، اشاره کرد.

بریدۀ کتاب

ایستادن پشت چراغ قرمز با اجتناب از تصادف کردن و جریمه شدن( تقویت منفی) تقویت می‌شود. با این حال، ایستادن پشت چراغ سبز باعث می‌شود سایر رانندگان برای شما بوق بزنند( تنبیه مثبت). بنابراین، شما پشت چراغ قرمز می‌ایستید، اما پشت چراغ سبز توقف نمی‌کنید.

فهرست کتاب اصول و روش های تغییر و اصلاح رفتار

فصل اول: مقدمه

فصل دوم: مشاهده و ثبت رفتار

فصل سوم: ترسیم نمودار رفتاری و اندازه‌گیری تغییر

فصل چهارم: تقویت

فصل پنجم: خاموش کردن رفتار

فصل ششم: تنبیه

فصل هفتم: کنترل محرک افتراق و تعمیم

فصل هشتم: شرطی‌سازی پاسخگر

فصل نهم: شکل‌دهی رفتار

فصل دهم: رهنمود دادن و انتقال کنترل محرک

فصل یازدهم: زنجیره‌ای کردن رفتارها

فصل دوازدهم: راهکارهای آموزش مهارت‌های رفتاری

فصل سیزدهم: شناختن رفتارهای مشکل‌آفرین با اجرای ارزیابی کارکردی

فصل چهاردهم: استفاده از خاموش‌سازی رفتار

فصل پانزدهم: تقویت افتراقی

فصل شانزدهم: راهکارهای کنترل پیشایند

فصل هفدهم: استفاده از تنبیه: محروم کردن و جریمه

فصل هجدهم: راهکارهای تنبیه مثبت و اصول اخلاقی تنبیه

فصل نوزدهم: ارتقای تعمیم

فصل بیستم: خود تدبیری

فصل بیست و یکم: راهکارهای تغییر عادت

فصل بیست و دوم: اقتصاد ژتونی

فصل بیست و سوم: قراردادهای رفتاری

فصل بیست و چهارم: راهکارهای کاهش ترس و اضطراب

فصل بیست و پنجم: اصلاح رفتارشناختی