حضور درمانی (رویکرد ذهن آگاهانه در درمان هیجان مدار)

معرفی کتاب

تاکنون آثار متعددی دربارۀ رابطه‌درمانی و اتحاد کاری تألیف شده است اما هیچکدام از آن‌ها به‌صورت جامع این مسئله را پوشش نداده است. می‌توان اینطور ادعا داشت که کتاب حضور درمانی، مؤلفه‌های کاملی را به مخاطبین ارائه داده و اطلاعات موردنیاز آن‌ها را دراختیارشان قرار داده است.

اطلاعات این کتاب بر سه مؤلفه استوار است، الف) زمینه‌ساز برای حضور که به نحوۀ چگونگی حضور درمانگر قبل از شروع جلسه می‌پردازد ب) فرایند حضور، دربارۀ فعالیت‌هایی که درمانگر در طی فرایند حضور درگیر آن‌ها است و ج) تجربۀ حضور است که چگونگی نحوۀ حضور در جلسه درمان را شرح می‌دهد.

این کتاب در تلاش است تا با ارائۀ مدلی بر اطلاعات تجربی و درعین حال رابطۀ مبتنی‌بر حضور درمانی و رویکردهای عملی و تجربه‌ای، گامی در جهت مفهوم‌سازی اصطلاح حضور و پرورش آن بردارد. با در دست داشتن این کتاب شما می‌توانید اطلاعات کاربردی دربارۀ درک مراجع و پاسخگویی به او، داشته باشید.

آموزش‌های کتاب همراه با تمرینات فراوانی است که در تثبت اطلاعات و داده‌های جدید به شما کمک خواهد کرد. یکی دیگر از مسائلی که سبب می‌شود این کتاب از سایر هم‌ردگان خود در جایگاه بالاتری قرار بگیرد این است که، به جای تأکید بر کارهایی که باید انجام شود، بیشتر بر کیفیت چگونگی بودن در حضور مراجع تمرکز کرده است.

نویسندگان این کتاب برای تدوین آن از منابع اطلاعاتی گوناگونی استفاده کرده و داده‌های قرار گرفته در کتاب، ترکیبی از اطلاعات کاربردی منابع متعدد است. حضور درمانی به‌صورت کلی اشاره به ارائه و همراهی کلامی، بدنی و ذهنی درمان‌گر با مراجع خود را دارد.

می‌توان این‌طور گفت که در حضور درمانی، درمانگر بر تجربۀ خود در فرآیند درمان نظارت دارند. در مقدمه‌ای که در ابتدای کتاب تهیه شده است، نویسنده حضور درمانی را با رویکردهای درمانی گوناگون، مقایسه می‌کند.

همچنین یکی از ویژگی‌های جالب و کاربردی که در کتاب وجود دارد، تأثیرات حضور درمانی برای درمانگر است. نویسنده به این اشاره می‌کند که، به کاربستن حضور درمانی می‌تواند به بهبود شخصی درمانگر، جلوگیری از فرسودگی او، مراقبت از خود و کاهش اضطراب کمک کند.

اطلاعات کتاب در قالب چهار بخش و دوازده فصل ارائه شده است. اولین بخش از کتاب به پیش‌زمینه و پایه و اساس این رویکرد اختصاص دارد و هر آنچه پیش از شروع نیاز است که بدانید را در اختیار خوانندگان می‌گذارد.

به‌طور مثال در سومین فصل از بخش اول، نظریۀ پیشنهادی نویسندگان در خصوص رابطه که مبتنی‌بر حضور درمانی است را توضیح می‌دهد. بخش دوم از کتاب به ارائه مدلی از حضور درمانی با توجه به مطالعات تجربی اختصاص یافته است.

ششمین فصل از کتاب از تجربۀ بدنی مربوط به حضور درمانی سخن می‌گوید. بخش سوم از کتاب به سایر دیدگاه‌های مربوط به حضور درمانی می‌پردازد. در هشتمین فصل از کتاب نیز مشکلاتی که ممکن است موقع تمرین حضور درمانی برای درمان‌گران رخ دهد را نام می‌برد.

بخش آخر و چهارمین بخش از کتاب نظریه و تمریناتی را درخصوص افزایش و پرورش حضور درمانی در اختیار خوانندگان خود قرار می‌دهد. فصل ده از کتاب اطلاعاتی همچون رویکردهای ذهن‌آگاهی را مورد نقد و بررسی قرار داده است.

پایان کتاب با سخن پایانی و نکات کلیدی است که به مخاطبین اجازه می‌دهد نتیجه‌گیری نسبت به آنچه تاکنون مطالعه داشته‌اند، دراختیار داشته باشند. در پایان کتاب مسیرهای برای آینده در اختیار خوانندگان قرار می‌گیرد که به آن‌ها اجازه می‌‌دهد بعد از به پایان رساندن آن، بتوانند همچنان اطلاعاتش را به کار ببندند.

کتاب از پانویس‌هایی برخوردار است که مخاطبین را از مراجعه به دیگر منابع اطلاعاتی بی‌نیاز ساخته و معادل واژگان تخصصی را در اختیار آنان قرار می‌دهد. ابتدای فصول با نقل‌قول از یک شخص نام‌دار است که به افراد انگیزه و بینشی نسبت به ادامه مسیر می‌دهد.

همچنین هر فصل با نتیجه‌گیری به پایان می‌رسد که علاوه‌بر تأکید بر نکات مهم، مروری سریع هم بر آنان انجام می‌دهد. در ارائۀ توضیحات کتاب از اشکال و نمودارهای متفاوتی استفاده شده است که علاوه بر آموزشات تئوری، آموزش‌های بصری را نیز پوشش می‌دهد.

کتاب شیوۀ نسبتاً جدیدی را در راستای بهبود رابطۀ درمانگر و مراجع را در اختیار مخاطب قرار می‌دهد که می‌توان گفت نظریه‌ای کامل‌تر و به‌روزتر نسبت به سایر است. نویسندگان دارای تجربۀ فراوان هستند که باعث می‌شود توانایی آن‌ها در رساندن اطلاعات به افراد بیشتر باشد و بتوانند مطالب سخت علمی را در ساده‌ترین حالت ممکن به خوانندۀ خود انتقال دهند.

توضیحات تکمیلی

مؤلفین این کتاب دکتر گلر و گرینبرگ هستند. دکتر گلر نویسنده، روانشناس بالینی، مدرس شفقت ذهنی خود (MSC) و ازجمله رهبران در زمینه حضور درمانی است.

گلر ماژول‌های آموزشی را در حضور درمانی در سطح بین‌المللی به عنوان بخشی از چشم‌انداز بلندمدت ارائه می‌کند که حضور به عنوان یک آموزش اساسی در سراسر رویکردهای روان‌درمانی باشد. دکتر گلر با بیش از سی سال تجربه در زمینه روانشناسی و ذهن‌آگاهی، کتاب حضور درمانی را با دکتر لزلی اس. گرینبرگ تألیف کرد.

دکتر لزلی گرینبرگ که دیگر مؤلف کتاب است، یک روانشناس بالینی است. او همچنین مشاور و بخشی از برنامه آموزشی مرکز روانشناسی و سلامت عاطفی و یکی از بنیان‌گذاران موسسه درمان متمرکز بر هیجان گرینبرگ است.

او درمان متمرکز بر احساسات را برای افراد و زوج ها ایجاد و توسعه داد. او در سطح بین‌المللی به‌خاطر آموزش‌هایش در رویکردهای درمانی متمرکز بر احساسات شهرت دارد و به خاطر صمیمیت و صحت خود بین مردم محبوب است.

بریدۀ کتاب

حضور، گاهی معادل مفهوم همخوانی شناخته شده است( کراسینی و ودینگ، 1989؛ ایوانز 1994؛ کمپلر، 1970؛ وبستر 1998). هرچند که کیفیت همخوانی، تمام جنبه‌های ظریف حضور را در بر نمی‌گیرد، با این وجود حالت حضور با اصالت درمانگر به لحاظ ابراز و احساسات همراه است( گرینبرگ و گلر، 2001) گرافانکی(2001) به این نکته اشاره نموده است که همخوانی در لحظاتی احساس می‌شود که درمان به صورت یک روند جاری تجربه شده ( و مراجع) عمیقاً مشارک داشته است.ز