راهنمای عملی درمان رفتاری شناختی مبتنی بر شواهد – دابسون

معرفی کتاب

کتاب‌های فراوانی در حوزۀ درمان شناختی-رفتاری تألیف شده است، پس چه مسئله‌ای سبب می‌شود تا کتاب راهنمای عملی درمان رفتاری شناختی مبتنی بر شواهد را انتخاب کنیم؟

این کتاب برخلاف سایر مجموعه‌های تدوین شده در حوزۀ درمان شناختی- رفتاری، به جنبه‌های کاربردی عملی آن هم توجه می‌کند. می‌توان اینطور اذعان داشت که این کتاب شکاف بین تحقیقات و عمل را پر می‌کند.

این کتاب پر از توصیه‌های کاربردی برای درمان‌گران است، تفاوت اعظم این کتاب این است که به افراد کاربردهای این شیوۀ درمانی را در عمل یاد می‌دهد و افراد را از سردرگمی نجات می‌دهد.

نویسندۀ کتاب با مطالعۀ منابع علمی گوناگون، عوامل مشترک ارزیابی‌ها، مداخله‌ها و مشاوره‌ها را به خوانندگان توضیح می‌دهد. اطلاعات کتاب در قالب سیزده فصل ذکر شده است.

مطالب پوشش داده شده در هر فصل به سرتیتر آن بسنده نکرده است و اطلاعات لازمۀ بیشتر را نیز در اختیار مخاطب قرار داده است.

فصل‌هایی که مربوط به ارائۀ درمان هستند و به نسبت سایر بخش‌ها کمی تخصصی‌تر و پیچیده‌تر هستند در فصل‌های انتهایی قرار گرفته است و بیشتر تمرکز نویسنده به ایجاد آشنایی کافی خوانندگان با درمان شناختی- رفتاری بوده است و در فصول اولیه بیشتر عناوینی را عنوان کرده است که جنبۀ کاربردی دارند.

مورد فرضی به نام “آنا” در هر فصل قرار دارد و مثال‌های آموزشی ذکر شده در کتاب با او پیش می‌رود. هیچ‌کدام از اشخاصی که در کتاب نام برده شده واقعی نیستند؛ بلکه تلفیقی از مراجعینی که طی این سال‌ها نویسندگان کتاب داشته‌اند است.

در فصول مختلف کتاب افسانه‌های حاشیه‌ای این حوزه، چالش‌های آن و یا مبنای پیامدهای پژوهی آن، ارائه شده است. به طور کلی نویسندگان جنبه‌های مختلفی از این موضوع را پوشش داده‌اند که به مخاطب کمک می‌کند در استفاده از سایر منابع اطلاعاتی بی‌نیاز شود.

پاورقی‌هایی در کتاب موجود است که نام اشخاص و یا واژه‌های تخصصی را به‌صورت لاتین پوشش داده است و در فهم بهتر موضوع و درک درستی از تلفظ آن به افراد کمک خواهد کرد.

همچنین آموزشات کتاب در قالب‌های گوناگونی مانند جدول‌‌ها، پرسش‌‌ها، تمرین‌ها و… به مخاطبین ارائه شده است و شاید یکی از نکات جالب توجه دربارۀ کتاب این باشد که جای خالی تمرین‌ها را درون خودش قرار داده است که باعث ایجاد انگیزه در افراد می‌شود.

تمرکز کتاب بر درمان شناختی-رفتاری بزرگسالان است. در عین حال تلاش نویسنده‌ها بر ارائۀ موضوعاتی بوده است که اکثراً در کتاب‌های شناختی-رفتاری ذکر نمی‌شود. پیوست‌هایی در انتهای کتاب قرار گرفته است که مکملی بر داده‌های درون آن است.

مقیاس درمان‌شناختی در انتهای کتاب برای خوانندگان به طور کامل شرح داده شده است. همچنین کتاب از واژه‌نامه‌ای انگلیسی-فارسی برخوردار است که به خوانندگان کمک می‌کند مطالب ذکر شده در کتاب را به طور منسجم در اختیار داشته باشند و پس از به پایان رساندن مطالعۀ آن هم بتوانند از اطلاعات کتاب بهره ببرند.

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

این کتاب حاوی اطلاعات ارزشمندی برای متخصصان بالینی و دانشجویان می‌باشد. به‌طور کلی این کتاب برای افرادی که تصمیم دارند با حوزه‌های روان‌درمانی شناختی-رفتاری آشنا شوند، مفید عمل خواهد کرد.

به‌طور خاص مخاطبین این کتاب را می‌توان در قالب، فارغ‌التحصیلان دانشگاه و انترن‌های روانشناسی بالینی و مشاوره، رزیدنت‌های روان‌پزشکی و متخصصان بالینی جدید در سایر برنامه‌های بهداشت روان ذکر کرد.

توضیحات تکمیلی

نویسندگان این کتاب دکتر دبورا و کیت س. دابسون هستند. دبورا دکترای روانشناسی در حوزۀ سلامت دارد. او به تدریس و مدیریت بخش روانشناسی سلامت در دانشگاه کالیاری می‌پردازد. همچنین او رئیس هیئت مدیرۀ انجمن سلامت کانادا است.

از حوزه‌های مورد توجه او می‌توان دست‌یابی مراجعان به درمان‌های دارای حمایت تجربی، آموزش بالینی، دفاع از منافع مراجعان و درمان‌های شناختی-رفتاری را نام برد. کیت پروفسور روانشناسی بالینی نیز است.

طی فعالیت‌های گسترده‌ای که در این زمینه داشته است، به سمت‌های گوناگونی در دانشگاه رسیده است که از جملۀ آن‌ها می‌توان به رئیس سابق روانشناسی بالینی و رئیس فعلی روانشناسی اشاره کرد. او در کارنامۀ خود سوابق درخشانی را به جای گذاشته است؛ او ناشر بیش از 150 مقاله و فصول، هشت کتاب و برگزارکنندۀ کنفرانس‌ها و کارگاه‌های آموزشی بسیاری بوده است.

موضوعات مورد توجه و علاقۀ او عبارت است از مدل‌های شناختی و مکانیسم‌های افسردگی و درمان آن و به‌خصوص درمان شناختی-رفتاری سود و همچنین تدوین مطالبی در رابطه با پیشرفت‌های حرفه‌ای روانشناسی و اخلاق.

دکتر دابسون رئیس انجمن بین‌المللی روان‌درمانی-شناختی است و موفق به دریافت جایزه برای کمک‌های شایانی که به دنیای روانشناسی کرده، شده است.

بریدۀ کتاب

به عنوان درمانگر، احتمالاً طیفی از مراجعان را تحت درمان داشته و قادر نیستید به همان راحتی که در پژوهش‌های بالینی انجام می‌شود، تصمیم بگیرید که چه کسی را وارد درمان نموده و یا از طرح درمانی خارج نمایید.

در واقع این بدان معنا است که مسئولیت بیشتری در قبال برنامه‌ریزی درمانی انفرادی جهت رویارویی با نیازهای منحصر به فرد مراجعان دارید.