روان آزمایی – روبرت ام. کاپلان

معرفی کتاب

کتاب روان آزمایی دربرگیرندۀ اطلاعات جامع و کافی در حوزۀ روان‌سنجی است. مؤلفین این کتاب از فعالان حوزه‌های آزمون‌های روانی هستند و از اساتید مطرح در این حوزه هستند. تدوین این کتاب به‌خاطر احساس نیاز نویسندگان به منبعی کامل و جامع که می‌تواند علاقه دانشجویان را ترغیب کند، بود.

زبان کتاب، زبانی ساده و غیر رسمی است، چراکه نویسنده سعی هرچه بیشتر خود را برای برقراری ارتباط مؤثر با قشر دانشجو کرده است. اطلاعات کتاب به نحوی ارائه شده است که شما را از مراجعه به دیگر منابع اطلاعاتی بی‌نیاز خواهد ساخت.

برای مثال، نویسنده در مقدمۀ خود ذکر کرده است که برای فهم اطلاعات روان‌سنجی، نیاز است کمی داده‌های آماری هم داشته باشید، پس، مطالعۀ بخش اول را به شما توصیه کرده است. مطالعۀ اطلاعاتی که در بخش اول کتاب قرار داده شده است، به افراد کمک می‌کند اطلاعات بخش دوم را بهتر متوجه شوند.

در آخر سومین بخش نیز موضوعاتی را مورد بررسی قرار می‌دهد که آیندۀ آزمون‌های روانی را شکل می‌دهد. به‌طور مثل می‌توان به اضطراب آزمون، سوگیری آزمون، و فصل مشترک اندازه‌گیری و قانون اشاره کرد. کتاب اطلاعات خود را در قالب مثال‌های گوناگون شرح می‌دهد و برای جنبه‌های فنی نیز از محاسبات آماری استفاده می‌کند.

طبق اطلاعات ذکرشده توسط مترجمین کتاب، اطلاعات به نحوی بیان شده است که هم برای آموزش‌دهنده و هم برای یادگیرنده، مفید عمل کند. از موارد موردبحث قرار گرفته شده در کتاب می‌توان به تعریف اعتبار، آزمون‌گر و آزمودنی، همبستگی، تحلیل چندمتغیره و یا مقیاس‌های اندازه‌گیری اشاره کرد. اطلاعات در قالب 7 فصل و بخش‌های جزئی‌تر در اختیار مخاطبین قرار گرفته است.

هر فصل از کتاب با اهداف یادگیری و مقدمه‌ای نسبتاً کوتاه شروع می‌شود. اطلاعات علاوه‌بر آموزشات بصری در اختیار خوانندگان گذاشته می‌شود. پانویس‌ها علاوه‌بر اطلاعاتی چون توضیحات مختصری از متن که به درک بهتر مطالب به خواننده کمک خواهد کرد، معادلات لاتین واژه‌ها را نیز در بر می‌گیرد و کتاب را تبدیل به منبع مطالعاتی تخصصی‌تر می‌کند.

از نقاط قوت کتاب می‌توان به این مسئله اشاره کرد که، هر فصل از خلاصه‌ای برخوردار است که به مخاطب کمک می‌کند، مطالب مهم‌تر را تشخیص دهد و مروری سریع بر آن‌ها داشته باشد.

آن جنبه‌هایی از کتاب که هنوز دانشمندان و پژوهشگران هم درمورد آن‌ها به اتفاق نظر نرسیده‌اند، برخلاف بقیۀ محتوای کتاب در قالب رسمی و جدی بیان شده است. در ویراست جدید کتاب علاوه‌بر به‌روز شدن اطلاعات، مؤلفان کتاب نیز تغییر کرده‌اند. آن‌ها علاوه بر حوزه‌های روانشناسی سراغ مسائلی چون حقوق، پزشکی و یا آموزش و پروش رفته‌اند که در این امر در تدوین ویراست جدید کتاب سبب شد تا روان‌آزمایی در گسترۀ وسیعی از حوزه‌های کاربردی فراتر برود.

در ویراست جدید این کتاب به حوزه‌های کاربردی سازمان بیشتر توجه شده است. مثلاً فصل‌های سیزده و چهارده کاربرد آزمون‌های روانی را در موقعیت‌های بالینی و مشاوره‌ای مورد بررسی قرار می‌دهد. در مقدمه‌ای که ابتدای کتاب قرار گرفته است، نویسنده منابع پیشنهادی را برای خوانندگان قرار داده است که مکمل‌های بسیار خوبی بر اطلاعات قرار گرفته در کتاب هستند. یکی از ویژگی‌های مثبت در جدیدترین ویراست کتاب این است که، نویسندگان مطالب را به نحوی قرار داده‌اند که دست اساتید برای انتخاب فصول، باز باشد.

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

اطلاعات بیان‌شده در کتاب برای گروه‌های مختلفی از روانشناسی و یا روان‌پزشکی مفید خواهد بود. همچنین مطالعۀ این کتاب به پژوهشگران حوزه‌های علوم انسانی توصیه می‌کنیم.

توضیحات تکمیلی

کتاب با همکاری روبرت ام. کاپلان و دنیس پ. ساکوزو نوشته شده است. این دو مدت زیادی است که با هم همکاری داشته‌اند. هردو سابقۀ تدریس در حوزه‌های روان‌سنجی در دانشگاه‌های مختلف را دارند. هرکدام از آن‌ها خود را به دنیای روانشناسی محدود نکرده و در حوزه‌هایی مانند حقوق یا پزشکی هم پا نهاده‌اند.

بریدۀ کتاب

طرفداران نظریه سؤال – پاسخ اعتقاد دارند که راه حل این مشکل در اندازه‌گیری انطباقی رایانه‌ای نهفته است. رایانه سئوالات را نمونه‌گیری و دامنه‌ای از توانایی را که هر آزمودنی به بهترین نحو ارائه می‌کند، تعیین می‌کند. بنابراین، زمان آزمون کردن صرف تمرکز بر روی دامنه خاصی می‌شود که آزمودنی را به پاسخگویی دعوت می‌کند.