فرمول بندی رفتاری شناختی – شهربانو قهاری

معرفی کتاب

کتاب فرمول بندی رفتاری شناختی، کتابی است کاربردی در حوزه کار بالینی در روان‌شناسی شناختی‌ رفتاری. این کتاب با تمرکز بر نکات عملی پایه در راستای آموزش دانشجویان روان‌شناسی بالینی و راهنمایی آنان در حوزه تشخیص و درمان، نکات نظری و تئوری را نیز مطرح کرده است تا مخاطب با اساس عمل آشنا شده و سپس به استفاده از آن درمقابل مراجع خود بپردازد. مثال‌های مختلفی که در کتاب به آن‌ها پرداخته شده است، درک عملی بهتری از مطالب را برای مخاطب خود به ارمغان می‌آورد.

کتاب شامل 7 فصل است که در آن، ابتدا به گرفتن شرح حال روان‌پزشکی پرداخته شده است تا کمک کننده فصل بعد که شیوه‌های سنجش و ارزیابی است باشد. سپس درمورد سنجش طرحواره‌ها بحث و بررسی شده است و طریقه‌ی فرمول بندی مشکلات بیمار جهت دیدن او از دریچه‌ای بزرگتر را به مخاطب می‌آموزد. پس از آن، طریقه‌ی طرح درمان آموزش داده شده است و ساختار پایه جلسات درمانی معمول در حوزه شناختی رفتاری قدم به قدم مطرح شده است. در پایان نیز، مصاحبه انگیزشی بحث و بررسی شده است.

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

اساتید روانشناسی: کتاب با محتوای نظری و عملی خود و پرداختن به وجوه مختلفی که هر درمانگر هنگام روبه‌رو شدن با مراجع خود به آن نیاز دارد، تبدیل به منبع خوبی جهت معرفی به دانشجویان شده است.

دانشجویان روانشناسی بالینی: درک مناسبی که کتاب از اتاق درمان و رفتار با مراجع به دانشجو می‌دهد، باعث روشن‌تر شدن نگاه درمانگر و دیدن جلسات ابتدایی از دریچه‌ای بزرگتر و به صورت کلی می‌شود. از همین جهت، خواندن این کتاب به تمام دانشجویانی که قصد شروع به درمان رویکرد رفتاری-شناختی را دارند توصیه می‌شود.

توضیحات تکمیلی

نویسنده کتاب با مطرح کردن مثال‌های متعدد با زبان عامیانه و پرداختن به مشکلاتی که درمانگر می‌تواند در مسیر سنجش و درمان با آن‌ها مواجه شود، به درک بهتر مخاطب از فرایند کمک کرده است. همچنین، متن ساده کتاب تاکید نویسنده بر کاربردی بودن مطالب برای گروه‌های مختلف درمانگران را نشان می‌دهد. در پایان کتاب نیز پیوست‌هایی کاربردی جهت گرفتن شرح‌حال و سنجش و همچنین طرح برنامه درمان وجود دارد که به مخاطب در استفاده از مطالب کتاب کمک می‌کند.

نقاط قوت و ضعف کتاب

سادگی مطالب و استفاده از مثال‌های متعدد با زبانی عامیانه، از بهترین ویژگی‌های این اثر است. نویسنده، مطالب را به صورتی هم نظری و هم عملی بیان کرده است اما در این راه، هدف کاربردی بودن مطالب را فراموش نکرده است. همچنین، تمرکز نویسنده بر جلسات ابتدایی سنجش و درمان، باعث می‌شود شروع راه درمان برای مخاطب روشن‌تر شود. اما اگر نویسنده بیشتر و جزئی‌تر به مبحث جلسات درمان می‌پرداخت، شاید راه درمانگر را در ادامه مسیر نیز روشن‌تر می‌ساخت و خیال مخاطب را از این بخش از اتاق درمان نیز راحت می‌کرد.