سوزان نولن هوکسما

معرفی سوزان نولن هوکسما

سوزان نولن هوکسما با نام کامل «سوزان کِی نولن هوکسما» (Susan Kay Nolen-Hoeksema)، یکی از روان‌شناسان برجستۀ معاصر در حوزۀ روانشناسی بالینی، به‌ویژه در زمینۀ پژوهش بر افسردگی، نقش زنان در سلامت روان و فرایندهای شناختی در آسیب‌شناسی روانی است. او در ۲۲ مه ۱۹۵۹ در ایالات متحده، در شهر ایلمور از ایالت ایلینوی متولد شد.

نولن هوکسما به‌عنوان روانشناسی نوآور، نه‌تنها چارچوب‌های سنتی دربارۀ افسردگی و روانشناسی زنان را به چالش کشید، بلکه ابعاد جدیدی از پیوند میان شناخت، هیجان و جنسیت را در روانشناسی معاصر گشود. پس از درگذشت ناگهانی او در سال ۲۰۱۴، بسیاری از دانشگاهیان، مقالاتی در بزرگداشت نقش علمی او منتشر کردند و کارهای او همچنان در مقاطع تحصیلات تکمیلی به‌عنوان مبنایی برای پژوهش‌های جدید تدریس می‌شود.

فعالیت های پژوهشی و تخصصی سوزان نولن

علاقۀ نولن از دورۀ نوجوانی به درک پیچیدگی‌های روان انسان، مسیر تحصیلات او را در مقطع کارشناسی به دانشگاه ییل و سپس در مقطع دکترا به دانشگاه پنسیلوانیا کشاند. در این دانشگاه او زیر نظر «مارتین سلیگمن»، روان‌شناس مطرح و بنیان‌گذار روانشناسی مثبت‌گرا، به تحصیل و پژوهش پرداخت. پژوهش‌های او که در آغاز بر درماندگی آموخته‌شده و افسردگی متمرکز بود، به‌مرور به‌سوی مدل‌های شناختی و علل جنسیتی در بروز اختلالات روانی سوق پیدا کرد.

او طی دوران حرفه‌ای خود، استاد تمام دانشگاه‌های معتبری چون دانشگاه ییل، دانشگاه میشیگان و دانشگاه استنفورد بود. در طول این سال‌ها، تحقیقاتش بیش از هر چیز بر سازوکارهای فکریِ زیربنای افسردگی، به‌ویژه مفهوم «نشخوار ذهنی» یا rumination تمرکز داشت. نولن بعدها برنامۀ پژوهشی افسردگی و شناخت (Depression and Cognition Program) را در دانشگاه ییل پایه‌گذاری و هدایت کرد و نخستین روان‌شناسی بود که نشان داد نشخوار ذهنی می‌تواند عاملی کلیدی در تداوم و شدت‌یافتن افسردگی، به‌ویژه در زنان باشد.

نولن همچنین سردبیر بنیان‌گذار مجلۀ سالانۀ «مرور سالانۀ روان‌شناسی بالینی» (Annual Review of Clinical Psychology) بود و از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ این سمت را بر عهده داشت.

آثار ارزشمند سوزان نولن هوکسما

سوزان نولن بیش از ۱۰۰ مقاله تحقیقاتی و 12 کتاب، از جمله کتاب‌های علمی، کتاب‌های درسی و سه کتاب برای عموم مردم در مورد سلامت روان زنان منتشر کرده است. وی نخستین کتاب علمی خود را با عنوان Sex Differences in Depression (تفاوت‌های جنسیتی در افسردگی) در سال ۱۹۹۰ منتشر کرد. در این کتاب، او به بررسی تفاوت‌های جنسیتی در شیوع افسردگی پرداخت و فرضیۀ کلیدی‌اش که مبتنی‌بر تأثیر نشخوار ذهنی در افزایش آسیب‌پذیری زنان در برابر افسردگی بود را مطرح کرد. این اثر، سنگ‌بنای بسیاری از پژوهش‌های بعدی در حوزۀ روانشناسی جنسیت شد.

از دیگر آثار مهم او، کتاب Women Who Think Too Much (زن‌هایی که فکر کردن را رها نمی‌کنند) است که در فهرست پرفروش‌ترین کتاب‌های روانشناسی در سطح بین‌المللی است و به‌شکل گسترده‌ای مورد استقبال عمومی و دانشگاهی قرار گرفته است. نولن هوکسما در این کتاب، نشخوار ذهنی را به‌مثابۀ الگوی شناختی خطرآفرین برای سلامت روان زنان معرفی می‌کند و راهکارهایی برای توقف این الگو ارائه می‌دهد.

یکی از اقدامات علمی مهم نولن هوکسما، همکاری در ویرایش کتاب معتبر «زمینه روانشناسی هیلگارد» (Atkinson and Hilgard’s Introduction to Psychology) است؛ اثری که از دیرباز به‌عنوان منبعی پایه برای آموزش روانشناسی در دانشگاه‌های جهان شناخته می‌شود. نولن هوکسما از ویرایش سیزدهم به بعد، همراه با ادوارد اسمیت و دایان هال، در بازنگری علمی این اثر نقش‌آفرینی کرد. او با افزودن مفاهیمی چون تنظیم هیجان و تفکر نشخوارگرانه در افسردگی، محتوای کتاب را با یافته‌های نوین روانشناسی، به‌ویژه در حوزۀ روانشناسی بالینی و اجتماعی، هماهنگ ساخت. این اثر در ایران با عنوان «زمینۀ روانشناسی هیلگارد» توسط دکتر براهنی و همکاران ترجمه شده و یکی از منابع اصلی آزمون‌های تحصیلات تکمیلی در رشتۀ روانشناسی است.

همچنین از دیگر آثار مهم سوزان نولن، کتاب آسیب شناسی روانی است. این کتاب یکی از منابع جامع و معتبر در زمینۀ شناخت، تبیین و درمان اختلالات روانی است. در کتاب آسیب شناسی روانی سوزان نولن تصویری روشن و کاربردی از پیچیدگی‌های ذهن و رفتار انسان ارائه شده است؛ به‌گونه‌ای که هم برای دانشجویان و متخصصان روان‌شناسی و هم برای علاقه‌مندان به فهم علمی اختلالات روانی قابل استفاده باشد.

مقالات نگارش شده سوزان نولن

اکثر پژوهش‌های نولن-هوکسیما بر دلایل نرخ بالاتر افسردگی در زنان نسبت به مردان و نقش نشخوار فکری در افسردگی متمرکز بود. وی مقالات متعددی در ژورنال‌های معتبر منتشر کرده است که از میان آن‌ها می‌توان به مقالۀ Rethinking Rumination در ژورنال Perspectives on Psychological Science در سال ۲۰۰۸ اشاره کرد که یکی از پرارجاع‌ترین مقالات او است و به بازنگری مفهوم نشخوار ذهنی می‌پردازد.

در مجموع، مقالات سوزان نولن در سایت Google Scholar دارای بیش از ۹۰ هزار ارجاع علمی است که این عدد، اعتبار و تأثیر ژرف او بر جامعۀ علمی را نشان می‌دهد. در سایت‌هایی چون APA PsycNet، PubMed و JSTOR نیز مقالات متعددی از او قابل دسترسی است.

جوایز و افتخارات نولن

نولن-هوکسیما سه جایزۀ بزرگ آموزشی و چندین جایزۀ پژوهشی دریافت کرده است، از جمله:

• جایزۀ «دیوید شاکو» برای پژوهشگران جوان از انجمن روان‌شناسی آمریکا (APA)
• جایزۀ رهبری از سوی کمیتۀ زنان انجمن روان‌شناسی آمریکا
• جایزۀ پژوهشی از مؤسسۀ ملی سلامت روان ایالات متحده (NIMH)