سال کنکور و چالش‌های آن همان شتری است که درِ خانۀ همه می‌خوابد. چالش‌هایی که از پس آن‌ها برآمدن شاید سخت به‌نظر برسد اما با دانستن راهکارهایی کلیدی، ساده می‌شوند. یکی از چالش‌های روزهای کنکوری، همراه کردن خانواده با خود است. این همراهی آن‌قدر اهمیت دارد که می‌تواند تا حد زیادی بر موفقیت داوطلب اثر بگذارد. برای این‌که همراهی خانواده در سال کنکور را داشته باشید، نیاز است جزئیات گفت‌وگوی صحیح را بلد باشید. ازخلال این گفت‌وگوی صحیح با والدین، بیان کردن خواسته‌ها و انتظاراتتان به آن‌ها راحت‌تر و درک متقابل بین شما و خانواده بیشتر می‌شود.
لیست مطالب
پیشنهادهایی برای گفت‌وگو
برای گفت‌وگو کردن با والدین مهم‌ترین نکته، رعایت احترام است. زمان صحبت کردن سعی کنید به دنبال قانع کردن والدین نباشید و به این نکته توجه کنید که قرار است حرف‌هایتان را با آن‌ها درمیان بگذارید نه این‌که در بحث، پیروز شوید. با شنیدن هر پاسخ منفی سریع از کوره درنروید و با آرامش نظرتان را بگویید.
این نکتۀ مهم را نیز درنظر داشته‌باشید که شما با پدر و مادرتان اختلاف سن قابل توجهی دارید و خیلی طبیعی است که در درک صحبت یکدیگر با چالش مواجه شوید. پس نسبت به شنیدن نظرات منفی مواجهۀ صبورانه‌ای داشته‌باشید و هدفتان را رسیدن به یک نقطه‌نظر مشترک تعیین کنید.
- شروع صمیمانه
در گفت‌وگوی صمیمی با والدین قرار است خواسته‌هایتان را به‌عنوان یک فرد کنکوری بیان کنید. چرا که نقش والدین در زمان کنکور اهمیت ویژه‌ای دارد و داشتن تعاملی مناسب با خانواده به شما کمک می‌کند تا بخش زیادی از نگرانی‌های شما برطرف شود و در مسیر کنکور راحت‌تر قدم بردارید. اما خواسته‌های مهم چه هستند و چطور باید بیان شوند؟
- خواسته‌های منطقی
قبل از گفتن خواسته‌هایتان باید این را بدانید که توقعات غیرمنطقی و دور از انتظار، شما را به نتیجه نمی‌رساند. انتظاراتتان باید متناسب با شرایط خانوادگی باشد.
پس لطفاً با عینک واقع‌بینی به مسئله نگاه کنید و خواسته‌هایتان را درمیان بگذارید. برای مثال اگر خانه‌ای شلوغ و پرجمعیت دارید، توقع سکوت مطلق داشتن، بی‌فایده است. درعوض می‌توانید از خانواده خواهش کنید صداهای اضافی را کم کنند.
مثلا: «صدای محیط، حواس منو از درس خوندن پرت می‌کنه و تمرکز دوباره برام سخت می‌شه. ممکنه موقع تلفن صحبت کردن، برین تو یه اتاقِ دربسته؟»
مطالب مرتبط: راه های افزایش تمرکز برای کنکوری ها
- رفت‌وآمد کنترل‌شده
یکی از مواردی که می‌توانید از والدینتان بخواهید، درک این نکته است که شما مانند گذشته زمان کافی برای تفریح و مهمانی رفتن ندارید و می‌خواهید زمان بیشتری را به درس خواندن اختصاص دهید.
طبیعتاً نمی‌توانید آن‌ها را برای هر رفت‌وآمدی همراهی کنید. البته خودتان هم این نکته را فراموش نکنید که صددرصد زمان شما مختص به درس خواندن نیست و زمان‌هایی را برای تفریح و استراحت درنظر بگیرید تا خسته و فرسوده نشوید.
چطور منتقل کردن این موضوع، در میزان همراهی و درکی که دریافت می‌کنید، خیلی اهمیت دارد. به‌جای «مگه نمی‌بینین من درس دارم؟ واقعا ازم می‌خواین باهاتون بیام بیرون؟» می‌توانید بگویید: «دلم می‌خواد همراهتون بیام اما باید به برنامۀ درسیم پایبند بمونم.»
- جلب اعتماد و حمایت
یکی از نکات مهم در زمان کنکور، برخوردار بودن از حمایت عاطفی والدین است. آن‌ها بیشتر از هرکسی می‌توانند مایۀ امیدواری و اعتمادبه‌نفس شما شوند.
جلب این حمایت می‌تواند با درمیان گذاشتن احساساتتان با آن‌ها صورت بگیرد. هر زمان که احساس کردید استرس درس خواندنتان را مختل کرده و حال روحی خوبی ندارید، سراغ والدینتان بروید و احساساتتان را بیان کنید.
بعضی از ما در این بخش، کمی ضعف داریم؛ خجالت کشیدن و عادت نداشتن به ابراز احساسات، ممکن است شما را این حمایت محروم کند. نحوۀ بیان این احساسات بر رابطۀ بین شما و والدینتان تأثیر مستقیم می‌گذارد.
وقتی می‌گویید: «شما به‌جای من نیستین! درک نمی‌کنین چقدر بهم سخت می‌گذره.»، طرف مقابل را به دفاع از خودش ترغیب می‌کند تا در جواب بگوید که اتفاقا خیلی هم خوب شرایط را درک می‌کند. درعوض می‌توانید بگویید: «هیچ‌کس به‌اندازۀ شما نمی‌دونه من این‌روزها چقدر تحت فشارم.»
- محیط مناسب
از والدینتان بخواهید به شما کمک کنند تا در فضای مناسبی از لحاظ فکری به درس خواندن بپردازید. فراهم کردن محیطی به دور از تنش، بحث، شلوغی و رفت‌وآمد زیاد، چالش همیشگی کنکوری‌ها یعنی حواس‌پرتی را حل می‌کند و می‌توانید ذهنتان را بر روی درس خواندن متمرکز کنید.
به‌جای یک خواستۀ کلی، مواردی را که برای مناسب شدن محیط درس خواندن لازم دارید، به‌طور مشخص بیان کنید. درنهایت اگر دوری از محیط تنش‌زا برای شما به‌آسانی فراهم نمی‌شود و فضای خانه برای درس خواندن مناسب نیست، می‌توانید با اعلام به خانوادۀ خود به کتابخانه بروید.
مطالب مرتبط: بهترین مکان برای درس خواندن در سال کنکور
نکاتی که والدین در سال کنکور فرزندشان باید بدانند!
تا این‌جای مطلب روی صحبت ما با شما کنکوری‌ها بود، حالا می‌خواهیم نکات مهمی را با پدر و مادرتان درمیان بگذاریم. پس آن‌ها را به خواندن این بخش دعوت کنید و ازشان بخواهید که پای صحبت ما بنشینند.
- حضوری اثرگذار
حضور شما در زندگی فرزندتان از زمان تولد و تا همیشه از اهمیت زیادی برخوردار است. در برخی از بازه‌های زمانی نقش شما به‌عنوان والدین پررنگ‌تر می‌شود. یکی از این زمان‌ها، دوران طلایی کنکور است.
در این زمان فرزند کنکوری شما به حمایت عاطفی بیشتری نیاز دارد و حضور همیشگی و دلگرم‌کننده‌تان مسیر را برای او هموارتر می‌کند. یکی از نکات مهمی که باید حتماً به آن توجه کنید، نوع بیان و لحن شماست.
بهتر است سرزنش کردن، مقایسه کردن، نصیحت کردن و اظهارات منفی را کنار بگذارید و منبعی از امید و آرامش برای فرزند خود باشید.
تشویق شدن از سمت شما و همچنین اعتماد داشتن به تلاش فرزندتان به او کمک می‌کند تا روحیۀ بهتری داشته‌باشد و قدم‌های محکم‌تری بردارد.
- همراهیِ ویژه
از تغذیه و استراحت فرزندتان غافل نشوید. خیلی اوقات پیش می‌آید که فرد کنکوری آن‌قدر درگیر درس خواندن است که از خودش غافل و به مرور زمان از لحاظ جسمی ضعیف می‌شود.
این‌طور مواقع داشتن یک همراه مراقب به او کمک می‌کند. به این موضوع دقت کنید که فرزندتان در این بازۀ زمانی رژیم غذایی سالمی را پیش بگیرد.
- مهم‌تر از مهم
آن‌چه از کنکور و درس خواندن مهم‌تر است، خود فرزند شماست. توجه به نقاط قوت او و همچنین علاقه‌اش برای درس خواندن در آینده را موردتوجه قرار دهید.
اگر در تست‌زنی مهارت زیادی ندارد و این مسئله نگرانش می‌کند، می‌توانید با یادآوری توانمندی‌هایش احساس اعتمادبه‌نفس او را بازیابی کنید.
گاهی استرس و نگرانی‌های داوطلبین کنکور از حد کنترل خارج می‌شود. در این طور مواقع بهتر است از یک مشاور خوب کمک بگیرید.
سخن پایانی
نظر شما چیست؟ به نظر شما با چه راه‌های دیگری می‌توان همراهی خانواده در سال کنکور را از آن خود کرد؟ تجربیات و یا پیشنهاداتتان را در قسمت نظرات برای ما ارسال کنید.
مطلب پیشنهادی برای دانشجویان روانشناسی ⇐ منابع ارشد روانشناسی
