تفکر انتقادی در روانشناسی – کیت ای استانوویچ

معرفی کتاب

کتاب تفکر انتقادی در روانشناسی، دارای محتوای جسورانه‌ای است که در ادامه بیشتر با آن آشنا خواهیم شد. کتاب پیش‌روی شما به طور شجاعانه‌ای معیار و ملاک‌های آموزش‌های روانشناسی را زیر سؤال می‌برد و از اتهامی که به آن‌ها زده با دلیل و مدرک دفاع می‌کند.

کتاب می‌گوید راه و روش تحلیل‌های انتقادی به دانشجویان آموزش داده نمی‌شود و شاید همین نقطه‌ضعف علم روانشناسی باشد. استانوویچ می‌گوید مدرسان بیشتر هدفشان آموزش محتوای درسی است و اگر از محتوای تعیین شده کمی دور شوند احساس گناه می‌کنند، درحالی که به‌نظر او باید جاخالی‌های ذهن دانشجو درباره مطلب ارائه شده و یا حتی دیگر مسائل پر شود.

نویسنده دلسوزانه اعتراض می‌کند از اینکه اساتید دانشگاه، آموزش روانشناسی را در کتاب‌هایی که در دستشان است خلاصه کرده‌اند و آنقدر درگیر رسیدن به بودجه‌های درسی شده‌اند که برای رفع برخی سوءتفاهم‌ها وقت نمی‌گذارند.

او معتقد است باید برای پرسش‌های دانشجو وقت گذاشت و نباید انتظار داشت که او در خلال مطالب تجربی، خود به پاسخ پرسش‌های ذهنش برسد. سعی نویسنده بررسی همین پرسش‌هایی است که شاید در کلاس درس به آنان پاسخ داده نمی‌شود.

هدف نویسنده آموزش تفکر انتقادی است، اینکه دانشجویان به حدی از استقلال برسند که پس از مطالعه مطلبی بتوانند درباره درستی یا نادرستی آن نظر بدهند.

او می‌گوید، سال‌ها بعد مطالب روانشناسی‌ای که مطالعه کرده باشید را فراموش کنید این مهارت تفکر انتقادی که به آن پرداخته شده را از یاد نخواهید برد؛ چراکه به نوع نگرش شما قالب درستی می‌دهد و مانند یک عادت خوب همیشه همراهتان است.

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

کتاب برای مدرسان و اساتید حوزه روانشناسی دستیار خوبی خواهد بود، چرا که می‌تواند در ارائۀ مطالبی که دراختیار دانشجویان قرار می‌دهند، مفید واقع شود.

همچنین کتاب الگویی مناسب برای دانشجویان است؛ زیرا که می‌تواند ذهن آن‌هارا به طور درستی جهت‌بندی کند. لازم به ذکر است که نویسنده اشاره می‌کند اطلاعات موجود در کتابش فقط برای افرادی که تخصصی در رشته رونشناسی به تحصیل یا تدریس می‌پردازند نیست بلکه طیف گسترده‌ای از مخاطبان رسانه‌های گروهی که با اطلاعات روانشناسی برخورد دارند، در برمی‌گیرد.

توضیحات تکمیلی

راهنمای مصرف‌کنندگان روانشناسی, عنوانی است که نویسنده به کتابش نسبت داده است و می‌توان این‌طور درنظر گرفت که تا حد زیادی درست است. کتاب شیوۀ نوینی از آموزش را درپیش گرفته، به جای افزودن مطالب جدید به خوانندگان سعی کرده قواعد درست اندیشیدن را آموزش دهد.

نویسنده دغدغه‌های خودش را دارد و سعی کرده برای حل نگرانی‌هایش اهداف مشخصی را در کتاب پیش بگیرد و به موضوعی بپردازد که ظاهراً سایر همکارانش آن را نادیده می‌گیرند.

امید است با خواندن این کتاب شیوه تحلیل انتقادی را یادبگیرید و به سطحی از استقلال برسید که با خواندن مطلبی خودتان بتوانید از صحت یا عدم صحت مطلب آگاه شوید.

بریدۀ کتاب

یکی از التزامات اصل همگرایی این است که وقتی نتایج اولیۀ بررسی‌هایی متناقض به‌نظر برسد نباید ناامید شد. فرایند ادغام شواهد مثل پروژکتوری است که اسلایدهای مبهم را به آرامی متمرکز و واضح‌تر می‌کند.

درآغاز ممکن است تصویری تیره و تار دیده شود، سپس با تمرکز بیشتر رفته رفته چیزهایی آشکار می‌شود، فرضیه‌های گوناگون رد می‌شوند هرچند هنوز تصویر را نمی‌توان به روشنی شناسایی کرد.

سرانجام می‌توان با اطمینان زیاد آن را شناسایی کرد. مراحل اولیۀ فرایند ادغام شواهد شبیه آغاز فرایند تمرکز تصویر روی پرده است. ابهام اسلاید شبیه داده‌های ضد و نقیض یا داده‌هایی که فرضیه‌های مختلف و متعددی را تأیید می‌کنند.