رتبه بندی و پاسخ گویی در آموزش عالی – ترجمه رضا محمدی

معرفی کتاب رتبه بندی و پاسخ گویی در آموزش عالی

کتاب رتبه‌ بندی و پاسخ‌ گویی در آموزش عالی اثری جامع و پیشگام است که توسط سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد، یونسکو، تألیف شده و توسط دکتر رضا محمدی و دکتر فاخته اسحاقی به فارسی ترجمه شده‌است. این کتاب به یکی از بحث‌برانگیزترین و حساس‌ترین موضوعات آموزش عالی می‌پردازد که همانا رتبه‌بندی و ارزشیابی دانشگاه‌ها است.

این اثر برآمده از مجمع جهانی رتبه‌بندی و پاسخ‌گویی در آموزش عالی است که در ماه می ۲۰۱۱ در دفتر پاریس یونسکو با مشارکت سازمان توسعه و همکاری اقتصادی و بانک جهانی برگزار شد. یونسکو با تشکیل این مجمع، بستری فراهم کرد که موافقان و مخالفان رتبه‌بندی دانشگاهی در آن حضور یابند و طیفی گسترده از دیدگاه‌های موجود در جامعۀ آموزش عالی دربارۀ این موضوع بسیار بحث‌برانگیز منعکس شود.

نویسندگان کتاب را از مبانی نظری رتبه‌بندی دانشگاهی آغاز کرده و به بررسی کاربردها و سوءاستفاده‌های آن می‌پردازند. کتاب در چند فصل سازمان‌دهی شده که هر فصل توسط یک یا چند نویسندۀ متخصص در این حوزه نگاشته شده است.

اسامی نویسندگان در ابتدای هر فصل ذکر شده که نشان‌دهندۀ رویکرد چندصدایی و کثرت‌گرای این اثر است. این ویژگی به کتاب امکان می‌دهد تا دیدگاه‌های متنوع و گاه متعارض را در کنار هم قرار دهد و خواننده را به تفکر انتقادی وا دارد.

ارائۀ نتیجه‌گیری در پایان هر فصل، از مشخصه‌های مثبت این کتاب است که به خواننده کمک می‌کند تا نکات کلیدی و پیام اصلی هر بخش را به‌خوبی درک کند. استفاده از جداول و نمودارهای متعدد نیز مطالب را ملموس‌تر و قابل‌فهم‌تر می‌سازد. پانویس‌های فراوان خواننده را به منابع اصلی و اطلاعات تکمیلی راهنمایی می‌کنند.

کتاب مرتبط : مدیریت کیفیت در آموزش عالی

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

خرید کتاب رتبه‌ بندی و پاسخ‌ گویی در آموزش عالی؛ کاربرد ها و سوءاستفاده‌ ها به همۀ کسانی که با آموزش عالی و تصمیم‌گیری‌های مرتبط با آن درگیرند، پیشنهاد می‌شود. دانشجویان تحصیلات تکمیلی، سیاست‌گذاران، مدیران، پژوهشگران ارزشیابی، روانشناسان سازمانی و حتی خانواده‌ها و داوطلبان، با مطالعۀ این اثر دیدی روشن‌تر نسبت به سازوکار، کارآمدی و محدودیت‌های نظام‌های رتبه‌بندی به دست می‌آورند.

کتاب با اتکا به تحلیل‌های علمی و تجربه‌های بین‌المللی، نشان می‌دهد رتبه‌بندی چگونه می‌تواند ابزار بهبود کیفیت باشد و درعین‌حال امکان سوءاستفاده نیز ایجاد کند. به همین دلیل، برای هر فردی که به آینده و کیفیت آموزش عالی اهمیت می‌دهد، اثری ضروری و قابل اتکا به شمار می‌آید.

توضیحات تکمیلی

رتبه‌ بندی دانشگاه‌ ها و مؤسسات آموزش عالی یکی از ابزارهای مهم ارزشیابی و مقایسۀ دانشگاه‌ها در سطح ملی و بین‌المللی است که در سال‌های اخیر توجه فراوانی را به خود جلب کرده است. این سیستم‌ها با معیارهای مختلفی همچون کیفیت پژوهش، تعداد مقالات علمی، استنادات، کیفیت آموزش و شهرت بین‌المللی دانشگاه‌ها را رتبه‌بندی می‌کنند. مطالعۀ این کتاب به خوانندگان کمک می‌کند تا با دیدی انتقادی و آگاهانه به این رتبه‌بندی‌ها نگاه کنند و از تصمیم‌گیری‌های نادرست بر اساس آنها پرهیز کنند.

سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد، UNESCO، یک سازمان تخصصی است که با هدف کمک به ایجاد صلح، ریشه‌کن کردن فقر، توسعۀ پایدار و گفت‌وگوی بین‌فرهنگی از طریق آموزش، علوم، فرهنگ، ارتباطات و اطلاعات به وجود آمده است.

این نهاد بی‌طرف و بین‌المللی، مبتکر و آغازکنندۀ سازمان‌دهی دانش و تجربیات بین‌المللی در مباحث جدید و چالش‌برانگیز است و این کتاب از اولین مجموعه‌های چاپ‌شدۀ این سازمان در حوزۀ رتبه‌بندی آموزش عالی محسوب می‌شود.

دکتر رضا محمدی، دانشیار دانشگاه تهران، و دکتر فاخته اسحاقی، پژوهشگر سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور، با تخصص و تجربۀ خود در حوزۀ ارزشیابی آموزشی، این اثر ارزشمند را به زبانی روان و دقیق به فارسی برگردانده‌اند.

کتاب مرتبط : ارزشیابی آموزشی ریچارد ام ولف

بریدۀ کتاب

رتبه‌بندی‌ها اهمیت سرمایه‌گذاری در آموزش عالی را، به‌مثابۀ عامل کلیدی تعیین‌کنندۀ توسعۀ اقتصادی و اجتماعی پایدار در اقتصاد دانش، برجسته کرده‌اند. در قرن بیست‌ویکم، ظرفیت رقابت در سطح جهانی براساس ظرفیت نظام آموزشی عالی، دانش‌آموختگان آن و مشارکت آنان در دانش جهانی تعیین می‌شود.

ایجاد دانش و استعداد نیز «نفت جدید» است. شاخص‌ها ویژگی‌های برتری اقتصادی-اجتماعی، قدمت و دارایی را اندازه‌گیری می‌کنند و نتایج در قالب «جدول رده‌بندی» یا «طبقه‌بندی علمی جهانی» ارائه می‌شوند که به‌نوبۀ خود برای موقعیت‌یابی و برند شدن جهانی به‌منظور جذب سرمایه، استعداد و گردشگری استفاده می‌شوند.

فهرست کتاب رتبه بندی و پاسخ گویی در آموزش عالی

بخش ۱: ملاحظات روش‌شناختی

فصل ۱: رتبه‌بندی علمی دانشگاه‌های جهان و جهت‌گیری‌های آیندۀ آن

فصل ۲: روش‌شناسی در حال تحول: رتبه‌بندی‌های دانشگاهی جهانی بخش آموزش عالی تایمز

فصل ۳: موضوعات شفافیت و کاربردپذیری در رتبه‌بندی‌های دانشگاهی جهان

بخش ۲: دلالت‌ها و کاربردها

فصل ۴: دانشگاه‌ها یا نظام‌های در ردۀ جهانی؟ رتبه‌بندی و خط‌مشی‌های آموزش عالی

فصل ۵: رتبه‌بندی‌ها و یادگیری برخط: ترکیبی از هم‌گسیخته (مخرب) برای آموزش عالی

فصل ۶: رتبه‌بندی مؤسسات آموزش عالی: دیدگاهی انتقادی

فصل ۷: رتبه‌بندی‌ها، ابزارهای جدید پاسخ‌گویی و تضمین کیفیت

بخش ۳: دیدگاه‌های بین‌المللی

فصل ۸: دیدگاه آفریقا دربارۀ رتبه‌بندی در آموزش عالی

فصل ۹: رتبه‌بندی‌ها و اطلاعات دانشگاه‌های ژاپن