شفقت ذهن آگاهانه – پل گیلبرت

معرفی کتاب

کتاب که مجموعه‌ای ترکیبی از ذهن‌آگاهی و شفقت است، حاصل همکاری چودن و گیلبرت است. کتاب با نثر گیرایی تألیف شده و بر اثبات کاربردی بودن و ارزشمند بودن آن مقدمه‌هایی از افراد بزرگ نیز قرار گرفته است. به‌عنوان مثال می‌توان به مارک ویلیامز اشاره کرد که از اساتید مطرح دانشگاه آکسفورد در رشتۀ روانشناسی بالینی است.

او دربارۀ کتاب این‌طور می‌گوید که، منبعی ارزشمند است که توسط اساتید و متخصصین زیادی ستایش شده است. همچنین استاد مسعود جان بزرگی نیز بر ترجمۀ فارسی و محتوای کتاب پیش‌مقدمه‌ای تدارک دیده‌اند.

آموزه‌های قرار گرفته در کتاب ترکیبی از تجربه‌های گیلبرت و آموزش‌های چودن است؛ آنان سعی کردند کتابی را تدوین کنند که آموزش‌های گام‌به‌گام در باب سلامت روان را در اختیار مردم قرار می‌دهد. تفاوتی که کتاب را از سایر هم‌ردگانش در مرتبۀ بالاتری قرار می‌دهد این است که، کتاب محتوای خود را تا حد امکان از حالت تئوری خارج می‌کند و روی جنبه‌های عملی آن تمرکز می‌کند.

یکی از مسائلی که در کتاب به آن پرداخته شده است موضوع جالبی است، در این بخش از کتاب نویسندگان توضیح می‌دهند که بسیاری از مسائلی که با ذهن‌مان داریم تقصیر خودمان نیست و ما کنترلی بر آن نداریم و با آموزه‌های کتاب سعی بر کنترل حداقلی آن‌ها و زندگی کردن در کنار این افکار مزاحم را خواهیم آموخت.

اگر تصمیم دارید به‌خوبی با کتاب آشنا شوید مطالعۀ مقدمۀ آن حتماً به شما توصیه می‌شود چراکه حاوی اطلاعات کاربردی و مهمی است. کتاب دیدگاه‌های نوینی را در شما ایجاد خواهد کرد و با تمرینات فراوانی که دارد ریشۀ برخی از تفکرات شما را به نحو درست تعویض می‌کند و جای باورهای غلط را با باورهای درست و علمی پر می‌کند.

موضوعات موردبحث در کتاب به دو بخش تقسیم می‌شوند، بخش اول آن اطلاعات پیش‌زمینه‌ای که لازم است بدانید را به شما ارائه می‌دهد و بدین صورت شما از مطالعات پیش‌زمینه‌ای دراین‌باره بی‌نیاز می‌شوید. قسمت دوم نیز تمرین‌هایی است که در تثبیت و آموزش مهارت‌های لازم تأثیرگذار است.

نگارش کتاب به‌نحوی است که خواننده از مطالعۀ آن خسته نخواهد شد و برای افراد حالت خشک و رسمی نخواهد داشت. استفاده از فونت‌های مختلف و یا نمودارهای آموزش بصری کتاب را تبدیل به یک منبع مطالعاتی خواندنی می‌کند.

اگر در قسمت‌های از کلمات انگلیسی و یا تخصصی استفاده شده، در پانویس همان صفحه توضیح مختصری از آن و معادل انگلیسی کلمه برای فهم بهتر معانی و درک درستی از تلفظات قرار گرفته است. در پایان هر بخش از کتاب نکات کلیدی آن فصل وجود دارد که علاوه‌بر مرور اطلاعات داده شده، نکات مهم را برای خوانندگان مشخص هم کرده است.

تمرین‌ها به‌نحوی تدوین شده‌اند که برقراری ارتباط با آن برای مخاطب دشوار نباشد. در پایان هم نتیجه‌گیری کلی از کتاب ارائه شده که به خوانندگان کمک خواهد کرد آن‌چه را فرا گرفته‌اند در قالب یک مجموعه منسجم مرور کنند.

نویسنده می‌گوید علت کشش و علاقه‌مندی او به عقاید بودایی این است که آن‌ها ساعت‌های طولانی را صرف مطالعۀ دقیق ذهن کرده‌اند و راهکارها و خود مراقبه‌هایی که ارائه می‌دهند همه با پشتوانۀ منطقی انتخاب شده‌اند.

استعاره‌ای که نویسندگان برای کتابشان استفاده کرده‌ند نیلوفر در گل است، آن‌ها این‌طور بیان می‌کنند که از نیمۀ تاریک و پرخاشگری و ترس‌، گریزی نیست اما نیلوفر نماد بیدارشدن شفقت در ذهن است. آن‌ها می‌گویند هرچقدر هم که شرایط سخت باشد می‌توان با تکنیک‌های خودشفقتی از پس شرایط برآمد.

حضور نیلوفر کمک می‌کند موضوع را باز کرده و به آن از جهات متفاوتی نگاه کرد. در صفحات پایانی کتاب منابعی برای مطالعۀ بیشتر خوانندگان قرار دارد که درصورت علاقه‌مندی به موضوعات و اگر نیاز داشتند مطالعاتی فراتر از کتاب داشته باشند، می‌توانند با رجوع به این قسمت از نطرات تخصصی نویسندگان باخبر شوند.

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

اگر از جمله افرادی هستید که به دنبال رشد و بهبود شخصیت خود می‌گردید و سعی دارید به بهترین نسخه از خودتان برسید، مطالعۀ این کتاب به شما پیشنهاد می‌شود. اگر ذهن سرزنش‌گری دارید و در کنترل افکارتان به مشکل بر می‌خورید مطالعۀ‌ این کتاب به شما کمک خواهد کرد.

توضیحات تکمیلی

پل گیلبرت با آشنا شدن با آموزه‌های بودا و علاقه‌مند شدن به آنان بود که تصمیم گرفت نوشتن این کتاب را آغاز کند. برای تألیف این کتاب از همکار بودایی‌اش راهنمایی‌هایی را دریافت کرد. چودن سال‌های ابتدایی تحصیلش را به مطالعۀ حقوق پرداخت و مدت زمانی را در دادگاه‌ها مشغول بود.

او به مراقبه‌های بودایی علاقه‌مند بود و مدت زمانی را طبق آیین بودایی به خلوت‌نشینی گذراند. از آن‌جایی که دیدگاه و عقاید این دو نفر شباهت‌های زیادی با هم دارد، در اولین برخورد جذب هم شده و بعد از مکالمات و مکاتبات طولانی تصمیم به تألیف این کتاب گرفته‌اند.

بریدۀ کتاب

هر نوع هیجانی برای انجام کارهای متفاوتی تکوین یافته، اما همان‌گونه که در شکل 1-3 نشان داده شده، با روش‌هایی بسیار پیچیده‌ای برهم‌کنش دارند. ما آن‌ها را سیستم‌های هیجانی می‌نامیم زیرا گروه‌هایی از هیجانات هستند که قابلیت‌های عملکردی به خصوصی دارند.