درمان شناختی رفتاری اختلالات اعتیادآور

معرفی کتاب

کتاب درمان شناختی رفتاری اختلالات اعتیادآور بروس اس لیس در تلاش است با ارائۀ راهکارهای مؤثر و درمان شناختی‌رفتاری، اختلالات اعتیادآور را بهبود دهد. با انجام تکنیک‌های موجود در این کتاب، انواع اختلالات اعتیادی، نظیر اعتیادهای شیمیایی و رفتاری، به‌مرورزمان کاهش یافته و در نهایت درمان می‌شوند.

کتاب در ۱۳ فصل آموزشی، مفاهیم خود را شرح داده و با ارائهٔ راهکارها، جداول، مطالعات موردی و مثال‌های متعدد، به درک بهتر مطالب و تثبیت اطلاعات در ذهن خواننده کمک می‌کند. در انتهای هر بخش آموزشی، مطالب به‌صورت خلاصه آورده شده است تا خواننده در زمان کوتاه بتواند آموزه‌های خود را جمع‌بندی و مرور کند.

همچنین، در انتهای هر صفحه، واژه‌نامه‌ای قرار داده شده است که دسترسی مخاطب را به معنای اصلی کلمات آسان‌تر می‌کند. در انتهای کتاب، منابع مورد استفادۀ مؤلف برای کسب اطلاعات بیشتر معرفی شده‌اند.

در نتیجۀ انجام برخی رفتارها در بدن، هورمون دوپامین ترشح می‌شود که نتیجۀ نهایی آن سرخوشی است. تکرار این رفتارها به‌مرورزمان تبدیل به عادت یا به‌سخنی دیگر، تبدیل به اعتیاد می‌شود. اعتیاد فقط شامل رفتارهای غیرمعمول و ازنظر آماری محدود نیست، بلکه گاهی شامل فعالیت‌ها و رفتارهای کاملاً عادی نیز می‌شود که زندگی روزمره‌مان را هدایت می‌کنند.

درگیر شدن با مسئلۀ اعتیاد یکی از مشکلات بزرگ انسان در زندگی است که همۀ جنبه‌های زندگی فرد را به‌طور منفی تحت تأثیر قرار می‌دهد. رها شدن از اعتیاد بسیار دشوار و زمان‌بر است و به یک درمان قطعی نیاز دارد.

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

تمام دانشجویان رشته‌های سلامت روان، متخصصان این حوزه و درمانگران حرفه‌ای، گروه هدف کتاب حاضر هستند. لازم به ذکر است که کتاب به‌طور ساده و روان نوشته شده است تا مخاطب تازه‌کار نیز بتواند آن را مطالعه کند. قطعاً تمام خوانندگان کتاب پس از پایان مطالعه، متوجه تغییر در رفتار و تفکر خود خواهند شد.

توضیحات تکمیلی

در بخش اول کتاب، اعتیادها به‌طور کلی برای مخاطب توضیح داده می‌شوند. برای مثال، انواع اعتیاد شیمیایی (مواد) و اعتیادهای رفتاری، تفاوت‌ها و شباهت‌های آن‌ها به‌تفصیل شرح داده شده است. همچنین، در این بخش، درمان شناختی‌رفتاری و چگونگی به‌کارگیری آن در روند بهبودی بررسی شده است تا ذهن مخاطب را برای دریافت مطالب کتاب آماده کند.

در فصل بعدی، فرایندهای شناختی که برای درک، توسعه و حفظ رفتارهای اعتیادآور ضروری هستند، بررسی می‌شوند. در بخش بعد، مفهوم‌پردازی موردیِ افرادی که با اعتیاد دست‌وپنجه نرم می‌کنند، توضیح داده شده است.

قسمت بعدی به شرایط نامطلوبی می‌پردازد که در قدم‌های اول درمان با آن‌ها مواجه می‌شویم. برای مثال، شرم، گناه، ترس، انگ و ناامیدی ازجمله شرایطی هستند که بار هیجانی منفی به دنبال دارند و فرد بیمار را تحت فشار می‌گذارند.

ساختار جلسۀ فردیِ درمان شناختی‌رفتاری از موضوعات مهم فصل بعدی به‌شمار می‌رود. بیماران مبتلا به اعتیاد از طیف گسترده‌ای از مشکلات مزمن و حاد رنج می‌برند. برقراری یک جلسۀ ساختاریافته بین درمانگر و بیمار، به شناسایی و رسیدگی به این مشکلات کمک می‌کند.

تکنیک‌های استانداردشدۀ CBT، کاوش سیستماتیک، مصاحبۀ انگیزشی و تجزیه‌وتحلیل، ازجمله مباحثی هستند که به‌طور کامل در کتاب شرح داده شده‌اند.

مشخص کردن اهداف و برنامه‌ریزی در روند درمان، موضوعات بالقوۀ آموزش روانشناختی، افکار و باورها و حالت‌های مربوط به رفتارهای اعتیادآور، همچنین درمان شناختی‌رفتاری گروهی برای اعتیاد، از دیگر مباحث مطرح‌شده در فصول پایانی کتاب هستند.

بروس اس. لیس، یکی از مؤلفان کتاب، دارای دکترای روانشناسی و بورد تخصصی در آمریکا است. او استاد طب خانواده و روان‌پزشکی در مرکز پزشکی دانشگاه کانزاس و مدیر بخش بالینی مرکز کفرین لوگان دانشگاه کانزاس برای پژوهش و درمان اعتیاد است.

مؤلف دیگر، آرون تی. بک، بازنشستۀ روان‌پزشکی در دانشگاه پنسیلوانیا و رئیس بازنشستۀ مؤسسۀ بک برای رفتاردرمانی شناختی است. کتاب حاضر توسط مهدی آزاد، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، ترجمه شده است.

بریدۀ کتاب

باورهای مجاز مهم‌اند زیرا در لحظات آسیب‌پذیری رخ می‌دهند که افراد احتمالا درمورد رفتارهای اعتیادآور خود دوسوگرا هستند. باورهای مجاز ممکن است آخرین چیز قبل از لغزش یا عود باشند. افکار ابزاری مهم هستند زیرا آن‌ها استدلال ها یا مکانیک‌های رفتارهای اعتیادآور را هدایت می‌کنند. افکار و باورها ابزاری شامل چگونگی هستند.