روش ها و ابزارهای نوین در مطالعات زبانی – مهدی پورمحمد

فهرست کتاب روش‌ ها و ابزارهای نوین در مطالعات زبانی

فصل اول: روش‌های پژوهش در مطالعات زبانی

اهداف فصل

مقدمه

سؤال‎‌‌های پژوهشی

نظریه‌ها

روش‌شناسی

آزمایش چیست؟

مزایا و معایب پژوهش‌های آزمایشگاهی

نظریه‌ها

انواع پاسخ‌ها و چگونگی ارزیابی آن‌ها

مقیاس‌های برون‌خط (آفلاین) و برخط (آنلاین) در بررسی پردازش زبان

روش‌های برون‌خط

روش‌های برخط

روش‌های کاملاً برخط

اهمیت استفاده از روش‌های برخط

ابزارهای گردآوری داده‌ها از طریق دریافت پاسخ‌های آگاهانه

پرسش‌نامه

فشار دادن دکمه

پاسخ‌های شفاهی

تکنیک‌های طراحی آزمایش‌ها

فصل دوم: آزمایش: چرا و چگونه

اهداف فصل

مقدمه

چه مسائلی در انتخاب یک روش آزمایش مهم‌اند؟

خلاصه‌ای از طراحی یک آزمایش

عنوان

فرضیۀ پژوهش

متغیرهای مستقل و وابسته

فرضیۀ اول پژوهش

فرضیۀ دوم پژوهش

فرضیۀ سوم پژوهش

مشخصه‌های متغیرهای خوب در یک آزمایش

متغیرهای بی‌ربط

از ساخت فرضیه تا طراحی کلی آزمایش

متغیرهای درون‌آزمودنی و بین‌آزمودنی

ارتباط میان فرضیه و نوع فعالیت آزمایش

فرایند آزمایش

آماده‌سازی اقلام آزمایش

طراحی موازنه‌ای متقابل

طراحی درون‌گونه‌ای

چگونه اقلام را به درستی انتخاب کنیم: اجتناب از تأثیر احتمالی و نویزها

در نظر گرفتن طول واژه

در نظر گرفتن بسامد واژه

در نظر گرفتن میزان باورپذیری اقلام آزمایش

تأثیر تکرار

شمار زیاد اقلام آزمایش

اقلام پرکننده

گویه‌های تمرینی

فهرست‌های ارائه متفاوت و شیوۀ ارائه به صورت بلوک

ارائه محرک‌ها به صورت تصادفی

عوامل مزاحم

آزمودنی‌ها

دستورالعمل

طراحی چندعاملی

برهم‌کنش‌ها

تحلیل داده‌ها

معناداری آماری

عنوان

تفسیر نتایج

تحلیل آماری: کاربرد آزمون تی چند گروه مستقل

تجزیه و تحلیل واریانس داده‌ها با تابع آنُوا

فصل سوم: فعالیت‌های برخط آزمایشگاهی در مطالعات زبانی

اهداف فصل

مقدمه

الگوی فراگیر آماده‌سازی

دست‌کاری‌های متداول در آزمایش‌های آماده‌سازی

فاصله درون محرک و ناقرینگی آغازۀ محرک

فعالیت‌های آماده‌سازی معنایی

انواع آماده‌سازی معنایی

ملاحظات روش‌شناختی در پارادایم آماده‌سازی

ملاحظات روش‌شناختی در فعالیت آماده‌سازی بیناوجهی

آماده‌سازی نحوی/ ساختاری

ساخت‌های زبانی مورد توجه در مطالعات آماده‌سازی نحوی

مطالعات اولیۀ تأثیر آماده‌سازی بر روی تک‌زبانه‌ها

مطالعات اثر آماده‌سازی نحوی بر روی دو‌زبانه‌ها

فعالیت تولیدی بی‌صدا فعل مرتبط با اسم

فعالیت تشخیص ادراکی

فعالیت پایش واژه

ملاحظات روش‌شناختی در فعالیت پایش واژه

فعالیت نامیدن تصویر

فعالیت نامیدن تصویر خاموش هست/نیست

فعالیت‌های استروپ: یک پارادایم تداخلی

فعالیت تداخل تصویر- واژه

ملاحظات روش‌شناختی در آزمایش‌های تداخل تصور- واژه

نمونۀ پژوهش‌های انجام شده با استفاده از تکنیک تداخل تصویر- واژه

آزمون اهرم و درختان نخل

فعالیت تشخیص عینی- انتزاعی بودن واژه

فعالیت تمایزگذاری معنایی

فعالیت پایش واج

فعالیت سایه‌ای

عنوان

ملاحظات روش‌شناختی برای سه نوع فعالیت سایه‌ای

فعالیت مکان‌یابی

الگوی فراگیر دیداری محیطی

فعالیت تصمیم‌گیری واژگانی

ملاحظات روش‌شناختی در فعالیت تصمیم‌گیری واژگانی دیداری

نکات مثبت روش تصمیم‌گیری واژگانی

نمونۀ پژوهش انجام شده با استفاده از فعالیت تصمیم‌گیری واژگانی

فعالیت خواندن خودگام

مزایا و معایب روش خواندن خودگام

ملاحظات روش‌شناختی در فعالیت خواندن خودگام

ارائه واژه به واژه اقلام در مقابل ارائه عبارت به عبارت

اثر سرریزشدگی و کامل‌شدگی جمله

سایر ملاحظات روش‌شناختی در فعالیت خواندن خودگام

نمونۀ پژوهش انجام شده با استفاده از تکنیک خواندن خودگام

الگوی فراگیر خواندن لندولت

فعالیت راست‌آزمای واژه- تصویر

فعالیت تصمیم‌گیری معنایی

فعالیت قضاوت معنایی

فعالیت نامیدن واژه

ملاحظات روش‌شناختی در فعالیت نامیدن واژه

فعالیت خواندن واژه و شبه‌واژه

فعالیت معکوس‌خوانی واژه

فعالیت‌های سلاست زبانی

فعالیت تکمیلی جمله

فصل چهارم: ای‌ای‌جی و مطالعات زبانی

اهداف فصل

مقدمه: معرفی ای‌ای‌جی

فیزیولوژی ای‌ای‌جی

منشأ ای‌ای‌جی

کارگذاری الکترودها

طریقۀ بستن الکترودها

تکنیک ای‌آرپی

عنوان

مؤلفه‌های ای‌آرپی

چگونگی استخراج ای‌آرپی

تجزیه و تحلیل منبع فعالیت

ای‌آرپی و مطالعات زبانی

مؤلفۀ 400 N

بررسی‌های ای‌آرپی در خواندن جمله

400N و بافت‌های گفتمانی

400N و آماده‌سازی معنایی

مؤلفه 600P

600P و یکپارچه‌سازی معنایی تماتیک-موضوعی

600P و اثر آماده‌سازی نحوی

600P و تأثیر مسیر اشتباه

آیا 600P متمایز از 300P است؟ مولدهای عصبی مناسب و حساسیت فعالیت آزمایشی

حالت منفی نا‌منطبق(عدم تطابق)

مؤلفۀ منفی نا‌منطبق و مطالعات اکتساب زبان

100N

200N

ای‌لن

ای‌ای‌جی و بررسی فرایند دسترسی واژگانی

کاربرد ای‌ای‌جی در بررسی تولید زبان اول

کاربرد ای‌ای‌جی در بررسی تولید زبان دوم

نکات درخور توجه در تحقیقات ای‌آرپی

مزایای استفاده از ای‌آرپی در مطالعات پردازش زبان

محدودیت‌های ای‌آرپی

مشکل نویز و محرک‌های اضافه در استفاده از ای‌آرپی

مسئله ارائه سریع سریالی و دیداری اقلام آزمایش(آراس وی‌پی)

فصل پنجم: ردیابی چشم و مطالعات زبانی

اهداف فصل

مقدمه

تعاریف مورد نیاز

نحوۀ کارکرد ردیاب چشم

مزیت‌های استفاده از ردیابی چشم

عنوان

کاربرد حرکت چشم در مطالعات خواندن

عوامل تأثیرگذار روی طول دورۀ تثبیت و ساکاد

سه معیار اصلی برای محاسبۀ زمان خواندن

آماده‌سازی محرک‌ها در آزمایش‌های خواندن با استفاده از حرکت چشم

ملاحظات تکنیکی در هنگام اجرای آزمایش با استفاده از ردیاب چشم

تحلیل داده‌ها در مطالعات ردیابی چشم

نمونه‌هایی از تحلیل داده‌ها مطالعات ردیاب چشم: گزارش طول دورۀ تثبیت در R

نمونه‌هایی از پژوهش‌های انجام شده با استفاده از ردیاب چشم

پردازش ضمایر و انعکاسی‌ها در انگلیسی در کودکان بر اساس شواهدی از حرکات چشم طی شنیدن

کنترل حرکات چشم هنگام خواندن جملات فارسی: رویکرد تحلیل پیکره

اثر شکل نوشتاری و میزان آشنایی با متن بر تثبیت چشم و واپسگرد

مقایسۀ الگوهای خواندن متون با طرح واژه‌های فرهنگی آشنا و ناآشنا

حرکات چشم: بازتابی از فرایندهای پردازش درک خواندن

پیش‌بینی زمان پردازش جملات با استفاده از شواهد حرکات چشم

ردیابی چشم و بررسی تولید گفتار

ردیابی حرکت چشم و پردازش زبان در گویشوران دو‌زبانه

کاربرد روش توجه دیداری و حرکت چشم در مطالعات زبانی

فصل ششم: تی‌ام‌اس و کاربردهای آن در مطالعات زبانی

اهداف فصل

مقدمه: تحریک مغناطیسی فراجمجمه‌ای

روش کار تی‌ام‌اس و جریان الکترومغناطیسی

آرتی‌ام‌اس چیست؟

اصطلاحات تحریکی

تکنیک‌های پایه در تی‌ام‌اس

مطالعات براساس ضایعات مجازی

روش‌های شناسایی محل تحریک در تی‌ام‌اس

نمونه‌هایی استفاده از تی‌ام‌اس در مطالعات زبانی

توقف گفتاری

پردازش معنایی و واجی

خواندن

نحو

تحریک‌پذیری حرکتی، گفتار و زبان

عنوان

مطالعات براساس پیوندهای عملکردی

تولید گفتار و نظام حرکتی

درک گفتار و نظام حرکتی

معناشناسی و نظام حرکتی

تی‌ام‌اس در بیماران عصبی

ملاحظات ایمنی و توصیه‌های اخلاقی در مطالعۀ تی‌ام‌اس

اثرات جانبی

ملاحظات

به کارگیری آرتی‌ام‌اس در تحقیقات شناختی

نگرانی‌های اخلاقی عمومی

پروتکل‌ها‌ی آرتی‌ام‌اس

فصل هفتم: اف‌ام‌آرآی و مطالعات زبانی

اهداف فصل

مقدمه

تصویر برداری تشدید مغناطیسی کارکردی

فیزیولوژی فعالیت مغزی

روش‌های نقشه‌برداری کارکردی مغز

اصول تصویر برداری تشدید مغناطیسی

موقعیت‌یابی مکانی در ام‌آرآی

ایجاد کنتراست در تصاویرام‌آرآی

ایجاد کنتراست در تصاویر ام‌آرآی

برخی اصول اولیه

زبان جهانی نقشه‌برداری مغز

نقش شکنج پیشانی تحتانی در پردازش معنایی

تأثیرات آماده‌سازی در شکنج پیشانی تحتانی

مجادلات بر سر فرضیۀ پردازش معنایی

تفکیک میان نواحی شکنج پیشانی تحتانی: نحو

اف‌ام‌آرآی و پردازش‌های مختلف زبانی

درک گفتار

پردازش واجی پیش‌واژگانی

پردازش معنایی واژه‌های بیان شده

درک جمله

محدودیت‌های معنایی در درک جمله

عنوان

محدودیت‌های نحوی

تولید زیرصدایی در طول درک گفتار

نقش هموندی در درک گفتار

خلاصۀ برانگیختگی مرتبط با درک گفتار

مرور تولید گفتار

پردازش مفهومی در تولید گفتار

بازیابی واژگان

تولید فیزیکی

پایش خروجی گفتار

خلاصۀ تولید گفتار

طراحی مؤثر الگوهی فراگیر

روش طراحی بلوکی

الگوهای فراگیر مرتبط با رویداد

سرعت در اخذ داده‌ها

حساسیت سیگنال‌ها

خطی بودن سیگنال‌ها

طراحی الگوهای فراگیر و آنالیز مطالعات وابسته به رویداد

استخراج سیگنال مطلوب

میانگین‌گیری با زمان ثابت یا قفل‌شده

تربیت گویه‌ها و تغییرات جزئی زمانی

پیشرفت‌های اخیر در طراحی الگوهای فراگیر

رایج‌ترین الگوهای فراگیر: طراحی تکلیف

دریافت شکاف خاموش در برابر دریافت پیوسته

الگوهای فراگیر رایج

الگوی فراگیر مراقبت از بیماران دچار اختلالات زبانی

نمونه‌هایی از الگوهای فراگیر تحقیقاتی بالینی در حوزۀ زبان

مسیر آینده

ضمیمه: معرفی نرم‌افزار آزمون‌ساز سایکوپای

قابلیت‌های نرم‌افزاری

قابلیت‌های سخت‌افزاری

نیازمندی‌های اجرا

عنوان

نصب و راه‌اندازی

آشنایی با نرم‌افزار

اولین برنامه

مرحله اول: افزودن متن خوشامد

مرحله دوم: اضافه کردن نقطۀ تثبیت

مرحله سوم: اضافه کردن اقلام آزمایشی (متن و عکس)

مرحله چهارم: دریافت زمان پاسخ

مرحله پنجم: نمایش نتایج

منابع و مآخذ

واژه‌نامه