دهه‌ی دوم تیرماه، موعد انتخاب رشته‌ی ارشد روانشناسی وزارت بهداشت است. آن دسته از فارغ‌التحصیلان کارشناسی رشته‌ی روانشناسی که برای ادامه‌تحصیل، دانشگاه‌های زیرمجموعه‌ی این وزارت را انتخاب کرده‌اند، همین روزها باید خودشان را برای یک انتخاب درست و آگاهانه آماده کنند. در مطلب حاضر، همه‌ی آن‌چه را که باید درباره‌ی انتخاب رشته‌ی ارشد روانشناسی بهداشت بدانید، خواهیدخواند؛ سهمیه‌ها، ظرفیت پذیرش دانشگاه‌ها و گرایش‌ها و بازار کارشان.
لیست مطالب
همچنین همه‌ی نکات مهم درباره‌ی انتخاب رشته‌ی ارشد روانشناسی وزارت بهداشت را در یکی از اپیزودهای پادکست «خاطرجمع» برایتان توضیح داده‌ایم. خاطرجمع، محصول تیم روان‌آموز است که در بستر تلگرام روان آموز منتشر می‌شود.
«فایل صوتی انتخاب رشته ارشد روانشناسی وزارت بهداشت»
ظرفیت پذیرش ارشد روانشناسی وزارت بهداشت
رشته‌ی روانشناسی در مقطع ارشد بهداشت، چهار گرایش دارد؛ بالینی، بهداشت روان، سلامت، بالینی کودک و نوجوان. گرچه روانشناسی جزو رشته‌های شناور محسوب می‌شود اما داوطلب شرکت در کنکور بهداشت، فقط می‌تواند فارغ‌التحصیل رشته‌های روانشناسی و مشاوره باشد. در ادامه، ظرفیت پذیرش هریک از این گرایش‌ها را به‌تفکیک براساس دفترچه‌ی 1402 می‌بینید
-
روانشناسی بالینی
بالینی، هم در کنکور وزارت علوم و هم در بهداشت، محبوب‌ترین و شناخته‌شده‌ترین گرایش روانشناسی است؛ کار بالینی به‌طور کلی در هر دو وزارت، تربیت درمانگر است اما در دانشگاه‌های زیرمجموعه‌ی وزارت بهداشت، تمرکز بیشتری بر جنبه‌ی عملی دارد. دانشجوهای بالینی بهداشت، زمان زیادی در دوره‌ی تحصیلشان را در کلینیک‌های مختلف روانشناسی می‌گذرانند، کیس می‌بینند و زیرنظر اساتید، درمان را در همان دوره‌ی دانشجویی شروع می‌کنند.
ظرفیت پذیرش دانشگاه‌های وزارت بهداشت در ارشد بالینی، سال 1402
| دانشگاه | رایگان | شهریه‌پرداز | توضیحات |
| ارتش | 6 | 2 | پرسنل رسمی نیروهای مسلح |
| ایران | 7 | 2 | – |
| تبریز | 4 | 2 | – |
| بقیه‌الله | 5 | 3 | پرسنل رسمی نیروهای مسلح |
| زاهدان | 7 | 2 | – |
| زنجان | 5 | 3 | – |
| شهیدبهشتی | 6 | 2 | – |
| علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی | 6 | 3 | – |
| کاشان | 7 | 3 | – |
| کرمانشاه | 5 | 2 | – |
| مشهد | 6 | 2 | – |
| مجموع | 90 | ||
مطالب مرتبط: بررسی تفاوت ارشد روانشناسی وزارت بهداشت و علوم
-
روانشناسی بالینی کودک و نوجوان
گرایش بالینی کودک و نوجوان هم بین دو وزارت مشترک است و واحدهای درسی مشترک با بالینی وزارت علوم دارد اما در این گرایش هم بخش عمده‌ی آموزش، صرف تمرین عملی دانشجوها می‌شود. مهم‌ترین درس‌های بالینی کودک و نوجوان، روش‌های تشخیصی شامل فنون مصاحبه و آزمون‌هاست به‌علاوه‌ی انواع روش‌های درمانی، بازی‌درمانی و خانواده‌درمانی. بازار کار این گرایش هم عمدتا مراکز روان‌پزشکی، بهزیستی و کانون اصلاح‌وتربیت است.
ظرفیت پذیرش دانشگاه‌های وزارت بهداشت در ارشد بالینی کودک و نوجوان، سال 1402
| دانشگاه | رایگان | شهریه‌پرداز | توضیحات |
| تبریز | 6 | – | – |
| شهیدبهشتی | 4 | 1 | – |
| علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی | 4 | 1 | – |
| مجموع | 16 | ||
-
بهداشت روان
بهداشت روان در مقایسه با بالینی‌ها، شهرت کمتری دارد و تنها گرایش روانشناسی است که منحصرا در وزارت بهداشت، ارائه می‌شود. بهداشت روان، بیشتر علاقه‌مند به پیش‌گیری است تا درمان. پس برای کسانی که به‌قصد درمانگر شدن رشته‌ی روانشناسی را انتخاب می‌کنند، مناسب نیست چون اساسا کارش ارتقای سلامت روان -ازطریق روش‌های مختلف آسیب‌شناسی، غربالگری، اطلاع‌رسانی و شناسایی گروه‌های درمعرض خطر- است تا از نیاز به مرحله‌ی درمان، بکاهد. بازار کار این گرایش، خانه‌های بهداشت، مدارس و سطوح اجرایی و مدیریتی وابسته به نظام سلامت کشور است.
ظرفیت پذیرش دانشگاه‌های وزارت بهداشت در ارشد بهداشت روان، سال 1402
| دانشگاه | رایگان | شهریه‌پرداز | توضیحات |
| ایران | 7 | 3 | – |
| مجموع | 10 | ||
مطالب مرتبط: کدام گرایش روانشناسی برای من بهتر است؟
-
روانشناسی سلامت
گرایش سلامت ازنظر ظرفیت پذیرش با بهداشت روان و کودک و نوجوان، تفاوت چندانی ندارد. فارغ‌التحصیلان این گرایش، به کار درمان هم می‌پردازند اما اصولا هدف و فلسفه‌ی وجودی روانشناسی سلامت، خدمات پیش‌گیرانه است که رفتارهای پرخطر را کاهش بدهد و از گروه‌های آسیب‌پذیر حمایت کند. حوزه‌ی کاری این گرایش، بیشتر خانه‌های سالمندان، مراکز ترک اعتیاد، بیمارستان‌ها و مراکز بحران است.
ظرفیت پذیرش دانشگاه‌های وزارت بهداشت در ارشد روانشناسی سلامت، سال 1402
| دانشگاه | رایگان | شهریه‌پرداز | توضیحات |
| اصفهان | 4 | 1 | – |
| ایران | 5 | 2 | – |
| شهیدبهشتی | 4 | 1 | |
| مجموع | 17 | ||
تحلیل کارنامه کنکور ارشد بهداشت
حالا که گرایش‌های روانشناسی وزارت بهداشت را شناختیم، برویم سراغ عوامل دیگری که برای انتخاب رشته‌ی ارشد به کار می‌آیند. بعد از اعلام نتایج، در کارنامه‌ای که روی سایت sanjeshp.ir دراختیار داوطلبان قرار می‌گیرد، جدولی وجود دارد شامل 5 ستون؛ در ستون اول یعنی اسم رشته، برای دانشجویان روانشناسی چهار گرایشی که بالاتر معرفی کردیم، نمایش داده می‌شود. ستون‌های بعدی، نمره‌ی کل تراز به درصد، نمره‌ی کل علمی، رتبه در سهمیه، رتبه در کل و وضعیت مجاز بودن را نشان می‌دهند. نمرات موجود در کارنامه چطور محاسبه می‌شوند؟
نحوهی محاسبه نمره خام آزمون کتبی به درصد
شما با کسب 30درصد از نمره‌ی آزمون کتبی می‌توانید به مرحله‌ی انتخاب رشته برسید. نحوهی محاسبه‌ی نمره‌ی خام آزمون کتبی به درصد، به این ترتیب است؛
- تصور کنید که تعداد سوالات درس i آزمون، N عدد باشد. شما به n سوال پاسخ صحیح و به n1 سوال پاسخ غلط داده‌اید.
- بر این اساس و با توجه به این‌که پاسخ صحیح 3 امتیاز و پاسخ غلط 1 نمره‌ی منفی دارد، نمره‌ی خام درس i شما برابر است با سه‌برابر تعداد سوالات درست منهای تعداد سوالات غلط.
- برای تبدیل نمره‌ی خام این درس به درصد، نمره‌ی خام را تقسیم بر سه‌برابر تعداد سوالات می‌کنیم (چراکه ارزش پاسخ درست به هرسوال، 3است).
- عدد حاصل، نمره‌ی خام درس i به درصد است که در کارنامه این عدد (NKHi) درج شده‌است.
تبصره: اگر سوالی غلط باشد، حذف می‌شود و نمره‌ی آن به نسبتی که داوطلب از دیگر سوالات آن درس نمره گرفته‌است، به او داده می‌شود. یعنی هرچه تعداد پاسخ‌های درست بیشتری داشته‌باشید، نمره‌ی بیشتری به نسبت دیگران و در بازه‌ی سوالات حذف‌شده نیز می‌گیرید.
مطالب مرتبط: زیروبم دانشگاه های شهریه پرداز روانشناسی
نحوهی محاسبه‌ی نمره‌ی کل علمی ترازشده
- در ابتدا باید نمره‌ی خام به درصد را تبدیل به نمره‌ی تراز کنیم (NTi)، یعنی نمره‌ی خام به درصد شما را باید تقسیم بر ماکزیمم نمره‌ی اکتسابی (توسط دیگران) در همان درس کنیم.
- حالا با داشتن نمره‌ی تراز دروس مختلف و ضرایب هرکدام از دروس، نمره‌ی کل تراز را به‌دست می‌آوریم.
- برای نمره‌ی کل تراز (NKLT)، ضریب هر درس را ضربدر نمره‌ی تراز همان درس می‌کنیم، سپس تمام ضرب ضریب در نمره‌ی تراز دروس مختلف را باهم جمع می‌کنیم (مثال: ضریب درس آسیب نمره‌ی تراز فرد در درس آسیب + ضریب درس بالینی نمره‌ی تراز فرد در درس بالینی).
- نهایتا مجموع به‌دست‌آمده را تقسیم بر مجموع ضرایب دروس مختلف می‌کنیم.
- تأثیر معدل دانشگاهی در نمره‌ی کل تراز داوطلبان
معدل کارشناسی شما، 20درصد در نمره‌ی کل ترازتان موثر است. البته با توجه به اختلاف سطح معدل فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های مختلف، ابتدا نمره‌ی معدل داوطلبان با استفاده از روش علمی تراز می‌شود (اگر معدل ترازشده از معدل واقعی کمتر باشد، معدل واقعی لحاظ می‌شود).
نحوهی محاسبه‌ی نمره‌ی کل تراز
اگر نمره‌ی کل علمی تراز هر داوطلب j (NKLT j) و معدل ترازشده‌ی آنMoad باشد، نمره‌ی کل داوطلب این‌گونه حساب می‌شود:
- باید نمره‌ی کل علمی تراز هر داوطلب را ضربدر 80درصد کنیم (چراکه قرار است 20درصد آن را معدل تشکیل دهد) سپس آن را با معدل ترازشده‌ی فرد جمع کنیم.
- این نمره‌ی کل تراز هر فرد است و پذیرش و رتبه‌ی افراد براساس همین نمره است.
انواع سهمیه در کنکور ارشد بهداشت
بالاتر توضیح دادیم که یکی از ستون‌های کارنامه‌ی ارشد بهداشت، رتبه در سهمیه را نشان می‌دهد. با چگونگی تأثیر سهمیه بر رتبه، آشنا شویم. قانون برقراری عدالت آموزشی، سهمیه‌ها را به سه دسته تقسیم می‌کند؛ آزاد، رزمندگان و ایثارگران و سهمیه‌ی بومی مناطق محروم. داوطلبانی که سهمیه‌ی رزمندگان و ایثارگران ندارند، آزاد محسوب می‌شوند. دو نوع دیگر سهمیه به‌علاوه‌ی پذیرش ازطریق استعدادهای درخشان را در ادامه بررسی می‌کنیم.
-
سهمیه‌ی رزمندگان و ایثارگران
در سهمیه‌ی رزمندگان و ایثارگران، کسب حد نصاب، ضروری است. یعنی مثلا ممکن است فردی رتبه‌ی 1 در سهمیه‌ی رزمندگان و ایثارگران باشد ولی به‌دلیل عدم کسب حدنصاب، پذیرفته نشود. نکته‌ی مهم دیگر این‌که اگر سهمیه‌ی 25درصدی تکمیل نشود، ظرفیت خالی باقی‌مانده به واجدین شرایط سهمیه‌ی 5درصدی اختصاص داده می‌شود و اگر باز هم تکمیل نشود، به سهمیه‌ی آزاد می‌رسد. توجه داشته‌باشید که فقط یک‌بار در هر مقطع می‌توانید برای قبولی در دوره‌ی روزانه‌ی دانشگاه‌های دولتی از سهمیه‌ی رزمندگان و ایثارگران استفاده کنید. اگر بعد از قبولی، ثبت‌نام نکنید یا انصراف بدهید، حق استفاده‌ی دوباره از سهمیه را ندارید. سهمیه‌ی رزمندگان و ایثارگران، مشمول چه کسانی می‌شود؟
1) رزمندگان؛ خود فرد رزمنده که سابقه‌ی حضور داوطلبانه در جبهه دارد.
2) ایثارگران، شامل:
الف- ایثارگران، سهمیه‌ی 25درصدی
الف- یک) شامل فرزندان و همسر شاهد، جانبازان، آزادگان، فرزندان و همسر آزادگان، فرزندان و همسر جانبازان 25درصد و بالاتر، به‌شرط کسب حدنصاب 70درصد نمره‌ی علمی گزینش آزاد در هر رشته‌محل.
الف- دو) خود داوطلب، رزمنده است. رزمندگان جبهه‌ی مقاومت هم در این سهمیه قرار می‌گیرند. به‌شرط کسب حدنصاب، 80درصد نمره‌ی علمی گزینش آزاد هر رشته‌محل.
ب- ایثارگران، سهمیه‌ی 5درصدی
ب- یک) جانباز کمتر از 25درصد، فرزند و همسر جانباز کمتر از 25درصد، به‌شرط کسب حدنصاب 70درصد نمره‌ی علمی گزینش آزاد هر رشته‌محل.
ب- دو) همسر و فرزند فرد رزمنده با حداقل شش ماه حضور داوطلبانه در جبهه به‌شرط کسب حدنصاب 70درصد نمره‌ی علمی گزینش آزاد در هر رشته‌محل.
مطالب مرتبط: سهمیه های کنکور ارشد 1403
-
سهمیه‌ی بومی مناطق محروم
قانون برقراری عدالت آموزشی، می‌گوید 30درصد ظرفیت دانشگاه‌های علوم پزشكی در رشته‌های موردنیاز، باید به داوطلبان بومی مناطق محروم تعلق بگیرد. داوطلب بومی استان محروم به کسی گفته می‌شود که متولد استان موردتقاضا باشد و حداقل دو مقطع تحصیلی (فرقی ندارد متوالی یا متناوب) را در یکی از شهرهای آن استان گذرانده‌باشد. داوطلبانی که متولد آن استان نیستند، درصورتی‌که حداقل سه مقطع تحصیلی را در یکی از شهرهای استان موردتقاضا گذرانده‌باشند یا محل تولد یکی از والدین یا همسرشان در استان موردنظر بوده و در پنج سال اخیر منتهی به کنکور، در یکی از شهرهای آن استان اقامت کرده‌باشند هم می‌توانند از این سهمیه استفاده کنند. این افراد در فرم ثبت‌نام، باید براساس شرایط شخصیشان، یکی از سهمیه‌های آزاد یا رزمندگان و هم‌زمان سهمیه‌ی مناطق محروم را انتخاب کنند.
داوطلب واجد شرایط سهمیه‌ی بومی، می‌تواند هر یك از دانشگاه‌های پذیرنده‌ی اعلام‌شده را انتخاب کند ولی بعد از پایان تحصیل، باید دوره‌ی تعهد خود را در دانشگاهی که متعهد خدمت سهمیه‌ی بومی شده‌است، بگذراند.
-
پذیرش استعداد درخشان
استعداد درخشان با آزمون ورودی و بدون آزمون ورودی، هرکدام به‌صورت 10درصد اضافه بر ظرفیت، پذیرش می‌شود. اگر در رشته‌ای خاص، فرد واجد شرایط وجود نداشته‌باشد، ظرفیت اضافه‌ی استعداد درخشان در آن رشته، تكمیل نخواهدشد. برای پذیرش با آزمون ورودی، داوطلب باید حدنصاب 90درصد نمره‌ی آخرین فرد پذیرفته‌شده در گزینش آزاد را کسب کند و در شیوه‌ی بدون آزمون، براساس امتیازات مطابق با آیین‌نامه‌ی پذیرش استعدادهای درخشان، عمل خواهدشد. آن‌دسته از متقاضیان استعداد درخشان بدون آزمون که می‌خواهند هم‌زمان از شرایط استعدادهای درخشان با آزمون هم استفاده کنند، باید دو فرم انتخاب رشته‌محل جداگانه را پر کنند؛ یکی فرم داوطلبان عادی و دیگری، فرم داوطلبان بدون آزمون.
نکات مهم در انتخاب رشته ارشد بهداشت
طبق آن‌چه گفته شد، حالا باید گرایش‌های روانشناسی وزارت بهداشت را بشناسید، کارنامه را راحت بخوانید و از تأثیر انواع سهمیه باخبر باشید. با این اطلاعات و درنظر گرفتن چند نکته‌ی ضروری، می‌توانید انتخاب‌رشته‌ی بهتری داشته‌باشید.
براساس آیین‌نامه‌ی آموزشی مقطع کارشناسی‌ارشد ناپیوسته مصوب شورای عالی برنامه‌ریزی علوم‌پزشكی، تحصیل در مقطع ارشد، تمام‌وقت و اشتغال برای دانشجو ممنوع است. داوطلبان شاغل، باید موقع ثبت‌نام در دانشگاه، موافقت کتبی و بدون قیدوشرط محل کارشان مبنی‌بر ادامه‌تحصیل را به دانشگاه ارائه دهند.
دانشگاه‌های علوم‌پزشكی تعهدی برای اسكان و تأمین خوابگاه ندارند و براساس امكانات موجود، خوابگاه دراختیار دانشجو قرار می‌دهند. برای همین توصیه می‌شود قبل از انتخاب‌رشته، برای اطلاع از شرایط دانشگاه موردنظر، به وب‌سایت دانشگاه مراجعه کنید.
اگر ظرفيت رشته‌اي پس از اعلام نتايج كمتر از 50درصد ظرفيت اعلام‌شده باشد، اختيار تشكيل کلاس و دوره برعهده‌ی دانشگاه برگزاركننده است. درصورت انحلال دوره، داوطلب مي‌تواند مجددا در آزمون سال بعد شركت کند.
پیش از پر کردن فرم اصلی انتخاب رشته، حتما کد رشته‌محل‌ها را در فرم پیشنویس دفترچه وارد کنید. درست است که مهلتی برای ویرایش اطلاعات درنظر گرفته شده اما با این کار از هر اشتباه احتمالی جلوگیری می‌کنید، به‌علاوه این‌که فرصت ویرایش، سقف دارد و نمی‌توانید هرچندبار که می‌خواهید در فرم انتخاب‌رشته تغییر ایجاد کنید.
منبع
مطلب پیشنهادی برای دانشجویان روانشناسی ⇐ منابع کنکور ارشد روانشناسی وزارت بهداشت 1403
