درمان شناختی رفتاری مبانی و فراتر از آن – ترجمه فرید حسینی

معرفی کتاب

درمان شناختی رفتاری (CBT) رویکردی پویا و زنده است که مدام در حال به‌روز شدن است و از این جهت برای تسلط بیشتر بر این رویکرد لازم است که ضمن استفاده از منابع اصلی و ابتدایی، با کتب و منابع جدید آشنا شوید. دکتر جودیت بِک، رئیس بنیان شناختی رفتاری بک، در کتاب درمان شناختی رفتاری؛ مبانی و فراتر از آن به بررسی مباحث جدید رویکرد شناختی رفتاری در قالب مفاهیم عملیاتی و کاربردی می‌پردازد.

این کتاب که نوعی راهنمای درمانگر است، گام‌ها و اقدامات درمانی را در 15 فصل جداگانه که از جلسۀ مصاحبۀ اولیه آغاز و با خاتمۀ درمان و جلوگیری از عود پایان می‌یابد، تشریح کرده است. البته لازم به ذکر است که او پیش از ورود به مباحث درمان در دو فصل به بررسی مباحث مقدماتی و مروری‌بر رویکرد CBT پرداخته است. در فصل پایانی کتاب نیز به مشکلاتی که حین درمان ممکن است درمانگران با آن مواجه شوند، اشاره می‌کند. به‌طور کلی، خواننده با مطالعۀ این کتاب می‌تواند با جدیدترین مباحث و اصول درمان شناختی رفتاری در فضای علم و عمل آشنا شود.

مطالعۀ کتابی که توسط یکی از برجسته‌ترین افراد حوزۀ شناختی رفتاری تألیف شده است، به‌خودی‌خود چنان ارزشمند است که نیازی به بیان سایر نقاط قوت آن نباشد؛ با این حال لازم به ذکر است که خواندن این کتاب حکم نوشیدن آب گوارا از چشمه را دارد که ترجمۀ دقیق و تخصصی آن باعث شده است این ویژگی حتی در نمونۀ ترجمه‌شده هم حفظ شود و در کنار آن انسجام محتوایی و مطالب جامع، نقطۀ قوت دیگر این کتاب است که به خواننده کمک می‌کند گام‌به‌گام بیشتر با ابعاد علمی و عملی رویکرد شناختی رفتاری آشنا شود.

از سایر ویژگی‌های این کتاب می‌توان به توضیح مطالب در قالب نمونه و مثال‌ها متعدد، داشتن خلاصه و تمرین‌های عملی،کادرهایی با عنوان فوت‌وفن بالینی و کیفیت بالای جلد و صفحات کتاب‌ها اشاره کرد.

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

روان‌درمانگران: مخاطب اصلی این کتاب روان‌درمانگر فعال در حوزۀ شناختی رفتاری است، که به‌دنبال به‌روز کردن دانش علمی و عملی خود در این حوزه است.

دانشجویان روانشناسی: دانشجویان علاقه‌مند به رویکردهای بالینی و فعالیت در این حوزه می‌توانند با مطالعۀ این کتاب دانش مناسبی درخصوص رویکرد شناختی رفتاری به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین رویکردهای درمانی در ایران، به‌دست آورند.

توضیحات تکمیلی

دکتر جویت بِک فرزند آرون بک، برجسته‌ترین روان‌درمانگر نسل دوم رویکرد شناختی رفتاری است که در سطح بین‌الملل او را علاوه‌بر کتب‌ و مقالات پژوهشی به‌واسطۀ مدیریت و راه‌اندازی بنیاد شناختی رفتاری می‌شناسند. این بنیاد از طریق فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی مانند تألیف کتب، برگزاری کارگاه‌ها و مقالات در حوزۀ رویکرد شناختی رفتاری به توسعه و گسترش این رویکرد می‌پردازد.

کتاب درمان شناختی رفتاری؛ مبانی و فراتر از آن یکی از محصولات این بنیاد است به قلم بنیان‌گذار آن، یعنی دکتر جودیت بِک نوشته شده است. دکتر فرهاد فریدحسینی (روان‌پزشک) دکتر نگار اصغری‌پور (دکتری روانشناسی بالینی)، محمد بنی‌اقبال و شکیلا زرین نگار این کتاب را ترجمه کرده اند.

بریدۀ کتاب

یک برنامۀ عملی مناسب برای یک مراجع ممکن است برای مراجع دیگر مناسب نباشد. بسیاری از مراجعین، مانند ابه، می‌توانند افکار خودآیندشان را در جلسات اول یا دوم شناسایی کنند و شما می‌توانید به آن‌ها پیشنهاد دهید که بین جلسات نیز همین کار را انجام دهند. با این حال، ماریا در جلسه اول مدل شناختی را درست درک نکرد و در واقع، وقتی سعی کردم آن را به روش دیگری برای او توضیح دهم، کمی برانگیخته شد. گفت، «شما درکم نمی‌کنید، من نمی‌دونم که چی از ذهنم می‌گذشت. تنها چیزی که می‌دونم این‌که خیلی ناراحت بودم!» تنظیم یک برنامه عملی برای نظارت بر افکار خودآیند وی در آن جلسه نامناسب بود.