روابط صنعتی؛ نظام روابط کار – شمس السادات زاهدی

معرفی کتاب روابط صنعتی

کتاب روابط صنعتی؛ نظام روابط کار اثر دکتر شمس‌ السادات زاهدی با انتشار مرکز نشر دانشگاهی، یکی از جامع‌ترین و پیشگامانه‌ترین منابع فارسی در حوزۀ روابط صنعتی و نظام روابط کار است. این اثر که اولین کتاب نوشتۀ شده در زمینۀ روابط صنعتی در ایران به شمار می‌رود، در سال ۱۳۷۱ لوح تقدیر وزارت فرهنگ و آموزش عالی را دریافت کرده و جایگاه ویژه‌ای در مجموعۀ آثار رشته‌های مدیریت، بازرگانی، اقتصاد و مهندسی صنایع احراز کرده است.

ساختار کتاب بر پایۀ سیزده فصل بنا شده که هر یک با دقت و نظمی خاص طراحی شده‌اند. فصل نخست به طرح کلیات می‌پردازد، در حالی که فصل دوم پس از اشاره‌هایی به جهان‌بینی نظام‌مند، این روابط را در قالب نظام مورد بررسی قرار می‌دهد.

فصل سوم به مزد و اهمیت آن در استقرار روابط سالم صنعتی اختصاص دارد. فصول چهارم و پنجم به‌ترتیب سازمان‌های کارگری و کارفرمایی را با بررسی تطبیقی معرفی می‌کنند. فصل ششم به سازمان بین‌المللی کار می‌پردازد و فصل هفتم اختلافات و دعاوی کار را بررسی می‌کند.

دو فصل هشتم و نهم به تحلیل روابط جمعی کار، یعنی مذاکره‌ها و پیمان‌های جمعی و اعتصاب و آثار آن اختصاص دارند. فصل دهم که یکی از ویژگی‌های برجستۀ ویراست سوم است، به بررسی فراوانی و تکرر حوادث ناشی از کار در کارگاه‌ها و کارخانه‌های کشور می‌پردازد و پیشنهادهایی برای تقلیل حوادث ارائه می‌دهد.

فصل یازدهم امکان مشارکت کارکنان در ادارۀ امور محل کار و ایجاد دموکراسی صنعتی را مطالعه می‌کند، فصل دوازدهم به اهمیت آموزش در درک صحیح‌تر وظایف و مسئولیت‌های طرفین کار می‌پردازد، و سرانجام فصل سیزدهم به بررسی ارتباط بین کارآفرینی و نظام روابط کار اختصاص دارد.

آنچه این کتاب را به‌ویژه ارزشمند می‌سازد، مشخصه‌های منحصربه‌فرد آن است: نمودارها و جداول گویا، تقسیم مطالب هر فصل به بخش‌های جزئی‌تر، آموزش کامل اصول این نوع روابط، بررسی دقیق روابط کارفرما و کارگر، پانویس‌های مستند، اطلاعات طبقه‌بندی‌شده، متن روان و قابل فهم، پیوست‌های جامع، و واژه‌نامۀ دوزبانه و نمایۀ موضوعی در انتهای کتاب نویسنده با تأکید بر روش‌های عملی و انعکاس واقعی مسائل، کوشیده است تا پلی محکم میان تئوری و عمل بسازد.

کتاب روابط صنعتی برای درک بهتر پیچیدگی‌های دنیای کار و تعاملات انسانی در محیط‌های کاری منبعی غنی است. این اثر با ترکیب دانش نظری و تجربیات عملی، با بررسی تطبیقی تجربیات کشورهای مختلف و با تأکید بر واقعیت‌های جامعۀ ایرانی، منبعی بی‌بدیل برای همۀ کسانی است که به نحوی با مسائل کار و کارگری در ارتباط‌اند.

پویایی و تحول ذاتی روابط صنعتی، مطالعۀ دائمی و به‌روزرسانی دانش در این حوزه را ضروری می‌سازد و این کتاب با ویراست‌های متوالی خود، همواره در خدمت این هدف بوده است. ویراست سوم این کتاب با تحولات بنیادینی همراه بوده است.

نویسنده با بهره‌گیری از منابع جدید علمی و نظریات اربابِ تجربه، مطالب تازه‌ای دربارۀ قلمرو روابط صنعتی، روندهای نو، نقش مدیران در نظام روابط کار، و بررسی تطبیقی وضعیت عضویت در تشکل‌های کارگری افزوده است. تأکید ویژه بر مسئلۀ بسیار مهمِ حوادث ناشی از کار، با نگرش نظام‌مند و تحلیل علل گوناگون بروز حوادث از جمله علل جسمانی، روانی، اقتصادی، فرهنگی و محیطی، از نوآوری‌های مهم این ویراست است.

کتاب مرتبط : ارتباطات سازمانی کارتین میلر

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

خرید کتاب روابط صنعتی از مرکز نشر دانشگاهی به همۀ کسانی که با مسائل کار و مدیریت سروکار دارند برای به‌دست آوردن درک عمیق‌تری از نظام روابط صنعتی؛ پیشنهاد می‌شود. دانشجویان رشته‌های مرتبط نیز می‌توانند از چارچوب‌های علمی و منسجم آن برای تقویت دانش دانشگاهی و مسیر پژوهشی خود بهره ببرند.

مدیران و کارشناسان منابع انسانی با تکیه بر راهکارهای عملی کتاب، روابط مؤثرتر و سالم‌تری میان کارگر و کارفرما ایجاد می‌کنند. فعالان عرصۀ کار با آگاهی از حقوق، تکالیف، شیو‌ه‌های مذاکرۀ جمعی و شیوه‌های حل اختلاف، توان دفاع مؤثر از حقوق صنفی خود را افزایش می‌دهند. مدیران ارشد و کارفرمایان نیز با شناخت دقیق نظام مزد و روش‌های پیشگیری از حوادث، بهره‌وری سازمان را بهبود می‌بخشند و از هزینه‌های ناشی از آسیب‌های کاری می‌کاهند.

کارشناسان ایمنی و بهداشت حرفه‌ای، با توجه ویژه‌ای که کتاب به حوادث ناشی از کار دارد، دانش تخصصی خود را در پیشگیری از رویدادهای کارگاهی ارتقا می‌دهند. در نهایت، قانون‌گذاران و سیاست‌گذاران عرصۀ کار نیز با تکیه بر مبانی نظری و تجربه‌های عملی مطرح‌شده، امکان تدوین مقررات کارآمدتر و واقع‌بینانه‌تری را پیدا می‌کنند.

توضیحات تکمیلی

روابط صنعتی، مجموعۀ پیچیده‌ای از تعاملات میان کارگران، کارفرمایان و دولت است که نظام روابط کار را شکل می‌دهد. این حوزه از زمانی شکل گرفت که فردی به‌ازای دریافت مزد برای فرد دیگری کاری تولیدی انجام داد. امروزه این روابط به رشته‌ای پویا و چندوجهی تبدیل شده که بر کیفیت زندگی کاری میلیون‌ها نفر و بهره‌وری اقتصادی جوامع تأثیر می‌گذارد.

دکتر شمس‌ السادات زاهدی، استاد دانشکدۀ مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی، از پیشگامان مطالعات روابط صنعتی در ایران است که با تلاش‌های پژوهشی و آکادمیک گستردۀ خود، اولین اثر جامع فارسی در این حوزه را تدوین کرده است.

دکتر زاهدی مدرک دکترای مدیریت دولتی را از دانشگاه کلرمونت آمریکا دریافت کرده است. تجربۀ ایشان در تدریس دانشگاهی و ارتباط نزدیک با افراد دست‌اندرکار عرصۀ کار و کارگری، به غنای این اثر افزوده است.

کتاب مرتبط : روانشناسی سازمانی ساعتچی

بریده‌ای از کتاب روابط صنعتی

استثمار طبقۀ زحمتکش در تاریخ ایران از سابقه‌ای طولانی برخوردار است. کارگران ما غالباً تحت ستم بوده‌اند و مبارزات آنها نیز علیه ظالمان و ستمکاران فاقد انسجام و تشکل بوده است. انقلاب مشروطیت با آزاد کردن اجتماعات و انجمن‌ها زمینۀ لازم را برای تشکل کارگران فراهم کرد.

کارگران نیز از این موهبت استفاده کردند و بلافاصله به تشکیل انجمن‌ها و اتحادیه‌های دیگری از قبیل اتحادیۀ کفاشان، باربران، ملوانان و کارگران گمرک در شهرستان‌های مختلف اقدام کردند، که به علت فقدان تجربۀ کافی در زمینۀ مدیریت و سازمان‌دهی، در مدت‌زمان کوتاهی از بین رفتند.

فهرست کتاب روابط صنعتی شمس السادات زاهدی

یادداشتی بر ویرایش سوم

یادداشتی بر ویرایش دوم

پیشگفتار

1.کلیات

2. نظام روابط صنعتی

3. مزد و نقش آن در روابط صنعتی

4. سازمان‌های کارگری و روابط صنعتی

5. سازمان‌های کارفرمایی

6. سازمان بین‌المللی کار

7. اختلاف‌های ناشی از روابط صنعتی

8. مذاکرات و پیمان‌های صنعتی

9. اعتصاب و آثار آن

10. ایمنی، بهداشت و حفاظت کار

11. مشارکت کارکنان در مدیریت

12. آموزش

13. کارآفرینی و نظام روابط کار

پیوست‌ها

کتابنامه

واژه‌نامه