روانشناسی تربیتی موسوی، نشر ساوالان

آشنایی با محتوای کتاب

کتاب پیش‌روی شما یاری‌گر معلمان و افرادی است که با مسئله آموزش سروکار دارند. این کتاب به این افراد کمک می‌کند‌ تا با روش‌ها، اصول تدریس و ارزشیابی دانش‌آموزان آشنا شده و گره‌های اصلی در تدریس برایشان باز شود. در این کتاب تلاش شده تا بر مبانی نظری روانشناسی تربیتی مروری شود. در فصل اول راجع‌به روانشناسی تربیتی، پیشگامان، اهداف و روش‌های پژوهشی آن صحبت شده‌است. فصل دوم تا چهارم، آموزش وابسته به رشد از دیدگاه‌های مختلف روانشناسی مثل: ویگوتسکی و پیاژه و در فصل‌های بعدی نظریات مختلف حوزه‌ی یادگیری و همچنین ضرورت‌‌ها، اهداف سنجش و یادگیری را بررسی کرده‌است.

گروه هدف کتاب

«روانشناسی تربیتی»، نوشته‌ی دکتر سیده ماهرخ ‌‌موسوی است. این کتاب برای دانشجویان رشته‌ی تربیتی در مقطع کارشناسی تهیه شده‌است. همان‌طور که گفته‌شده این کتاب برای تمام افرادی که در حوزه‌ی تربیتی و آموزش دستی بر آتش دارند نیز مفید است، چرا که آگاهی افراد را نسبت به حوزه‌ی آموزش و تدریس بالاتر برده و به افراد اطلاعات جامعی از این گرایش را عرضه می‌کند.

نقاط قوت و ضعف کتاب

در ابتدای هر فصل هدف‌های یادگیری فصل آورده‌شده که به ذهن خواننده کتاب کمک می‌کند تا به‌صورت کلی نسبت به آن‌چه قرار است بخواند، آمادگی کسب کند. این کتاب در هر فصل به بررسی یک موضوع اساسی در روانشناسی تربیتی می‌پردازد و آن را از جوانب مختلف مورد بررسی قرار می‌دهد. پوشش‌دهی نظریات مختلف روانشناسی در حوزه‌ی یادگیری مثل: نظریات شناختی، نظریات شناختی یادگیری، نظریات رفتاری یادگیری، از نکات مثبت موردتوجه کتاب است. در بخش میانی کتاب راجع‌به «تفاوت‌های فردی» اطلاعات بسیار کاملی دریافت می‌کنیم. از نقاط قوت این کتاب که بگذریم به نقاط ضعفش می‌رسیم. شاید اولین نکته‌ی منفی که با خواندن این کتاب متوجه آن می‌شویم غلط‌های نگارشی آن باشد. نکته بعد این‌که برای هیچ‌کدام از فصل‌های این کتاب هیچ خلاصه‌ی فصل یا نکته و تستی درج نشده که البته این مسئله شاید به علت بهینه‌تر شدن هزینه‌ی کتاب باشد.

بریده‌ای از کتاب

قانون آمادگی، قانون یا اصلی در یادگیری است که ثرندایک کشف کرده‌است. بنابر این قانون، وقتی شخص به فعالیت در یک راه خاص آماده باشد انجام دادنش برای وی لذت‌بخش خواهدبود. برعکس اگر آمادگی لازم را نداشته‌باشد انجام دادن آن برای وی رنج‌آور و ناگوار خواهدبود. بر همین اساس یادگیرنده باید از لحاظ رشد جسمی، عاطفی، ذهنی و غیره به اندازه کافی رشد کرده‌باشد تا بتواند مفهوم‌های مورد نظر را به خوبی یاد بگیرد.

سرفصل‌های کتاب

فصل اول: روانشناسی تربیتی و جایگاه آن در آموزش اثربخش

فصل دوم: آموزش و پرورش وابسته به رشد: بررسی نظریه‌های یادگیری مغزمحور و رشد شناختی پیاژه

فصل سوم: آموزش و پرورش وابسته به رشد: بررسی نظریه سازاگری ویگوتسکی و نظریه روانی اجتماعی اریکسون

فصل چهارم: ضرورت تعیین اهداف و برنامه‌ریزی کلاسی/آموزشی

فصل پنجم: نظریه‌های رفتاری یادگیری: بررسی نظریه‌های پاولف، ثرندایک، اسکینر و گاتری

فصل ششم: نظریه‌های شناختی یادگیری: (بررسی نظریه‌های پیاژه، ویگوتسکی، برونر، گشتالت، آزوبل و بندورا)

فصل هفتم: نظریه‌های شناختی: بررسی رویکردهای پردازش اطلاعات و تفکر انتقادی

فصل هشتم: روش‌های آموزش: آموزش یادگیرنده محور، آموزش مساله محور، آموزش معلم-محور و آموزش تعاملی

فصل نهم: انگیزه و جایگاه آن در آموزش

فصل دهم: تفاوت‌های فردی: بررسی نقش عوامل فرهنگی: طبقه اجتماعی-اقتصادی، اقلیت‌های قومی و نقش زبان

فصل یازدهم: تفاوت‌های فردی: بررسی نقش جنسیت و خانواده

فصل دوازدهم: تفاوت‌های فردی: بررسی سبک‌های یادگیری، سبک‌های تفکر و هوش

فصل سیزدهم: مدیریت و اداره‌ی کلاس

فصل چهاردهم: سنجش و جایگاه آن در آموزش: بررسی اصلاحات و ویژگی‌های سنجش

فصل پانزدهم: سنجش و جایگاه آن در آموزش: بررسی انواع، روش‌ها و ابزار سنجش