آشنایی با محتوای کتاب

حالا حدودا 20سالی از ایجاد رشته‌ی روانشناسی سلامت در ایران می‌گذارد. دانشجویان روانشناسی، در مقطع ارشد می‌توانند این گرایش را انتخاب کنند و به‌عنوان روانشناس سلامت مشغول‌به‌کار شوند. این رشته با توجه به عمر کوتاهش، هنوز نه در مجامع آکادمیک چندان شناخته‌شده و نه در فرهنگ عمومی، به‌عنوان شاخه‌ای از علم روانشناسی، مأنوس و نام‌آشناست. روانشناسی سلامت، چه موضوعاتی را دربرمی‌گیرد؟ رفتار سالم، چیست و رفتار بیمار کدام است؟ اعتیاد، خوردن و رژیم غذایی، ورزش و رفتار جنسی، رفتارهایی هستند که ازحیث سلامت و بیماری در کتاب حاضر، به‌مدد پژوهش‌های روانشناسانه بررسی می‎‌شوند تا از رهگذار آن‌ها، پاسخ این سوالات هم پیدا شود.

گروه هدف کتاب

دانشجویان رشته‌ی روانشناسی سلامت و به‌طور کلی دانشجویان سایر گرایش‌های روانشناسی، گروه مخاطبان این کتاب هستند. با این‌حال از آن‌جایی‌که محتوای کتاب، عمدتا در قالب یافته‌های تحقیقات ارائه شده‌است و نه به‌صورت نظریه‌های خشک و دشوار روانشناسی، خوانندگان عام هم می‌توانند از آن بهره ببرند. روانشناسی سلامت اگدن به عنوان یکی از منابع مهم کنکور ارشد روانشناسی سلامت وزارت بهداشت معرفی می‌شود.

نقاط قوت و ضعف کتاب

پیش‌تر توضیح دادیم که کتاب حاضر، برای مخاطبان عامی که لزوما دانشجوی رشته‌ی روانشناسی نیستند ولی به کاربرد روانشناسی در زندگی علاقه‌مندند، خواندنی و مفید است؛ با این‌حال محتوای کتاب در فرم درسی ارائه شده‌است، همراه با بخش‌هایی مثل خودآزمایی، بحث و گفت‌وگو برای مطالعه‌ی بیشتر تا خواندن کتاب به‌قصد یادگیری عمیق را راحت‌تر کند. این ویژگی‌ها درکنار نثر ساده و ترجمه‌ی روان، باعث می‌شود وجود کتابِ «روانشناسی سلامت» را در هر کتاب‌خانه‌ی شخصی، ضروری می‌کند.

بریده‌ای از کتاب

پژوهش‌های شناختی نشان می‌دهند که فرونشانی فکر و کنترل تفکر می‌توانند اثر متناقضی بر افکاری که فرد سعی در فرونشانی آن‌ها دارد، داشته‌باشند. این موضوع «نظریه‌ی فرایندهای کنایه‌ای کنترل ذهن» نامیده شده‌است. برای مثال در مطالعه‌ای از آزمودنی‌ها خواسته شد تا سعی کنند به خرس سفید فکر نکنند اما اگر به آن فکر کردند، زنگ را به صدا دربیاورند. نتایج نشان داد کسانی که سعی کرده‌بودند به خرس فکر نکنند بیشتر از کسانی که به آن‌ها گفته شد به آن فکر کنند، به آن خرس فکر کرده‌بودند. نتایج مشابهی برای فکر درباره‌ی رابطه‌ی جنسی، فکر درباره‌ی خلق و فکر درباره‌ی یک داغ ننگ مشاهده شد. تصمیم برای نخوردن غذاهای خاصی یا کم خوردن اساس دستگاه شناختی رژیم‌گیرنده است. بنابراین به‌محض این‌که غذا نادیده گرفته می‌شود، درست همان‌وقت ممنوعه قلمداد شده و به‌شکل محرک خوردن ترجمه می‌شود و هر تلاشی درجهت کاهش وزن را ناکام می‌‌‌گذارد.

سرفصل‌های کتاب

بخش اول: زمینه‌ی روانشناسی سلامت

فصل اول: مقدمه‌ای به روانشناسی سلامت

فصل دوم: نابرابری‌های سلامت

بخش دوم: باورهای سلامت، رفتار و تغییر رفتار

فصل سوم: باورهای سلامت

فصل چهارم: رفتارهای اعتیادی

فصل پنجم: رفتارهای خوردن

فصل ششم: ورزش

فصل هفتم: رابطه‌ی جنسی

فصل هشتم: ارتقای سلامت

بخش سوم: بیمار شدن

فصل نهم: شناخت بیماری‌

فصل دهم: دسترسی به خدمات مراقبت از سلامت

فصل یازدهم: استرس

فصل دوازدهم: استرس و بیماری

بخش چهارم: بیمار بودن

فصل سیزدهم: درد و تأثیر دارونما

فصل چهاردهم: HIV و سرطان

فصل پانزدهم: چاقی و بیماری کرونری قلب

فصل شانزدهم: سلامت و زنان

فصل هفدهم: سلامت مردان

فصل هجدهم: سنجش وضعیت سلامت

بخش پنجم: تأمل در روانشناسی سلامت

فصل نوزدهم: روانشناسی سلامت انتقادی