نوروتراپی و نوروفیدبک – تئودور جی چاپین

معرفی کتاب

عملکرد پیچیدۀ مغز و ابعاد ناشناختۀ آن روانشناسان را به سمت خلق ابزارها و تکنولوژی‌هایی سوق داده است که متناسب با پیشرفت‌های جهان علم، در جهت شناسایی، تشخیص و درمان اختلالات عصبی-رشدی و روانی به آن‌ها کمک کند.

روش‌های غیرتهاجمی زیستی مانند بایوفیدبک و نوروفیدبک حاصل دستاورد تلاش‌های علمی روانشناسان و روان‌سنجان در زمینۀ تلفیق روانشناسی با تکنولوژی روز دنیا بوده است. کتاب نوروتراپی و نوروفیدبک اثر چاپین و راسل-چاپین شرحی دقیق از چگونگی به کاربستن درمان‌های مغز-محور جهت رفع مشکلات روان‌شناختی و رفتاری است.

این کتاب دارای 10 فصل است که در فصول ابتدایی آن شرحی بر تاریخچه و مفاهیم نظری نوروفیدبک ارائه می‌دهد و در فصول بعدی پس از بررسی دقیق‌تر و علمی‌تر رابطۀ فرایندهای روانی و کارکردهای ذهنی به‌خصوص خودتنظیمی به سراغ توضیحات گام‌به‌گام چگونگی استفاده از دستگاه‌ها و ابزارهای نوروفیدبک می‌رود.

این کتاب به‌خوبی ثابت کرده است که می‌توان مفاهیم عملی و مهارتی را به خوبی در به صورت و در قالب کتابی منسجم ارائه داد. درواقع، جامعیت مطالب، توضیحات گام‌به‌گام، محتوای منجسم و تصاویر توضیحی موجود در این کتاب به خواننده کمک می‌کند تا بتواند به‌صورت اصولی با چگونگی روش نوروتراپی و ابزارهای آن آشنا شود.

استنادهای مختلف به پژوهش‌های انجام شده به اعتبار بیشتری مطالب کتاب نوروتراپی و نوروفیدبک کمک می‌کند و  موجب می‌شود که مخاطب با اطمینان بیشتری از محتوا استفاده کند. از دیگر ویژگی‌های مثبت این کتاب می‌توان به ترجمۀ روان، کیفیت بالای صفحات و جلد، ارائۀ واژه‌نامه و نتیجه‌گیری در پایان هر فصل اشاره کرد.

این کتاب برای چه افرادی مناسب است؟

روان‌سنج‌ها: باتوجه به اثربخشی نوروتراپی و نوروفیدبک در زمینۀ شناسایی و تشخیص اختلالات عصبی و روانی، تسلط بر اصول کاربست آن برای روان‌سنج‌ها و افراد شاغل در زمینۀ اندازه‌گیری و سنجش توانمندی‌های شناختی اهمیت می‌یابد.

دانشجویان روانشناسی: دانشجویان روانشناسی یا افرادی که علاقه‌مند به حوزۀ تکنولوژی و ابزارهای سنجشی در روانشناسی هستند، این کتاب می‌تواند دانش مفیدی از حوزۀ نوروتراپی و نوروفیدبک در اختیارشان قرار دهد.

توضیحات تکمیلی

تئودور جی. چاپلین و لوری راسل-چاپلین دو تن از افراد برجسته در حیطۀ نوروفیدبک و نوروتراپی هستند که در کارنامۀ حرفه‌ای هر دو تجربیات بالینی و پژوهشی بسیاری در زمینۀ نوروفیدبک دیده می‌شود. اشراف آنان بر مباحث این حوزه و شناسایی نیازها و دغدغه‌های افراد فعال در این زمینه منجر به خلق کتاب نوروتراپی و نوروفیدبک شده است.

این کتاب توسط دکتر فرهاد طاهریان استاد دانشگاه، روانشناس و درمانگر در سال 1401 ترجمه و توسط انتشارات رشد چاپ شده است.

بریدۀ کتاب

در نوروفیدبک بروز تغییرات بسیار ظریف و ناملموس است به طوری که حتی ممکن است توسط مراجع نیز حس نشود. با گذشت جلسات، تغییرات نگرشی و رفتاری که والدین، دوستان یا پزشکان مشاهده می‌کنند بیشتر گزارش می‌شود.

سوینگل (2010) معتقد است تغییرات در نوروفیدبک شبیه بازار سهام یا بازی بیسبال است. حتی در درون رونق نیز قیمت سهام ممکن است از روزی به روز دیگر، یا از هفته یا ماهی به هفته و ماه بعد بالا و پایین برود، ولی جهت کلی آن مثبت است، همان‌طوری که در بازی بیسبال نیز ممکن است روزی با 10 امتیاز و روز دیگر با پنچ و روز سوم با 2 امتیاز بازی تمام شود، ولی هر بازی با برد تمام شده است.

برای آنکه مراجع متوجه تغییرات خود بشود معمولاً به تعدادی پرسش‌نامه دربارۀ مشکل خود پاسخ می‌دهد تا بفهمد آیا مشکلات کمتر شده‌اند یا ثابت مانده‌اند.