رشته‌ی روانشناسی، بازار کار گسترده و متنوعی دارد و خلاف تصور رایج، به درمانگری در کلینیک‌های روانشناسی خلاصه نمی‌شود. خیلی از فارغ‌التحصیلان روانشناسی ترجیح می‌دهند از مسیر استخدام روانشناس در مراکز دولتی وارد بازار کار بشوند. در مقاله‌ی حاضر، همه‌ی موقعیت‌های شغلی رشته‌ی روانشناسی و شرایط استخدام روانشناس در مراکز مختلف ازجمله بهزیستی، بیمارستان‌ها، زندان‌ها و… را بررسی می‌کنیم.

استخدام روانشناس در بهزيستي

سازمان بهزیستی در سه عنوان شغلی «کارشناس امور روانی»، «کودکیار» و «مربی امور آموزش معلولین»، دانش‌آموخته‌های رشته‌ی روانشناسی را جذب می‌کند.

  • کارشناس امور روانی

در زمینه‌ی توانمندسازی افراد مبتلا به بیماری‌‎های روانشناختی و خانواده‌های آن‌ها فعالیت می‌کند و می‌تواند با یکی از سه مدرک کارشناسی، ارشد یا دکتری در گرایش‌های مختلف روانشناسی، در این سمت مشغول به‌کار شود.

  • کودکیار

با کودکان در سن پیش‌دبستان، سروکار دارد و شرح وظایفش شامل انجام یا نظارت بر کارهایی شامل مراقبت، بهداشت و آموزش کودکان این گروه سنی است. فارغ‌التحصیلان هر مقطعی در رشته‌های مشاوره، روانشناسی کودکان استثنایی و علوم‌تربیتی می‌توانند با عنوان کودکیار وارد بازار کار بشوند.

  • مربی امور آموزش معلولین

استخدام روانشناس به عنوان مربی معلولین

با مددجویان دچار انواع معلولیت کار می‎کند و رشته‌ی تحصیلی‎اش می‌تواند روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی یا علوم‌تربیتی باشد. ورود به مراکز بهزیستی در هر یک از این عناوین شغلی، عمدتا ازطریق شرکت در آزمون این سازمان است که به‌صورت مشترک با آزمون استخدامی دستگاه‌های اجرایی برگزار می‌شود. شرایط استخدام روانشناس در بهزیستی، شامل دو دسته شرایط عمومی و اختصاصی می‌شود. شرایط عمومی، همان موارد کلی است که برای هر شکلی از استخدام ضروری است؛ چیزهایی مثل:

  • عدم سوء‌پیشینه
  • نداشتن اعتیاد
  • شرط پایان‌ خدمت یا معافیت دائم برای مردان
  • سلامت جسمی و روانی (متناسب با موقعیت شغلی)

ازجمله شرایط اختصاصی استخدام در بهزیستی هم این است که داوطلب حتما باید بومی شهری باشد که برای موقعیت شغلی مدنظر در آن تقاضا داده و علاوه‌بر کسب حدنصاب نمره‌ی آزمون کتبی، در مصاحبه و بقیه‌ی مراحل گزینش هم پذیرفته شود.

روانشناسان، غیر از شرکت کردن در آزمون استخدامی، ازطریق سایت سازمان بهزیستی هم می‌توانند از موقعیت‌های شغلی در این مجموعه مطلع و برای ورود به آن‌ها اقدام کنند. بهزیستی در وب‌سایتش با آدرس behzisti.ir فراخوان‌های دعوت به همکاری منتشر می‌کند و علاقه‌مندان واجد شرایط می‌توانند در موقعیت‌هایی مثل تأسیس مراکز توان‌بخشی، تأسیس مراکز خدمات بهزیستی و مانند این‌ها مشغول‌به‌کار شوند.

استخدام روانشناس در زندان

اداره کل زندان‌ها، یکی دیگر از سازمان‌های دولتی است که به حضور روانشناسان در دستگاه‌های زیرمجموعه‌اش نیاز دارد. شرایط استخدام روانشناس در نیروی انتظامی، مشابه شرایط استخدامی در سایر دستگاه‌های اجرایی و منوط به قبولی در آزمون استخدامی و گزینش حضوری است. روانشناسان زندان که با حداقل مدرک لیسانس در سازمان زندان‌ها به‌کار گرفته می‌شوند، وظایف مختلفی برعهده دارند؛

  • مصاحبه‌ی روانی با متهمین (به‌عنوان یکی از اعضای تیم پزشکی و تشخیص)
  • بررسی وضعیت سلامت روان زندانیان درطول گذراندن دوره‎ی محکومیت
  • همکاری با موسسه‌های حمایتی و سازمان‌های خیریه برای ارائه‌ی خدمات روانشناختی و مددکار به خانواده‌های زندانیان
  • ارائه‌ی خدمات روان‌شناختی به زندانیان برای کمک به جامعه‌پذیر شدن آن‌ها برای ورود به جامعه بعد از گذراندن دوره‌ی محکومیت

یکی دیگر از وظایف روانشناس زندان این است که بنا به موقعیت، تشخیص بدهد متهم باید دوران محکومیتش را کجا بگذراند. مثلا درباره‌‎ی افراد بالای 18سالی که ازنظر ظاهری، فیزیکی و شناختی، متناسب با سن‌وسالشان به‌نظر نمی‌رسند، روانشناس زندان توصیه می‌کند که به کانون اصلاح‌وتربیت منتقل شوند. برای اطلاع بیشتر از شرح وظایف رشته‎‌ی روانشناسی در سازمان زندان‌ها، مطلب «آیین‌نامه‌ی اجرایی سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور» را بخوانید.

استخدام روانشناس در بیمارستان

استخدام روانشناس در بیمارستان

شرکت در آزمون استخدامی دانشگاه علوم‌پزشکی، مسیر دیگری است که دانش‌آموختگان روانشناسی را وارد بازار کار می‌کند. وزارت بهداشت، ازطریق برگزاری آزمون استخدامی، اقدام به جذب نیروی روانشناس می‌کند که پذیرفته‌شدگان در بیمارستان‌ها به‌کار گرفته می‌شوند. شرایط استخدام روانشناس در بیمارستان، مشروط به قبولی در آزمون کتبی و مصاحبه‌ی شفاهی است اما باید این نکته را درنظر داشت که این آزمون، لزوما هرسال برگزار نمی‌شود و بستگی به نیاز وزارت مربوطه دارد.

روانشناس در بیمارستان، معمولا با مدرک کارشناسی‌ارشد و دکتری، جذب می‌شود و در حیطه‌ی اجرای آزمون‌های روانی، کمک به بیمارانی که پروسه‌ی درمان پزشکی طولانی می‌گذرانند و درصورت نیاز ارجاع بیماران به روان‌پزشک، انجام وظیفه می‌کند. همچنین بعضی از بیمارستان‌های تخصصی، کلینیک روانشناسی اختصاصی دارند و با استخدام روانشناسان در مجموعه‌ی تحت‌نظرشان، بیماران را ازنظر مسائل سلامت روان حمایت می‎کنند. برای مثال یک بیمارستان تخصصی قلب، برای آن‎‌که بیماران را قبل از بستری برای شروع فرایند درمان آماده کند، به همراهان بیمار درجریان بستری و بعد از آن مشاوره بدهد و به وضعیت سلامت روان بیماران در بستر رسیدگی کند، از روانشناسان کمک می‌گیرد.

روانشناسان در بیمارستان‌های روان‌پزشکی، اختصاصا به تشخیص، ارزیابی و درمان اختلالات روان‌شناختی می‌پردازند. گروه هدف آن‌ها، هم افراد بستری در بیمارستان هستند و هم مراجعین دیگری که برای ارائه‌ی خدمات سلامت روان، به بیمارستان مراجعه می‌کنند.

استخدام روانشناس در مدارس

خیلی از دانشجویان روانشناسی، با چشم‌انداز تدریس و آموزش وارد این رشته می‌شوند. علاقه‌مندان به این حوزه، باید با شرایط استخدام رشته روانشناسی در آموزش و پرورش آشنا باشند. این وزارت، با برگزاری آزمون استخدامی برای فارغ‌التحصیلان مقاطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد، در سه موقعیت شغلی، دانش‌آموختگان روانشناسی را جذب می‌کند؛

  • آموزگار ابتدایی
  • دبیر روانشناسی
  • مشاور تحصیلی

تقریبا همه‌ی گرایش‌های روانشناسی از علوم تربیتی و روانشناسی کودکان استثنایی گرفته تا روانشناسی اجتماعی و علوم شناختی، می‌توانند در آموزش‌وپرورش مشغول‌به‌کار شوند، البته به‌شرط آن‌که واجد شرایط استخدام روانشناس در مدارس باشند؛ یعنی در آزمون استخدامی قبول شوند و مراحل گزینش را با موفقیت پشت‌سر بگذرانند. شرط سنی حداکثر 36سال (برای دارندگان مدرک کارشناسی) و حداکثر 40سال (برای دارندگان مدرک کارشناسی‌ارشد)، به‌علاوه‌ی شرایط عمومی مثل نداشتن اعتیاد به مواد مخدر، نداشتن سوء‌سابقه و نداشتن ممنوعیت استخدام در دستگاه‌های اجرایی هم برای متقاضیان استخدام، ضروری است.

استخدام روانشناس در مدرسه

اگر متقاضی استخدام در آموزش‌وپرورش هستید، لازم است بدانید که ملاک قبولی شما براساس امتیازهایی است که طبق جدول ارزیابی به‌دست می‌آورید؛

حیطه امتیاز آزمون کتبی امتیاز ارزیابی تکمیلی جمع
عمومی: شامل باور و التزام عملی به ارزش‌های اسلامی، رعایت آداب و اخلاق اسلامی و آراستگی پوشش، مهارت‌های ارتباطی، تعهد و تعلق سازمانی، تفکر تحلیلی و حل‌مسئله 240 160 400
اختصاصی؛ شامل مهارت‌های تدریس، تربیت چندساحتی، انگیزه‌ی حرفه‌ی معلمی، کاربست فناوری‌های نوین آموزشی، کسب مقام در مسابقات و رویدادهای معتبر 240 120 300
تخصصی؛ تسلط بر برنامه‌ی درسی و تربیتی موردنیاز، توانایی تولید محتوای آموزشی مطابق با عنوان شغلی 180 120 300
جمع 600 400 1000

استخدام روانشناس در شهرداری

هرجا ردپایی از انسان و نیازهایش باشد، حضور روانشناسی در آن‌جا الزامی است. بنابراین شهر، که خانه‌ی دومِ ساکنانش است، غیر از مهندسین و متخصصان علوم فنی، به کمک روانشناسان نیاز دارد تا به جای بهتری برای زندگی بدل شود. فارغ‌التحصیلان رشته‌ی روانشناسی، ازطریق آزمون استخدامی شهرداری‌ها که متناسب با تقاضای این نهاد در بازه‌های زمانی مختلف و ازپیش تعیین‌نشده، برگزار می‌شود، می‌توانند در شهرداری مشغول‌به‌کار شوند.

کارشناس مطالعات اجتماعی، یکی از موقعیت‌های شغلی موردعلاقه‌ی روانشناسان در شهرداری‌هاست. کمک به بهینه‌سازی سازمان‌های خدمات اجتماعی، جلب مشارکت‌های مردمی در شهر، اقدام درحوزه‌ی آسیب‌های اجتماعی شهری و فعالیت برای تغییر وضعیت کودکان کار و متکدیان، از حوزه‌های فعالیت کارشناس مطالعات اجتماعی است. با مدرک روانشناسی همچنین می‌شود در سمت مسئول گزینش، مأمور حراست و مسئول دفتر در شهرداری‌ها استخدام شد. شرایط استخدام روانشناس در شهرداری، مشابه شرایط استخدام در سایر دستگاه‌های اجرایی است که پیش‌تر توضیح دادیم.

سخن پایانی

در مطلب فوق هرآنچه را که نیاز داشتید درباره‌ی شرایط استخدام روانشناسان در مراکز دولتی بدانید، تمام و کمال در اختیارتان قرار دادیم. چنانچه سوال، تجربه و یا انتقادی دارید، می‌توانید در قسمت نظرات با ما درمیان بگذارید.

فارغ‌التحصیلان روانشناسی با شرکت در آزمون‌های استخدامی و قبولی در گزینش شفاهی می‌توانند در بیمارستان‌ها، سازمان زندان‌ها، بهزیستی، مدارس و شهرداری‌ها مشغول‌به‌کار شوند.

مراکز خیریه، درمانگاه‌ها و شرکت‌های خصوصی ازطریق آگهی‌های استخدامی اقدام به جذب روانشناسان می‌کنند. با مراجعه به وب‌سایت آزمون استخدام بخش خصوصی، می‌توانید از لیست مشاغل موردنیاز و تاریخ برگزاری آزمون‌های استخدامی خصوصی مطلع شوید.