تقریبا همهی ما در دوران نفسگیر انتخاب رشته، دچار سردرگمی شدهایم. بهنظر شما مهمترین فاکتوری که تمام فرایند تصمیمگیری افراد را تحتپوشش خود قرار میدهد، چیست؟ اگر حدس شما هم بازار کار آن رشته است، تبریک میگوییم؛ پاسختان درست است. انتخاب رشتهی تحصیلی که بازار کار خوبی دارد، در تعیین سرنوشت شما تأثیر بسزایی میگذارد. حالا میخواهیم مهمترین مطالب دربارهی سیر تا پیاز بازار کار رشتهی روانشناسی را برایتان توضیح دهیم. اگر جزو آندسته از افراد هستید که شنیدن را به خواندن ترجیح میدهند، نگران نباشید. همهی نکات مهم دربارهی بازار کار رشتهی روانشناسی را در یکی از اپیزودهای پادکست «خاطرجمع» برایتان توضیح دادهایم. خاطرجمع، محصول تیم روانآموز است که در بستر تلگرام روان آموز منتشر میشود.
لیست مطالب
«فایل صوتی معرفی گرایشهای روانشناسی به همراه بازار کار»
از بازار کار رشته روانشناسی خبر دارید؟
پیش از انتخاب یک رشته، باید از آیندهی شغلی درخشان آن تاحدودی امنیت خاطر پیدا کنید. بازار کار هر رشتهای متناسب با میزان تحصیلات هر فرد، تواناییها و استعداد او متفاوت است. برای مثال بازار کار برای افرادی که در رشتهی روانشناسی دارای مدرک لیسانس هستند، در مقایسه با افرادی که دارای مدرک ارشد هستند تفاوتهای بسیاری دارد.
بازار کار رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی
قصدمان دلسرد کردن دانشجویان کارشناسی روانشناسی نیست اما باید صراحتا این را گفت که بازار کار این رشته در مقطع کارشناسی رونق چندانی ندارد. چرا؟ زیرا بسیاری از مجوزهای مهم تنها زمانی به دانشجویان روانشناسی داده میشود که حداقل دارای مدرک ارشد روانشناسی باشند و به قول معروف فوق لیسانسشان را گرفتهباشند، حتی شرکت در برخی کارگاهها و کلاسهای تخصصی روانشناسی نیز نیازمند مدرک ارشد است. اما خبر خوب این است که بسیاری از ارگانهای دولتی بهدنبال استخدام نیروهای جوان و باانگیزه هستند. دانشجویان کارشناسی روانشناسی میتوانند با شرکت در آزمونهای استخدامی زیر متناسب با رشته و گرایششان، شانس خود را امتحان کنند.
آزمونهای استخدامی روانشناسی:
-
- بهزیستی
- شهرداری
- نیروی انتظامی
- زندانها
- کانون اصلاح و تربیت
- آموزش و پرورش (بهعنوان معلم یا مشاور مدرسه)
- مهدکودکها (بهعنوان مربی)
- کلینیکهای ترک اعتیاد
بازار کار رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی ارشد
خب فرض کنیم که ما دورهی کارشناسی را بهخوبی و خوشی به پایان رساندیم و میخواهیم در مقطع کارشناسی ارشد، ادامه تحصیل بدهیم. اما چرا باید دوباره چندسال درس بخوانیم؟ مدرک ارشد روانشناسی به چه دردمان میخورد؟ درواقع مهمترین فعالیتها ازجمله دریافت مجوزهای تاسیس کلینیک روانشناسی، در مقطع ارشد و دکتری امکانپذیر هستند. کسب مجوزهای تأسیس موارد زیر در مقطع ارشد امکانپذیر هستند:
-
- کلینیک
- مطب مشاوره
- مراکز رواندرمانی
- مهدکودک
- خانهی سالمندان
در ادامه به شما میگوییم که برخی از شناختهشدهترین رشتههای روانشناسی در مقطع ارشد دارای چه بازار کاری هستند و آیندهی شغلی شما در هر کدام چه خواهدبود.
مطالب مرتبط: منابع کنکور ارشد روانشناسی
بازار کار روانشناسی بالینی
فارغالتحصیل ارشد روانشناسی بالینی به تشخیص و درمان اختلالات روانشناختی میپردازد. این فرد، علاوهبر مجازبودن برای تأسیس مراکزی که در مطلب فوق آمدهاست، امکان فعالیت در عناوین شغلی زیر را هم دارد:
- فعالیت در کلینیکهای مشاوره و رواندرمانی
- مراکز ترک اعتیاد
- فعالیت در بیمارستانها
- کانون اصلاح و تربیت
- تدریس در مدارس و دانشگاهها
- و …
بازار کار رشته روانشناسی بالینی گرایش خانواده
یکی از گرایشهای روانشناسی بالینی، گرایش خانواده است. این گرایش به حل مسائل درون خانواده و زوجین میپردازد. ظرفیت پذیرش این رشته و البته رقابت برای قبولی در آن در مقطع ارشد به نسبت روانشناسی بالینی کمتر است. افرادی که به سراغ این گرایش میروند میتوانند به عنوان زوجدرمانگر یا خانوادهدرمانگر فعالیت کنند، اما درمان فردی در حیطهی شغلی آنها نیست.
بازار کار روانشناسی بالینی کودک و نوجوان
برای نام بردن مهمترین زیرشاخههای روانشناسی بالینی، میتوان به روانشناسی بالینی کودک و نوجوان اشاره کرد. اساسیترین فعالیتهایی که در این رشته میتوانند صورت گیرند، عبارتاند از:
- فعالیت در مراکز بهزیستی و کانونهای اصلاح و تربیت
- مراکز درمانی و مشاورهی روانی کودک و نوجوان
- مراکز خدمات روانشناختی کودک و نوجوان
مطالب مرتبط: منابع کنکور ارشد روانشناسی بالینی
بازار کار رشته روانشناسی عمومی
براساس کارگاههای رواندرمانی که دانشجویان در رشتهی روانشناسی عمومی میگذرانند، در این رشته، تمرکز بیشتر بر روی تحقیق و پژوهش در زمینهی روانشناسی عمومی است. درنهایت فارغالتحصیلان این رشته میتوانند در حوزهی درمان اختلالات روانی مشغولبهکار شوند. زمینههای کاری که دانشجویان این رشته میتوانند به فعالیت در آنها بپردازند عبارت است از:
- مشاور مدارس
- استاد دانشگاه
- آموزشوپرورش
- تدریس در حوزهی علمیه
- پژوهش و تحقیق در موضوعات روانشناسی
مطالب مرتبط: منابع کنکور ارشد روانشناسی عمومی
بازار کار رشتهی روانشناسی تربیتی
از آنجاییکه تحصیل در این رشته مستلزم داشتن علاقه به تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان است، حوزههای کاری رشته روانشناسی تربیتی نیز در همین راستا هستند. بازار کاری رشتهی تربیتی در ادامه آمده است.
-
- استاد دانشگاه
- معلم مدرسه
- تأسیس مرکز مشاورهی تحصیلی روانشناسی
- پژوهشگر
- مدیر مهدکودک
- مربی مهدکودک
مطالب مرتبط: منابع کنکور ارشد روانشناسی تربیتی
بازار کار روانشناسی اجتماعی
روانشناسی اجتماعی در ایران سالهای اخیر نسبت به گذشته حضور پررنگتری داشته و بیشتر نامش شنیده میشود. این رشته به بررسی تاثیر محیط بر فرد، تاثیر محیط بر رفتارهای اجتماعی افراد و همچنین به موضوعاتی چون نگرانیهای اجتماعی و رفتارهای آسیبزای اجتماعی توجه دارد. کسانی که روانشناسی اجتماعی را در مقطع ارشد انتخاب کرده و فارغالتحصیل این رشته میشوند در آینده میتوانند در مشاغل زیر فعالیت کنند:
- متخصص منابع انسانی
- مشاور مراکز تربیتی
- استاد دانشگاه
- مشاور خدمات اجتماعی
- متخصص روابط عمومی
- پژوهشگر و محقق
بازار کار علوم شناختی
بازار کار روانشناسی صنعتی سازمانی
روانشناسی صنعتی سازمانی برای افرادی مناسب است که به مطالعه و بررسی رفتار افراد و کار در سازمانها علاقهمند هستند. این گرایش در کنکور ارشد روانشناسی به نسبت دو گرایش روانشناسی بالینی و روانشناسی عمومی بازارکار محدودتری دارد. افرادی که در مقطع ارشد رشتهی صنعتی سازمانی را انتخاب میکنند، میتوانند به عنوان مشاور در ادارات، سازمانها، کارخانهها و محیطهای صنعتی مشغول به کار شوند. فارغالتحصیلان رشتهی روانشناسی صنعتی سازمانی در آینده میتوانند در مشاغل زیر نیز فعالیت داشته باشند:
- مشاور در کارخانجات، شرکتها و ادارات صنعتی: نیازسنجی کارکنان در محیط کسب و کار، کاهش استرس و افزایش رفاه کارمندان
- مشاور در سازمانها: کمک به پیشرفت شغلی افراد و بهبود روابط بین افراد در محیط کار
- مدیریت اجرایی: مدیریت برای توسعهی سازمانی و ایجاد محیط امن شغلی
- کارشناس منابع انسانی: انتخاب و استخدام کارمندان، افزایش رضایت شغلی افراد و آموزش مهارتهای فردی و شغلی به کارکنان
- مشاوره در زمینۀ تبلیغات: پیشبینی نیاز مصرفکنندگان و بررسی محتوای تبلیغات
بازار کار رشتهی روانشناسی در مقطع دکتری
بازار کار در مقطع دکتری روانشناسی تاحدودی شبیه به دوران ارشد است. تفاوت ارشد و دکتری در این است که شانس کسانی که دارای مدرک دکتری هستند، برای تأسیس کلینیک و استخدام در مراکز مختلف، نسبت به ارشد بیشتر است.
مطالب مرتبط: منابع آزمون دکتری روانشناسی
بازار کار رشته روانشناسی وزارت بهداشت
از نکات حائز اهمیت هنگام ثبت نام کنکور ارشد روانشناسی، تصمیمگیری دربارهی شرکت در کنکور وزارت بهداشت یا علوم است چون بازار کار رشتهی روانشناسی در این دو وزارت، با یکدیگر تفاوت دارد. کسانی که فارغ التحصیلارشد روانشناسی وزارت بهداشت هستند، میتوانند درصورت تمایل در دانشگاهها و بیمارستانهای خود وزارت بهداشت، مشغولبهکار شوند. همچنین خبر خوب این است که فارغالتحصیلان ارشد روانشناسی وزارت بهداشت که قصد تاسیس کلینیک مشاوره دارند، نیازی به گذراندن دوران کارآموزی بهصورت جداگانه ندارند به این دلیل که در زمان تحصیلشان، دورهی کارآموزی را سپری کردهاند.
بیشترین آیندهی شغلی رشتهی روانشناسی در ایران برای کدام رشته است؟
علم روانشناسی به این دلیل که دربرگیرندهی مشاغل متنوع و زیادی است، بازار کار پررونقی را به خود اختصاص دادهاست. اگر بخواهیم به تفکیک دربارهی آیندهی شغلی رشتههای روانشناسی سخن بگوییم، بیشترین سهم بازار در روانشناسی به ترتیب از آنِ رشتههای بالینی، عمومی و تربیتی است. درآمد این مشاغل به عواملی مانند حوزهی فعالیت فرد، میزان سابقهی کاری و مدرک فارغالتحصیلی بستگی دارد. با توجه به نیاز روزافزون جامعهی ما روانشناسی، پیشبینی میشود که بازار کار این رشته روزبهروز پررونقتر شود.
بازار کار رشته روانشناسی در خارج از کشور
اگر جزو آن دسته از افراد هستید که مهاجرت یکی از برنامههایتان در زندگی است، باید به این نکته توجه داشتهباشید که چه کشورهایی دارای بازار کار خوبی برای رشتهی روانشناسی هستند. کشورهایی که در ادامه از آنها نام میبریم، دارای بازار کار بهتری نسبت به سایر کشورها هستند.
-
- آلمان: درآمد بالای رشتهی روانشناسی در آلمان باعث شدهاست تا این کشور به یکی از بهترین گزینهها برای مهاجرت روانشناسان تبدیل شود. برای اشتغال به کار در رشتهی روانشناسی در آلمان، داشتن مدارک موردتأیید این کشور، الزامی است. کسانی که به زبان آلمانی تسلط دارند، شانس بیشتری برای اشتغال به کار در رشتهی روانشناسی دارند.
-
- کانادا: کانادا از دیگر کشورهای مناسب برای مهاجرت روانشناسان است. یکی از شرایط این کشور برای اشتغال افراد، داشتن مدرک ارشد روانشناسی است. روانشناسی در این کشور دارای بازار کار خوبی است.
-
- استرالیا: کسانی که دارای مدرک ارشد روانشناسی هستند، کشور استرالیا میتواند یکی از بهترین گزینهها برای آنها باشد. از شرایط موردنیاز برای مهاجرت، مدرک زبان انگلیسی آیلتس با نمرهی 7 به بالا و داشتن تخصص است. علاوهبر تمام اینها، دانشجویانی که شهروند استرالیا محسوب نمیشوند برای فعالیت در رشتهی روانشناسی، نیازمند تأیید مدارکشان ازسوی سازمان انجمن روانشناسان استرالیا هستند.
سخن پایانی
اگر بخواهیم بازار کار رشتهی روانشناسی را جمعبندی کنیم، میتوانیم بگوییم که هرچه مدرک تحصیلی بالاتری داشتهباشید، شانس اشتغال به کارتان بیشتر خواهدبود. آیندهشغلی رشتههای روانشناسی ازقبیل بالینی، تربیتی و عمومی نسبت به سایر رشتهها دارای وضعیت بهتری است.
مطالب مرتبط: تغییر رشته به روانشناسی در ارشد
10 پاسخ
لطفا درمورد بازارکار رشته روانشناسی شناختی هم توضیح بدید
سلام خانوم مهاجری وقتتون بخیر
در متن مقاله توضیحات دربارهی بازار کار روانشناسی شناختی اضافه شد.
سلام وقتتون بخیر منی که کارشناسیم علوم تربیتی هستش میتونم روانشناسی بخونم؟ و اینکه منابع روانشناسی تربیتی واسه مایی که علوم تربیتی هستیم و ارشد میخواهیم روانشناسی بخونیم با بچه های روانشناسی یکیه یا فرق میکنه؟
سلام متشکرم وقت شماهم بخیر
بله میتونین در تمامی گرایش های روانشناسی وزارت علوم شرکت بفرمایید. تفاوتی به رشته ی کارشناسی ندارد برای شرکت در مقطع ارشد روانشناسی هر گرایشی رو که در نظر دارید باید منابع مرتبط با آن را مطالعه بفرمایید.
سلام رشته روانشناسی به طور کل چطوره چون شنیدم فقط بالینی خوبه و گرایشهای دیگه که مختص وزارت علوم هستند بازار کار نداره درسته ؟؟و این من بین علوم آزمایشگاهی و روانشناسی موندم به نظر شما روانشناسی کدوم رو انتخاب کنم هدفم اپلای هست ولی میخواهم اگر نشد بتونم اینجا کار کنم راستش علاقه به کار در زندان و کمپ ترک اعتیاد و بیمارستان ندارم تدریس در دانشگاه رو دوست دارم
سلام وقتتون بخیر
روانشناسی جزو رشته هایی است که بسیار فردمحور می باشد و براساس مهارت های شماست که بازار کار شما تعیین می شود. جهت راهنمایی و اطلاعات بیشتر میتونین با مشاورین مجموعه در ارتباط باشید.
سلام وقتتون بخیر
ببخشید میخواستم بدونم رشته روانشناسی بالینی کودک و نوجوان وزارت علوم هم کاراموزی داره؟
سلام متشکرم وقت شماهم بخیر
در جهت وزارت علوم کارآموزی به صورت اجباری ارائه نشده است
سلام وقت بخیر بنده لیسانس مدیریت دولتی دارم . میخواستم ارشد روانشناسی بالینی بخونم . ایا بعدا در استخدام برام مشکل پیش نمیاد از بابت غیر مرتبط بودن کارشناسی و ارشد؟؟؟
سلام بر شما. وقتتون بخیر
این مورد بستگی به سمت و سازمان مورد نظر داره. غالبا در دفترچههای ثبتنام آزمونهای استخدامی مختلف این موارد به صورت جزئی و دقیق ذکر میشه. اما به طور کلی نمیشه گفت غیرمرتبط بودن مانعی برای استخدام در همۀ سازمانهاست. شما با جمعآوری رزومه و افزایش دانش و آگاهیتون میتونین در آزمونها و مصاحبههای استخدامی نمرات خوبی کسب کنین و جذب این نهادها بشین.